Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại kỳ họp thứ 76 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York (Hoa Kỳ) vào ngày 22-9 - Ảnh: Reuters
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam vừa hoàn thành chuyến công tác thăm chính thức Cuba, dự phiên thảo luận chung cấp cao khóa 76 Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) và thực hiện các hoạt động song phương tại New York (Hoa Kỳ).
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trao đổi với Tuổi Trẻ về kết quả chuyến công tác này.
* Xin Bộ trưởng cho biết ý nghĩa và kết quả nổi bật chuyến công tác của Chủ tịch nước và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tại Cuba và Hoa Kỳ?
- Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Việt Nam và Cuba bước sang giai đoạn phát triển mới sau khi tổ chức thành công Đại hội Đảng. Trong khi đó, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, nhu cầu hợp tác quốc tế về phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cấp thiết.
Trong bối cảnh đó, chuyến công tác của đoàn đại biểu cấp cao do Chủ tịch nước dẫn đầu có nhiều ý nghĩa, đạt được tất cả mục tiêu đề ra và mang lại kết quả tổng hợp, toàn diện, tiếp tục nâng cao uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Thứ nhất, chuyến công tác đã góp phần tích cực thúc đẩy triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng XIII, truyền đi thông điệp mạnh mẽ về đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển của chúng ta.
Thứ hai, khẳng định tình đoàn kết thủy chung, ủng hộ lẫn nhau, hợp tác toàn diện cả qua đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam và Cuba.
Hai nước đã ra Tuyên bố chung cấp cao với nội dung toàn diện, ký Kế hoạch hành động triển khai chương trình nghị sự kinh tế 2021 - 2025 và nhiều văn kiện, thỏa thuận hợp tác về nông nghiệp, y tế, tư pháp, thông tin truyền thông, năng lượng, du lịch…
Nổi bật nhất là dù vắc xin trong nước chưa đủ cho toàn dân nhưng Cuba đã cam kết cung cấp 10 triệu liều vắc xin Abdala và chuyển giao công nghệ sản xuất cho Việt Nam, trước mắt giao ngay 1 triệu liều trong chuyến thăm. Chúng ta dù còn không ít khó khăn cũng đã tặng nhân dân Cuba anh em 23.000 tấn gạo từ khi dịch COVID-19 bùng phát, riêng trong chuyến thăm này tặng 6.000 tấn gạo cùng một số thiết bị, vật tư y tế, giống ngô lai, máy tính…
Thứ ba, với sự chủ động, tích cực của Chủ tịch nước tại các phiên họp cấp cao của Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an và nhiều phiên họp khác của LHQ, chúng ta tiếp tục khẳng định mạnh mẽ với bạn bè quốc tế về một Việt Nam yêu chuộng hòa bình, khát vọng phát triển và vươn lên, có trách nhiệm và đóng góp một cách tích cực và xây dựng trong các vấn đề chung của quốc tế.
Những thông điệp, đề xuất của Chủ tịch nước tại các phiên họp của LHQ được nhiều lãnh đạo thế giới chia sẻ, đánh giá cao và hưởng ứng tích cực.
Thứ tư, chúng ta đã tranh thủ tối đa thời gian dự họp LHQ để gặp gỡ, tiếp xúc với lãnh đạo nhiều nước, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp, nhất là các đối tác chiến lược, quan trọng và bạn bè truyền thống.
* Bộ trưởng có thể cho biết Việt Nam và Cuba sẽ tập trung vào những định hướng và trọng tâm hợp tác nào để làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống đặc biệt trong bối cảnh mới?
- Như đã được khẳng định trong Tuyên bố chung cấp cao, quan hệ hai nước tới đây sẽ tập trung một số định hướng lớn như sau:
Thứ nhất, tiếp tục phát triển toàn diện quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt Việt Nam - Cuba qua các kênh đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, trên tất cả các lĩnh vực.
Hai là phát huy tối đa các cơ chế hiện có để tăng cường trao đổi lý luận, kinh nghiệm thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội và phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi nước.
Ba là đẩy mạnh mở rộng và làm sâu sắc hợp tác kinh tế tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp, đáp ứng mong muốn và lợi ích của nhân dân hai nước, trong đó trọng tâm là hợp tác nông nghiệp, công nghệ thông tin, giao thông vận tải, du lịch, y tế, dược phẩm, vắc xin... Việt Nam trong khả năng của mình tiếp tục thúc đẩy hợp tác, góp phần hỗ trợ Cuba bảo đảm an ninh lương thực.
Bốn là tiếp tục đoàn kết, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, góp phần nâng cao vị thế của mỗi nước.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn - Ảnh: TH.TR.
* Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp như thế nào cho LHQ và các công việc chung của thế giới, thưa ông?
- Những kết quả trong gần 2 năm là ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020 - 2021 và chuyến công tác này của Chủ tịch nước cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam một lần nữa khẳng định đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Tới đây, chúng ta sẽ tập trung một số ưu tiên cụ thể.
Thứ nhất, tăng cường tham gia sâu rộng, chủ động, tích cực, có trách nhiệm, sáng tạo và hiệu quả vào các hoạt động của LHQ. Khẳng định và phát huy vai trò, bản sắc riêng của Việt Nam thông qua các sáng kiến thiết thực. Cùng quốc tế thúc đẩy hợp tác, phối hợp hành động phù hợp với mục tiêu, nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ.
Thứ hai, tăng cường tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ và triển khai các ưu tiên hàng đầu của LHQ, nhất là hợp tác đẩy lùi đại dịch COVID-19, phục hồi và phát triển bền vững, bao trùm sau đại dịch, thực hiện thực chất và bền vững các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), triển khai nghiêm túc các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, bảo đảm và thúc đẩy quyền con người, cải tổ LHQ.
Thứ ba, tiếp tục tranh thủ hiệu quả sự hỗ trợ của các tổ chức LHQ về nguồn lực, tri thức, kinh nghiệm phát triển, nâng cao năng lực, góp phần vào thực hiện mục tiêu phát triển đất nước trong những năm tới.
Tăng cường hợp tác với LHQ thực chất và hiệu quả còn góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ với các nước, đối tác và tổ chức, diễn đàn đa phương khác, từ đó đóng góp vào việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực quốc tế cho phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao vị thế đất nước.
Tập trung vận động hỗ trợ chống dịch
Vận động hỗ trợ vắc xin và phòng chống dịch là chủ đề xuyên suốt các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc của đoàn ta ở các cấp, các kênh. Bên cạnh 1 triệu liều vắc xin Abdala của Cuba chuyển về nước theo chuyên cơ của Chủ tịch nước, nhiều đối tác đã cam kết viện trợ và bán vắc xin cho Việt Nam như Hàn Quốc cam kết hỗ trợ và sẽ giao hơn 1 triệu liều vắc xin vào giữa tháng 10-2021, Hungary cam kết giao ngay 400.000 liều...
Ngoài vắc xin, đoàn ta đã thúc đẩy nhiều đối tác hỗ trợ vật phẩm y tế như Tập đoàn Northwestern Medicine hỗ trợ thiết bị y tế trị giá 3,8 triệu USD, Công ty Thermo Fisher cung cấp 270.000 bộ test kit trị giá 2 triệu USD, ông David Duong là Việt kiều tại Hoa Kỳ đã hỗ trợ 1.000 máy trợ thở...
Gặp hơn 30 nguyên thủ, tiếp xúc gần 50 tập đoàn lớn
Trong hơn 3 ngày ở New York, Chủ tịch nước đã gặp gỡ hơn 30 nguyên thủ, người đứng đầu chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế lớn cùng khoảng 20 cuộc gặp với gần 50 tập đoàn hàng đầu thế giới. Các thành viên trong đoàn cũng rất chủ động, tích cực gặp gỡ lãnh đạo các đối tác liên quan, trong đó có khoảng 20 bộ trưởng ngoại giao các nước.
Chúng ta đã tranh thủ được sự ủng hộ thiết thực, hiệu quả của cộng đồng quốc tế, đặc biệt cho phòng chống COVID-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.
Bên cạnh đó, việc tiếp xúc, gặp gỡ nhiều tập đoàn hàng đầu đã giúp ký kết nhiều hợp đồng, thỏa thuận hợp tác trị giá hàng tỉ USD với các doanh nghiệp Việt Nam ngay trong chuyến thăm.
Chuyên cơ Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc về đến Hà Nội cùng hơn một triệu liều vắc xin Abdala TTO - Lễ bàn giao vắc xin từ chuyến thăm chính thức Cuba và tham dự Phiên họp cấp cao Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc khóa 76 tại New York của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã được diễn ra vào tối 25-9 tại sân bay Nội Bài.