TAND Cấp cao tại TP.HCM đã bác kháng cáo xin giảm nhẹ của bị cáo Hà Ngọc Loan, bác kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TP.HCM, chấp nhận kháng cáo xin hưởng án treo của bị cáo Nguyễn Thị Ngân G. HĐXX cũng kiến nghị xem xét trách nhiệm hình sự đối với hai cựu lãnh đạo Sở KH&CN tỉnh Bình Dương.
Trước đó, ngày 16-9-2020, TAND tỉnh Bình Dương đã xử phạt Loan 15 năm tù về tội tham ô tài sản. Tổng hợp hình phạt chín năm sáu tháng tù tại bản án hình sự phúc thẩm ngày 11-5-2020 của TAND tỉnh Bình Dương, buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung cho hai bản án là 24 năm sáu tháng tù; xử phạt bị cáo G. hai năm sáu tháng tù về tội tham ô tài sản.
Trong thời gian từ ngày 24-8-2009 đến ngày 13-3-2012, Loan là kế toán Sở KH&CN tỉnh Bình Dương, tuy không được phân công mua văn phòng phẩm nhưng bị cáo tự ý mua văn phòng phẩm với tổng cộng 47 hóa đơn, trong đó có ba hóa đơn Loan nhờ G. ghi tăng giá trị của mỗi hóa đơn là một hộp mực máy in với giá trị tăng thêm 3,8 triệu đồng; bốn hóa đơn Loan nhờ G. ghi khống có nội dung thay thế linh kiện máy tính (main board) với giá trị 18,2 triệu đồng, rồi lập 38 giấy rút dự toán ngân sách thanh toán cho 47 hóa đơn nêu trên, trình lãnh đạo Sở KH&CN ký giấy rút dự toán ngân sách, rút tiền từ tài khoản tiền gửi của Sở KH&CN chuyển khoản vào tài khoản của G. tổng số tiền 518 triệu đồng, trong đó 22 triệu đồng (xuất theo ba hóa đơn ghi tăng thêm và bốn hóa đơn ghi khống), G. rút tiền mặt giao cho Loan.
Trong 38 giấy rút dự toán ngân sách mà Loan trình, ông H. (khi đó là giám đốc Sở KH&CN tỉnh Bình Dương) ký 10 giấy (tổng số tiền 151 triệu đồng), ông D. (khi đó là phó giám đốc phụ trách Phòng Kế hoạch - Tài chính) ký 28 giấy (tổng số tiền 366 triệu đồng). Hai ông cho rằng do tin tưởng nên thiếu kiểm tra, giám sát để Loan chiếm đoạt 518 triệu đồng.
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương và VKSND tỉnh Bình Dương xác định: Mặc dù hai ông thiếu kiểm tra khi ký các giấy rút dự toán ngân sách do Loan trình nhưng khi phát hiện sự việc, hai ông đã kịp thời trình báo, tích cực phối hợp điều tra và chủ động nộp 518 triệu đồng cho Sở KH&CN nên không xem xét xử lý trách nhiệm hình sự.
Quá trình tố tụng, Loan kêu oan rằng mình chỉ biết làm theo chỉ đạo của ban giám đốc. Mỗi lần mua văn phòng phẩm, thiết bị bị cáo là người trực tiếp mua, nhận tài sản và mang vào Sở KH&CN để tại một căn phòng không có người quản lý (phòng để đồ vật linh tinh) và có thông báo miệng với ban lãnh đạo. Số lượng văn phòng phẩm, thiết bị này có ai sử dụng không, sử dụng như thế nào bị cáo hoàn toàn không biết.
Tuy nhiên, theo tòa thì lời trình bày này không có cơ sở để chấp nhận, bởi lẽ việc mua sắm này tại Sở KH&CN được thực hiện chặt chẽ thông qua bộ phận văn phòng. Giai đoạn 2009-2012, việc mua sắm nêu trên không giao cho Loan và văn phòng cũng không nhận văn phòng phẩm từ Loan.
Theo tòa, đây là vụ án có tính chất đồng phạm, trong đó Loan có vai trò chính. Loan có nhân thân xấu, năm 2015 bị TAND TP xử phạt 15 triệu đồng về tội đánh bạc, năm 2020 bị TAND tỉnh Bình Dương xử phạt chín năm sáu tháng tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Quá trình điều tra, xét xử bị cáo chưa thành khẩn, không ăn năn hối cải. Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt Loan 15 năm tù là khởi điểm của khung hình phạt, không nặng.
Đối với G., bị cáo tham gia với vai trò đồng phạm do nể nang, không hưởng lợi từ số tiền Loan chiếm đoạt. G. không có tình tiết tăng nặng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ là chưa có tiền án, tiền sự, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện khắc phục hậu quả, tích cực hợp tác điều tra, giải quyết vụ án, hoàn cảnh khó khăn, đã ly hôn, đang nuôi con. Xét bị cáo có nơi cư trú rõ ràng nên tòa chuyển án giam thành án treo đối với bị cáo.
Xét kháng nghị về việc hủy án vì bỏ lọt tội phạm và người phạm tội, tòa phúc thẩm thấy rằng hành vi của ông H. và ông D. có dấu hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 BLHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Do đó, kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TP.HCM và kiến nghị của tòa án cấp sơ thẩm về việc xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông H. và ông D. là có căn cứ.
Tuy nhiên, ngày 13-8-2020, tòa sơ thẩm đã trả hồ sơ cho VKS để xem xét trách nhiệm hình sự của ông H. và ông D. nhưng VKSND tỉnh Bình Dương vẫn không xử lý. Do đó, HĐXX phúc thẩm thấy không cần thiết phải hủy án mà tiếp tục kiến nghị cơ quan điều tra và VKSND tỉnh Bình Dương xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông H. và ông D.