Kinh tế Nga đang gặp nhiều khó khăn giữa làn sóng trừng phạt từ Mỹ và phương Tây với GDP được dự báo suy giảm hơn 4% trong năm nay. Thế nhưng một điều đáng ngạc nhiên là số lượng lao động nước ngoài vào Nga trong những tháng gần đây lại tăng mạnh.

Nếu như trong quý 1 của năm 2022, báo chí Nga đã chứng kiến sự ra đi của dòng người lao động nhập cư tại Nga giữa áp lực của các lệnh trừng phạt liên quan đến cuộc xung đột Ukraine, thì nay con số này lại đang tăng lên kỷ lục trong chính giai đoạn bị cấm vận.

Theo dữ liệu được Hãng thông tấn TASS trích dẫn từ mạng lưới kiểm toán và tư vấn FinExpertiza, hơn 3,1 triệu lao động nhập cư đã vào Nga trong quý 2 năm nay - cao hơn 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này là kỷ lục của một quý trong lịch sử thống kê của Bộ Nội vụ Nga trong vòng 6 năm qua.

Uzbekistan, Tajikistan, Armenia, Azerbaijan và Belarus là 5 quốc gia hàng đầu có người lao động di cư đến Nga. Trong đó, hơn 1,5 triệu người, tức là gần một nửa tổng số lao động nhập cư, là các công dân đến từ Uzbekistan.

Tờ Sự thật Thanh niên (Komsomolskaya pravda) cho biết, hơn 1 triệu công dân Ukraine đã nhập cảnh vào Nga trong hơn nửa năm qua theo ước tính của Liên Hợp Quốc, nhưng chỉ có hơn 28 nghìn người trong số này được coi là người lao động nhập cư khi xác nhận mục đích tìm công việc của mình. 

Nga là quốc gia đứng thứ tư trên thế giới về số lượng lao động nhập cư, khoảng 12 triệu người, thực tế nhu cầu sử dụng lao động tại đây luôn ở mức cao. Theo Cơ quan thống kê Liên bang Nga, tỷ lệ thất nghiệp tại nước này hiện ở mức thấp nhất trong lịch sử, 3,9%.

Vì sao thị trường lao động tại Nga lại hấp dẫn với lao động nước ngoài?

Theo các nhà phân tích, chính sự lớn mạnh của đồng ruble - không chỉ so với đồng USD và Euro mà còn với các tiền tệ khác - đang làm thị trường lao động Nga trở nên hấp dẫn hơn đối với người nước ngoài, nhất là với người lao động từ các quốc gia Trung Á và SNG. Thu nhập bằng ngoại tệ tăng lên, đồng nghĩa với việc họ có thể gửi tiền về nước nhiều hơn. 

Việc chuyển tiền từ Nga sang các nước Trung Á và SNG hoàn toàn không có khó khăn, bên này gửi tiền ruble, bên kia nhận nội tệ. Với cùng một mức lương bằng tiền ruble, thu nhập của những lao động nhập cư lúc này đã tăng lên nếu tính theo tiền "của mình". Ví dụ, trước chiến sự Ukraine, với 1 ruble người lao động từ Kyrgyzstan chỉ nhận được 1,1 som, thì bây giờ gần bằng 1,4 và cách đây không lâu là 1,5. Bên cạnh đó các biện pháp trừng phạt vẫn chưa ảnh hưởng đến các lĩnh vực sử dụng lao động nhập cư như ngành xây dựng, sửa chữa nhà cửa, dịch vụ ăn uống cộng đồng. Và tình trạng thiếu lao động trong nền kinh tế Nga vẫn còn, mặc dù tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp.

Chính sách thu hút lao động nước ngoài tại Nga đã thay đổi thế nào?

Chính phủ Nga hàng năm vẫn điều tiết dòng lao động nước ngoài bằng cách đặt ra hạn ngạch và tỷ lệ cho phép người nước ngoài trong các công ty. Hạn ngạch này được đặt theo các ngành nghề.

Theo Phó Thủ tướng Nga Marat Khusnullin, để hoàn thành các chỉ tiêu của dự án quốc gia trong lĩnh vực xây dựng nhà ở và phát triển cơ sở hạ tầng thì đến năm 2024, Nga phải tạo điều kiện để thu hút ít nhất 5 triệu người nhập cư ở các trình độ từ các quốc gia thuộc Liên minh kinh tế Á-Âu.

Vào tháng 6 vừa qua, Tổng thống Putin đã ký luật hỗ trợ lao động nhập cư, theo đó mở rộng phạm vi tiếp nhận các dịch vụ hỗ trợ người di cư đến tìm việc làm. Mới đây, Tổng thống Nga cũng ủng hộ việc thành lập các trung tâm thích ứng cho người nhập cư với việc triển khai loạt biện pháp mới nhằm tránh xung đột sắc tộc ở Nga. Các chuyên gia nhận định, nền kinh tế Nga luôn cần một dòng lao động nước ngoài và quá trình này đang làm thay đổi đời sống văn hóa ở một số vùng nhất định.

Tại diễn đàn Diễn đàn Kinh tế phương Đông diễn ra đầu tháng này, Trung tâm Xuất khẩu Nga đang đề ra lộ trình các hướng ưu tiên. Nhóm thứ nhất là các quốc gia có quan hệ kinh tế và thương mại đã được thiết lập với Nga như Kazakhstan, Uzbekistan, Belarus, Azerbaijan. Châu Á, Trung Đông, Trung Quốc, trong nhóm thứ hai. Các nước châu Phi và Đông Nam Á trong nhóm thứ ba. Đây sẽ là những thị trường nước ngoài được Nga chú trọng nhằm hạn chế ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!