"Tọa đàm về âm nhạc" diễn ra suốt hơn 3 tiếng đồng hồ chiều ngày 13-9 tại Nhà hát TP.HCM

Nằm trong khuôn khổ Liên hoan nghệ thuật Giai điệu mùa thu 2022 tại Nhà hát TP.HCM, buổi tọa đàm đã diễn ra sôi nổi suốt hơn 3 tiếng đồng hồ với những góc nhìn đa chiều và góp ý thẳng thắn từ đại diện Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM cùng các nghệ sĩ, nhạc sĩ, nhà giáo dục uy tín trong lĩnh vực nghệ thuật hàn lâm.

Bên cạnh những đề tài mang tính "vĩ mô" về vai trò âm nhạc hàn lâm với nền văn hóa, các khách mời đã mổ xẻ những vấn đề thiết thực như nên làm gì để công chúng có thể tiếp cận, hiểu và thương nhạc hàn lâm, nhạc hàn lâm có khó hiểu...

Đặc biệt, câu hỏi về tương lai dự án xây nhà hát giao hưởng, nhạc - vũ kịch ở Thủ Thiêm được bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, giải đáp thẳng thắn: "Giai đoạn sau đại dịch, do cần ưu tiên các hoạt động an sinh và phục hồi kinh tế nên chúng ta phải tạm dừng dự án này, nhưng trong tương lai gần, mọi thứ sẽ được xúc tiến trở lại. Đó là nhiệm vụ đã được HĐND TP đặt ra qua nhiều nhiệm kỳ, và chúng tôi vẫn đang theo đuổi".

Bà Thúy cũng nhấn mạnh: "TP.HCM rất cần nhà hát, và cần nhiều hơn những thiết chế văn hóa xứng tầm với một đô thị được xem là đại đô thị của cả nước. Một nhà hát đạt chuẩn để các nghệ sĩ giới thiệu những tác phẩm chất lượng đến khán giả, để mời các đoàn nghệ thuật của thế giới đến giao lưu và từ đó phát triển. Chúng ta không thể nói mãi chuyện 'thôi thì cứ liệu cơm gắp mắm', có nhà hát thế này thì diễn thế này thôi. Chúng tôi không có tư duy đó".

Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, trả lời các câu hỏi tại buổi tọa đàm

Liên quan đến đề tài này, nghệ sĩ violin Tăng Thành Nam chia sẻ: "Mọi người cứ hay nhầm xây nhà hát là để cho nghệ sĩ. Không phải! Chưa có nhà hát thì nghệ sĩ vẫn biểu diễn, vẫn theo nghề. Xây nhà hát là để cho công chúng được thưởng thức nghệ thuật ở mức tốt nhất có thể".

Nhạc trưởng Trần Vương Thạch, nguyên giám đốc Nhà hát HBSO, cũng góp ý: "Khi đã đúng thời điểm và đủ điều kiện thì sẽ hình thành được dàn nhạc và nhà hát. Chúng ta đã xây được lực lượng nghệ sĩ tốt và đầy đủ. 

Hiện nay, chúng ta gặp khó trong việc xây dựng nhà hát mới. Nhà hát hiện tại đã 120 năm tuổi và vẫn còn giá trị mỹ thuật, kiến trúc, lịch sử, tôi hiến kế thành phố giao nhà hát này cho Dàn nhạc HBSO". 

Nhiều góc nhìn góp ý đa chiều đã được đặt ra tại buổi tọa đàm nhằm góp phần phát triển nghệ thuật hàn lâm

Với câu hỏi liệu không được học, không hiểu âm nhạc hàn lâm thì có thưởng thức được không, các chuyên gia đều đồng tình với chia sẻ của nhạc trưởng và nhà giáo dục âm nhạc Hoàng Điệp rằng "chưa cần hiểu thấu đáo thì người nghe vẫn có thể cảm được, cái cảm quan trọng hơn cái hiểu". 

"Chưa biết thì ta cứ cảm nhận như cách cảm một món ăn ngon. Chứ nếu nói phải học để hiểu nhạc hàn lâm rồi mới nghe được, thì phản tác dụng, người nghe không dám tiếp cận", ông Hoàng Ngọc Long, giám đốc Nhạc viện TP.HCM, bổ sung. 

Nhạc sĩ Dương Thụ đề xuất nên có nhiều chương trình theo mô hình "pop classic" của Anh, tổ chức những đêm diễn dễ nghe và phù hợp thị hiếu, đồng thời phải bán vé để tạo thói quen thưởng thức cho công chúng.

Thường xuyên tham gia các chương trình biểu diễn tiếp cận giới trẻ, nhạc trưởng Trần Nhật Minh khẳng định nhạc hàn lâm dành cho tất cả mọi người chứ không riêng những người hiểu. 

"Hãy cứ trải nghiệm và mở lòng đến nhà hát nghe hòa nhạc như cách các bạn đi phượt vậy. Phượt có người dẫn thì tốt, không ai dẫn vẫn có thể tự đi, và đi phượt không có bản đồ vẫn thú vị. Các bạn chẳng mất gì nhiều. Chỉ cần bỏ ra một tiếng rưỡi để thử khám phá một thứ gì đó mới mẻ và đã được kiểm chứng là nghệ thuật qua hàng trăm năm, điều đó rất xứng đáng chứ!", nhạc trưởng Trần Nhật Minh nói.

'Giai điệu mùa thu' khai mạc mỹ mãn: Niềm vui lớn của nghệ sĩ và khán giả

TTO - Liên hoan nghệ thuật 'Giai điệu mùa thu' vừa có đêm khai mạc đầy sôi nổi tối 10-9 tại Nhà hát TP.HCM với những tác phẩm âm nhạc nổi bật của thế giới và những giai điệu quen thuộc của Việt Nam, thu hút đông đảo công chúng đến thưởng thức.