Trong các cuộc họp về phòng chống dịch, Thủ tướng chính phủ Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhấn mạnh phòng dịch tốt thì không phải chống dịch, một đồng phòng dịch không hiệu quả thì không chỉ mất hàng triệu đồng chống dịch mà nhất là sự mất mát về tinh thần, sức khoẻ của người dân. Bộ y tế cũng đã ban hành công điện nhấn mạnh về việc thần tốc xét nghiệm là then chốt quan trọng nhằm sớm kiểm soát dịch. Xét nghiệm đại trà nhiều vòng là yếu tố quan trọng giúp một số quốc gia trên thế giới nhanh chóng khống chế ổ dịch, hạn chế dịch lây lan rộng.

Theo cổng thông tin của Bộ Y tế, với đặc tính của chủng Delta kết hợp điều kiện sinh hoạt của người dân tại nhiều địa phương còn khó khăn, gây nguy cơ lây nhiễm cao. Do đó, song song với xét nghiệm nhanh theo mẫu đơn từng người, một số nơi có thể làm mẫu gộp, mẫu đại diện để tăng tốc độ, tần suất xét nghiệm, nhanh chóng xác định F0 và các nhóm liên quan trong cộng đồng để kịp thời điều trị và hạn chế lây lan. Để đáp ứng các yêu cầu trên, ngành y tế và chính quyền một số địa phương đã nhanh chóng ứng dụng hệ thống y tế công nghệ, nhằm đẩy nhanh, hiệu quả các công tác xét nghiệm mẫu gộp, mẫu đại diện rất khoa học và an toàn.

Tỉnh Bến Tre được xem là hình mẫu cho việc nhanh chóng ứng dụng công nghệ vào hệ thống y tế để đạt được hiệu quả về công cuộc chống dịch Covid-19. Chia sẻ trên báo Thanh niên ngày 20/9, bác sĩ Ngô Văn Tán, Giám đốc Sở Y tế, Phó ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 tỉnh Bến Tre, cho biết tỉnh đã hoàn thành các tiêu chí kiểm soát dịch Covid-19. Tính đến ngày 20/9, toàn tỉnh có 9/9 huyện, thành phố đạt mức "bình thường mới" (vùng xanh), trong đó H.Châu Thành là địa phương cuối góp mặt vào vùng xanh.

Địa phương này sớm tham gia thí điểm đề án Pháo đài xanh và đạt được kết quả tốt. Đây là một giải pháp công nghệ quản lý tự động 100% người đi lại, di chuyển, tham gia vào sản xuất, kinh doanh, vận tải, dịch vụ, cơ quan, tổ chức… đều phải là những "công dân xanh". Để xây dựng được các Pháo đài xanh, mọi người trong đó đều được xét nghiệm âm tính hoặc tiêm đủ 2 mũi vaccine.

Song song với đẩy nhanh tiêm vaccine cho người dân, tỉnh Bến Tre chủ động thực hiện các giải pháp xét nghiệm hiệu quả và tiết kiệm thông phần mềm quản lý xét nghiệm của hệ thống y tế công nghệ Việt Nam Khoẻ Mạnh. Ứng dụng này được xây dựng, phát triển với sự tham gia của Cục Công nghệ Thông tin (Bộ Y tế) đang triển khai khá thành công ở nhiều nơi.

"Nền tảng y tế công nghệ này được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu từ các hệ thống tiên tiến trong công tác phòng chống Covid-19 thành công của một số quốc gia châu Á. Đặc biệt, nền tảng này nhận được tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia của Tập đoàn Gov Tech - tập đoàn đang vận hành giải pháp TraceTogether quản lý phòng chống dịch của Singapore đồng thời phân hệ Quản lý xét nghiệm/vaccine của Tập đoàn Intelisys (Canada) được tối ưu theo nhu cầu thực tế tại Việt Nam", đại diện cục CNTT cho biết. Đặc biệt, việc vận hành vô cùng đơn giản, người dân tham gia xét nghiệm được nhận nhanh kết quả trên hệ thống trực tuyến. Nhân viên y tế có danh sách tự động, không mất thời gian nhập liệu. Chính quyền các Phường, Xã, nhận được thông tin báo cáo tự động, kịp thời về tình trạng FO tới từng người dân.

Đối với cán bộ y tế, hệ thống y tế công nghệ này giúp giảm tải trong khâu lập danh sách, nhập dữ liệu xét nghiệm. Trước đây, người dân đến điểm xét nghiệm mới làm thủ tục trên giấy, nhân viên y tế nhập liệu thủ công mất nhiều thời gian và dễ xảy ra sai sót. Tiện ích của phần mềm sẽ giúp quy trình tổ chức xét nghiệm nhanh, chính xác, trả kết quả tự động cho người dân, giảm giảm ít nhất 50% nhân lực y tế. Mọi thông tin báo cáo tự động kết quả xét nghiệm cho người dân và cơ quan phòng chống dịch, quản lý Nhà nước... đều đơn giản trực quan, nhanh chóng. Dữ liệu được phân loại từ độ tuổi, giới tính; hệ thống cơ sở dữ liệu được đồng bộ, có thể truy xuất theo thời gian thực, lập báo cáo và phân tích, dự báo kịp thời, chính xác giúp các cơ quan quản lý dễ dàng thao tác cập nhật, không còn các công đoạn giấy tờ thủ công.

Cụ thể, với việc truy cập và thực hiện thao tác đơn giản tại website http://xn.yte.gov.vn/ hoặc vietnamkhoemanh.vn, người dân có thể khai báo y tế, đăng ký xét nghiệm cho cá nhân/nhóm/gia đình. Website quản lý đồng bộ và toàn diện tạo ra các điểm xét nghiệm (nhất là các điểm lưu động) để người dân dễ dàng lựa chọn địa điểm, ngày, khung giờ nhanh chóng và thuận tiện. Sau khi đăng ký, hệ thống sẽ trả về điện thoại mã QR để người dân đối chiếu với nhân viên y tế tại điểm xét nghiệm, giúp giảm thời gian chờ đợi làm thủ tục. Sau khi lấy mẫu, kết quả được gửi cho người dân (theo mẫu quy định) trên website của hệ thống hoặc email đã đăng ký. Kết quả có QR code lưu giữ lịch sử với đầy đủ các thông tin cá nhân, thời gian, địa điểm, cơ sở lấy mẫu, cơ sở làm xét nghiệm… đảm bảo được xác thực đầy đủ, chính xác về tình trạng xét nghiệm Covid-19.

Ngoài ra, công tác xét nghiệm mẫu gộp 5 đến 10 mẫu, quay vòng cho các nhóm để có thể xét nghiệm nhanh và toàn diện cho 80 - 100% dân số. Theo tính toán với nhóm khoảng 10 người, chi phí xét nghiệm quay vòng mẫu đại diện cho mỗi người trong nhóm/gia đình, chỉ vào khoảng 250.000/tháng mà xác định được tình trạng cả nhóm và những người ảnh hưởng, từ đó giúp cập nhật xử lý thông tin kịp thời với chi phí tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước và người dân.

Việc triển khai các giải pháp công nghệ không chỉ có ý nghĩa trong giai đoạn phòng chống dịch. Thay vào đó, hành vi và thói quen sử dụng công nghệ của người dân sẽ thay đổi, đồng thời, Chính phủ cũng có cơ sở dữ liệu đầy đủ và chi tiết, nhằm quản lý và vận hành xã hội trong tình hình mới, thúc đẩy chuyển đổi số trong tương lai.

Thảo Nguyên