Từ vụ "tiến sĩ VTV" hay nam thanh niên chở bạn gái lăng mạ cảnh sát, người đang thi hành công vụ... chỉ bị xử lý hành chính, luật sư cho rằng cần có hướng dẫn, áp dụng pháp luật thống nhất.

Trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, tại Hà Nội và một số nơi đã xảy ra không ít trường hợp không chấp hành quy định giãn cách và có hành vi quá khích, lăng mạ cảnh sát, người thi hành công vụ.

Mới đây nhất, đêm 15.8, trường hợp của ông N.Đ (38 tuổi, Giám đốc marketing một công ty) khi qua chốt kiểm soát trước cổng đô thị Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội) đã có hành vi xúc phạm, chửi bới lực lượng làm nhiệm vụ phòng chống dịch COVID-19.

Ông Đ bị xác định có hàng loạt vi phạm như: Không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông; không đeo khẩu trang nơi công cộng; ra đường không có lý do chính đáng; xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác. Cơ quan chức năng đang xem xét xử lý hành chính các hành vi này.

Cũng tại Hà Nội, hôm 7.8, dư luận xã hội bất bình khi xuất hiện clip thanh niên mặc quần cộc, áo tay ngắn, không đội mũ bảo hiểm, chở theo cô gái. Lúc đó, thanh niên này qua chốt kiểm soát dịch COVID-19 đã bị kiểm tra, ở phường Thanh Xuân Nam (quận Thanh Xuân).

Thanh niên này có những lời nói chửi bới, xúc phạm cán bộ công an làm nhiệm vụ, danh tính được xác định là H.B.L, sinh năm 2003 nhưng chưa đủ 18 tuổi.

Sau đó, cơ quan chức năng đã xử phạt với L về các hành vi ra ngoài không đúng quy định, không đội mũ bảo hiểm... lăng mạ, xúc phạm... người thi hành công vụ.

Theo Công an Hà Nội, sai phạm của H.B.L bị xử lý về hành chính, ngay cả việc anh ta xúc phạm cán bộ cảnh sát. Cơ quan công an cho rằng, hành vi của H.B.L chưa có dấu hiệu vi phạm hình sự như chống đối lực lượng chức năng.

Những sự việc nêu trên khiến nhiều người bức xúc và đặt câu hỏi vì sao không thể xem xét xử lý về hành vi chống người thi hành công vụ?

Trao đổi với Lao Động, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết, đây là hành vi rất đáng trách, đáng lên án bởi lời lẽ, thái độ của họ rất thiếu văn hóa. Theo quy định của pháp luật, hiện nay có hai loại chế tài xử lý đối với hành vi chống người thi hành công vụ: hành chính và hình sự.

Ranh giới giữa việc xử lý hành chính hay hình sự ở đây thể hiện qua tính chất của hành vi chống người thi hành công vụ và hậu quả xảy ra. Tuy nhiên, pháp luật hiện nay chưa quy định rõ ràng tính chất đến đâu và hậu quả như thế nào sẽ xử lý hình sự.

Thực tế cho thấy, những hành vi mắng chửi, xúc phạm người thi hành công vụ thì chỉ xử phạt hành chính.

Chỉ khi hành vi dùng vũ lực để cản trở hoạt động thi hành công vụ sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, với quy định của pháp luật nêu trên thì dùng vũ lực vẫn có thể xử phạt hành chính.

Bởi vậy cần có văn bản hướng dẫn thống nhất áp dụng pháp luật để chỉ ra ranh giới rõ ràng giữa chế tài hành chính và chế tài hình sự trong các trường hợp này.

Cụ thể, các trường hợp sử dụng vũ lực hoặc có lời nói, có hành vi cản trở khiến việc thi hành công vụ bị ngưng trệ, hoặc gây dư luận xấu trong xã hội thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự.

Còn hành vi chống người thi hành công vụ bằng lời nói, cử chỉ nhưng việc thi hành công vụ vẫn có thể diễn ra thì sẽ xử phạt hành chính.

"Có những hướng dẫn cụ thể thì việc áp dụng pháp luật mới đồng bộ, thống nhất đảm bảo tính công bằng đối với mọi trường hợp", luật sư nói.