Việc biến thể Delta bùng phát ở nhiều nơi trên thế giới đang làm cho tốc độ luân chuyển container toàn cầu vốn đã chậm lại càng chậm hơn nữa. Ding Li, chủ tịch hiệp hội cảng của Trung Quốc, thông tin với Reuters rằng mức tăng đột biến là do đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại, làm giảm cho việc thông tàu tại một số cảng lớn ở nước ngoài bị kéo dài tới khoảng 7-8 ngày.

Giá mỗi container vận chuyển từ Trung Quốc tới bờ Đông nước Mỹ - một trong những tuyến đường vận chuyển container sôi động nhất thế giới – đã tăng 500% trong vòng một năm qua - tuần này đạt mức 20.804 USD, thông tin từ Công ty theo dõi vận tải, Freightos, cho biết. Mức giá đó hôm 27/7/2021 chỉ dưới 11.000 USD, tức là gấp đôi chỉ trong vòng 10 ngày.

Một công ty xuất khẩu khác có trụ sở ở Thanh Đảo cho biết, cước phí từ Thanh Đảo đến New York, Chicago hoặc Boston (Mỹ) đã leo lên hơn 22.000 USD/container.

Trong khi đó, cước phí từ Trung Quốc tới Châu Âu cũng đã lên tới gần 14.000 USD.

"Chúng tôi chưa gặp vấn đề này trong lĩnh vực vận tải trong suốt hơn 30 năm qua", ông Damas nói, và cho biết thêm rằng ông dự kiến "mức giá trên trời" sẽ còn kéo dài cho đến Tết Nguyên đán 2022. Trước mắt, trong mùa Giáng sinh năm nay, người tiêu dùng phương Tây có thể sẽ phải trả thêm 20% chi phí cho các món đồ trang trí.

Giá cước vận tải biển đang leo thang từng ngày vì tình trạng gián đoạn logistics trên toàn cầu. Vấn đề càng trở nên tồi tệ hơn sau khi kênh đào Suez bị ách tắc hồi tháng 3 và các cảng lớn ở miền nam Trung Quốc tạm ngừng hoạt động trong giai đoạn tháng 5 - 6.

Các cơn bão liên tiếp ngoài khơi bờ biển phía nam của Trung Quốc vào cuối tháng 7 và tuần này càng khiến cho cuộc khủng hoảng vận tải thủy thêm nghiêm trọng.

Hiện tượng thời tiết cực đoan tại Trung Quốc đang trở thành một thách thức mới nhất đối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Mùa mưa diễn ra kéo theo những cơn bão lớn có thể sẽ khiến hàng hóa bị mắc kẹt tại một số cảng container sầm uất nhất thế giới.

Cảng Yantian - nằm ở trung tâm xuất khẩu và công nghiệp Thâm Quyến, đã ngừng dịch vụ nhận hàng container vào ngày 3/8 do cảnh báo bão. Chỉ 2 tuần trước đó, các cơ sở lớn của cảng Yangshan tại Thượng Hải và các cảng gần đó đã phải sơ tán các tàu khi bão In-Fa đổ bộ, gây tình trạng lũ lụt trên diện rộng và khiến các container có lộ trình đến Mỹ nguy cơ bị đắm.

Thời gian chờ đợi trung bình cho việc một container được vận chuyển tại Yantian đã giảm xuống còn 5 ngày kể từ ngày 25/6 và các hoạt động ở cảng dự kiến sẽ được nối lại vào tối ngày 4/8 sau khi bão đi qua. Tuy nhiên, tình hình đang có khả năng trở nên tồi tệ hơn, nếu tình trạng chậm trễ do thời tiết liên tiếp diễn ra ở các cảng khác của Trung Quốc.

Philip Damas, Giám đốc điều hành ông ty tư vấn hàng hải Drewry, cho biết: "Những yếu tố trên đã biến vận chuyển container toàn cầu trở thành một thị trường mà ở đó người bán không có hàng để cung cấp, thường xuyên bị gián đoạn, trong đó các công ty vận tải có thể tính phí gấp 4 đến 10 lần giá bình thường để vận chuyển hàng hóa".

Giá container tăng cao dẫn đến giá thuê tàu container tăng theo, buộc các hãng tàu phải ưu tiên phục vụ trên các tuyến sinh lợi nhất.

Tan Hua Joo, cố vấn điều hành thuộc công ty tư vấn nghiên cứu Linerlytica cho biết: "(Hiện tại) các con tàu chỉ có thể hoạt động có lãi ở những nơi giá cước vận chuyển tăng cao, và đó là lý do tại sao công suất vận tải thế giới lú này chủ yếu chuyển sang Mỹ".

Damas cho biết một số chủ hàng đã giảm khối lượng hàng ở các tuyến đường ít sinh lời hơn, chẳng hạn như xuyên Đại Tây Dương và nội Châu Á. "Điều này có nghĩa là cước vận tải ở những tuyến đường đó (Đại Tây Dương và nội Châu Á) đang tăng nhanh."

Việc cước vận tải tăng vọt là phản ánh mới nhất về sự gián đoạn kể từ khi COVID-19 kìm hãm đà nền kinh tế toàn cầu vào đầu năm 2020 và gây ra những thay đổi lớn đối với dòng chảy hàng hóa và thiết bị chăm sóc sức khỏe trên khắp thế giới.

Jason Chiang, Giám đốc của Ocean Shipping Consultants, cho biết: "Mỗi khi bạn nghĩ rằng mình sắp đạt trạng thái cân bằng, điều gì đó sẽ xảy ra khiến các hãng tàu lại tăng giá.

Mưa to, gió lớn và lũ lụt trong năm nay đã ảnh hưởng đến hoạt động thương mại toàn cầu, khi ngành vận tải biển vốn đã quá căng thẳng để hồi phục sau những tác động của dịch COVID-19 và bất ổn địa chính trị. Mọi thứ thậm chí còn có thể tồi tệ hơn trong thời gian tới, trong bối cảnh các quan chức dự báo sẽ có nhiều nhiều cơn bão đổ bộ vào Trung Quốc trong tháng này.

Alex Hersham - CEO của công ty vận chuyển hàng hóa Zencargo, cho biết: "Mỗi khi cảng buộc phải đóng cửa, các container tiếp tục bị dồn ứ. Tình trạng này càng khiến sự chậm trễ thêm căng thẳng. Hơn nữa, khi thời gian này được dự báo sẽ có nhiều cơn bão lớn hơn, chúng tôi dự đoán hoạt động vận chuyển còn tiếp tục bị trì hoãn."

"Có những đơn đặt hàng (đóng tàu) mới bổ sung vào năng lực vận chuyển, bằng gần 20% công suất hiện có, nhưng chúng sẽ chỉ đi vào hoạt động vào năm 2023, vì vậy chúng tôi sẽ không thấy nguồn cung (tàu và container) tăng mạnh trong 2 năm tới", ông Chiang cho biết.

Tham khảo: Reuters

Vũ Ngọc Diệp