Mới đây, 5 hãng xe máy thuộc Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) đã ngồi lại với nhau để bàn về giải pháp xây dựng tiêu chuẩn chung cho xe máy điện trong nước. Việc này nhằm giúp các nhà sản xuất giảm chi phí đáng kể, sớm đưa được sản phẩm vào thị trường.

Xây dựng trạm đổi pin

Theo đại diện VAMM, việc người dân có thể sớm chuyển đổi từ sử dụng xe máy động cơ đốt trong với nhiên liệu xăng sang xe máy điện hay không phụ thuộc vào việc các nhà sản xuất giải quyết được bài toán liên quan đến pin, thời gian sạc, quãng đường di chuyển… 

Thực tế, thời gian sạc pin hoặc ắc-quy cho xe máy điện hiện nay khá dài, khoảng 3-4 giờ cho quãng đường di chuyển 50-60 km. Trong khi đó, giá pin lithium phục vụ cho xe điện hiện còn quá cao, lên đến hơn 8 triệu đồng. Do vậy, đa phần người tiêu dùng không mặn mà với phương tiện này.

Để tháo gỡ, VAMM đề xuất giải pháp xây dựng hệ thống đổi pin chung cho các hãng xe máy điện phủ khắp các công sở, văn phòng, trường học, nhà ga, trung tâm thương mại… Với các trạm đổi pin này, người sử dụng xe của bất cứ hãng nào cũng có thể có pin sử dụng ngay lập tức thay vì chờ đợi thời gian sạc quá lâu.

"Khi các hãng xe sử dụng chung pin và hệ thống trạm đổi, chi phí liên quan đến pin cho xe điện sẽ giảm xuống đáng kể, từ đó chi phí sử dụng xe điện cũng giảm theo" - một chuyên gia nhận xét.

Dễ thực hiện

Giới chuyên gia về xe điện cho rằng việc đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng dùng chung cho xe máy điện của các hãng sẽ không phức tạp như với ôtô điện. Về kỹ thuật, việc chuẩn hóa các bộ phận động lực, điện áp, điều khiển sạc trên xe máy điện dễ dàng thực hiện hơn so với xe máy thông thường do xe điện có ít chi tiết hơn.

Theo PGS-TS Trương Nguyễn Luân Vũ, Phó trưởng Khoa Cơ khí chế tạo máy Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM, phải chế tạo được sản phẩm đồng bộ thì mới có thể kéo khách hàng tới chọn mua. "Đối với xe máy điện, người dùng cần được cung cấp giải pháp khả thi liên quan đến sạc pin, khả năng lưu trữ năng lượng của pin. Hãng phải giúp người dùng dễ dàng giải quyết được tình huống xe đang lưu thông trên đường mà cạn pin thì sạc pin ở đâu? Thời gian sạc có nhanh không?" - PGS-TS Trương Nguyễn Luân Vũ chỉ rõ.

Ông Vũ cho rằng việc xây dựng cơ sở hạ tầng cho xe máy điện không quá phức tạp, có thể dễ dàng tích hợp với các trạm xăng dầu và cần diện tích không lớn. Để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho xe máy điện, nhà nước cần có cơ chế, chính sách phù hợp, tạo thuận lợi. Về phía hãng sản xuất, các bên phải sớm thống nhất một thiết kế chung tại vị trí lắp đặt pin, ắc-quy cùng với thiết kế tương thích giữa đầu cắm kết nối xe và pin, ắc-quy giữa các hãng.

Theo các hãng xe, nhu cầu về sản phẩm xe máy điện tại thị trường Việt Nam là có nhưng chưa đủ lớn do giá thành sản phẩm còn khá cao. Ngoài ra, chính sách về xe máy điện cũng chưa rõ ràng nên các hãng chưa có nhiều động lực để tăng tốc phát triển. 

Ông Trịnh Mai Lâm, Trưởng Phòng Marketing Công ty TNHH Yamaha Motor Việt Nam, cho rằng nếu thời gian tới, các hãng xe có thể sử dụng chung pin cũng như có hệ thống trạm đổi pin rộng khắp thì mới thúc đẩy thị trường này sôi động nhờ sự tham gia mạnh mẽ của nhiều hãng.

Các hãng xe chung nhận định chi phí sản xuất xe máy điện sẽ giảm nếu các hãng sử dụng một loại pin giống nhau và cơ sở hạ tầng dành cho xe điện được xây dựng đồng bộ. Việc này đòi hỏi sự hỗ trợ của Chính phủ trong việc tiêu chuẩn hóa đặc điểm kỹ thuật cho hệ thống trạm sạc và trạm đổi pin, xây dựng cơ sở hạ tầng cho xe điện trong cộng đồng một cách đồng bộ. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn nêu trên cần phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn của quốc tế.