Thái Lan và Việt Nam chiếm 26% sản lượng xuất khẩu gạo trên thị trường toàn cầu - Ảnh: VNA

Sau nhiều tháng đàm phán song phương với mục tiêu cải thiện thu nhập cho người dân thuộc khu vực nông thôn, Thái Lan và Việt Nam đã đạt được sự đồng thuận trong việc “cùng nhau thực hiện kế hoạch tăng giá gạo trên thị trường toàn cầu”, hãng tin Reuters dẫn lời của một quan chức cấp cao phụ trách lĩnh vực nông nghiệp của Thái Lan cho biết hôm 29/8.

"Đây là lần đầu tiên Thái Lan và Việt Nam đồng ý hợp tác để nâng giá gạo trên thị trường thế giới", ông Alongkorn Ponlaboot - cố vấn của Bộ trưởng Nông nghiệp và Hợp tác xã Thái Lan - cho biết sau khi kết thúc cuộc hội đàm với các đồng nghiệp cùng cấp từ Việt Nam.

Theo vị chuyên gia nông nghiệp này, hiện giá gạo trên thị trường thế giới vẫn ở mức thấp, dao động từ 300 - 400 USD/tấn suốt hơn 20 năm qua, trong khi đó chi phí sản xuất liên tục tăng cao gây sức ép nặng nề cho người trồng lúa.

Thái Lan và Việt Nam bắt đầu quá trình đàm phán từ tháng 5/2022 tập trung vào các chủ đề chính, bao gồm: thúc đẩy an ninh lương thực để tăng giá trị nông sản, trao quyền cho các hợp tác xã nông nghiệp ở cả hai nước, tăng sức ảnh hưởng trên thị trường toàn cầu, và từ đó tăng thu nhập cho hàng triệu nông dân đang phải vật lộn với chi phí đầu vào tăng cao trong khi giá gạo vẫn ở mức thấp.

Hiện vẫn chưa có thông tin về thời gian tăng giá gạo xuất khẩu bởi kế hoạch này sẽ được trình lên bộ trưởng phụ trách lĩnh vực nông nghiệp của hai nước xem xét.

Theo phân tích của Bộ Nông nghiệp Mỹ, Thái Lan và Việt Nam chiếm khoảng 10% sản lượng gạo thô và khoảng 26% sản lượng xuất khẩu gạo trên thị trường toàn cầu. Đến nay, Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ và Pakistan vẫn đang là bốn nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới.

Giá gạo thấp khiến đời sống của người nông dân Thái Lan và Việt Nam gặp nhiều khó khăn - Ảnh: Reuters

Tại cuộc họp báo quý III/2022 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chiều 5/9, ông Nguyễn Như Cường - Cục trưởng Cục Trồng trọt - khẳng định, Việt Nam đã tham gia các hiệp định thương mại tự do nên tuân thủ đúng theo quy định của các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.

Đối với vấn đề giá lúa gạo, Việt Nam cam kết tuân theo quy luật thị trường về giá và luôn thực hiện trách nhiệm của Việt Nam với vấn đề an ninh lương thực.

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 7 tháng năm 2022, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,19 triệu tấn, tương đương giá trị hơn 2 tỷ USD, tăng 20,5% về lượng và 9% giá trị so với cùng kỳ 2021. Đây là mức xuất khẩu cao kỷ lục từ trước đến nay.

Tuy nhiên, bước sang đầu tháng 8/2022, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam bất ngờ giảm mạnh và sau vài đợt điều chỉnh, giá gạo xuất khẩu 5% tấm và 25% tấm của Việt Nam đã tuột khỏi mốc 400 USD, thấp hơn giá gạo của Thái Lan, dù trước đó, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn cao nhất trong 4 nước xuất khẩu gạo lớn (Việt Nam, Thái Lan, Pakistan và Ấn Độ).

Giá gạo Việt Nam giảm trong tuần qua do chất lượng của vụ thu hoạch này chỉ ngang bằng với gạo Thái Lan và Ấn Độ, vốn có mức giá rẻ hơn. Tuy nhiên, giá có khả năng sẽ không giảm thêm vì nhu cầu toàn cầu vẫn mạnh, trong khi nguồn cung từ vụ thu hoạch hè thu ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đang giảm.

Nguyễn Thuận