Ngày 20-9, Ban đô thị HĐND TP.HCM đã có buổi giám sát việc thực hiện công tác thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với các dự án đã có nghị quyết của HĐND TP tại huyện Củ Chi.

Nguyên nhân chậm triển khai nhiều dự án

Theo báo cáo của UBND huyện Củ Chi, toàn huyện có 95 dự án đã được HĐND TP có nghị quyết thông qua. Trong đó có 56 dự án thu hồi đất, dự án thu hồi đất có đất lúa dưới 10 ha là 32 dự án và trên 10 ha là bảy dự án.

Các dự án nêu trên đa phần đều được HĐND TP thông qua 9-10 năm nay. Tuy nhiên, đến nay số lượng dự án đã hoàn thành rất khiêm tốn, chỉ đạt 30/95 dự án (chiếm tỉ lệ 31%), 39 dự án đang triển khai (41%), đề xuất hủy bỏ là 22 dự án (trong đó có hai dự án đã được HĐND chấp thuận hủy bỏ).

Các đại biểu HĐND TP đánh giá việc thực hiện các dự án đã được HĐND có nghị quyết thông qua tại huyện Củ Chi là rất thấp. Các đại biểu đề nghị huyện làm rõ nguyên nhân và cách giải quyết đối với các dự án sau khi thu hồi. Đồng thời, một số dự án đã được chấp thuận từ năm 2015 đến nay chưa triển khai nhưng vẫn tiếp tục đề xuất thực hiện khiến các đại biểu cũng rất băn khoăn.

Về nguyên nhân chậm triển khai thực hiện, theo ông Nguyễn Văn Vững, Phó Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi, chủ yếu là do vướng ở khâu bồi thường, tái định cư. Hiện nay huyện Củ Chi không có dự án tái định cư nên rất khó để vận động người dân, theo quy định, phải có khu tái định cư trước khi thực hiện dự án. Thêm vào đó, giá đất để bồi thường cho người dân khi thu hồi đất hiện nay rất thấp nên tỉ lệ người dân đồng thuận là rất ít.

Ông Vững nêu một ví dụ tại dự án mở rộng đường tỉnh lộ 8. “Giá đất nông nghiệp người dân chuyển nhượng ngay mặt tiền đường là khoảng 40-50 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, giá bồi thường khi áp dụng theo Quyết định 28/2022 về hệ số điều chỉnh giá đất để tính bồi thường chỉ khoảng 3,5 triệu đồng/m2 nên rất khó vận động người dân bàn giao mặt bằng” - ông Vững nói.

Ông Vững cho hay hiện nay việc thu thập giá đất dựa trên ba hợp đồng giao dịch thành công tại một vị trí đất thường không chính xác. Nguyên nhân là do người dân khi chuyển nhượng thì giá cao nhưng ghi trên hợp đồng là giá rất thấp để né thuế. Vì vậy, khi xác định giá đất để bồi thường căn cứ theo các quy định pháp luật hiện hành là chênh lệch rất lớn đối với giá đất chuyển nhượng thực tế.

Mặt khác, Quyết định 28 của UBND vừa ban hành quy định hệ số điều chỉnh giá đất để bồi thường đất ở tại huyện Củ Chi tăng lên hai lần (từ 13 lên 15 lần). Trong khi đối với đất nông nghiệp trong khu dân cư trước đây hệ số K là 25, ngoài khu dân cư là 15 thì nay đều ở mức 15 lần so với bảng giá đất. Điều này dẫn đến giá bồi thường đất nông nghiệp thấp hơn trước đây. “Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến chậm triển khai các dự án” - ông Vững nói.

Ông Vững cũng cho biết vì chậm thực hiện nên các dự án đã đội vốn lên rất nhiều so với thời điểm phê duyệt dự án. Chẳng hạn như dự án Cây xanh cách ly năm 2015 khi phê duyệt dự án thì tổng mức đầu tư là 596 tỉ đồng nhưng đến nay đã tăng lên đến hơn 2.500 tỉ đồng.

Đoàn đại biểu HĐND TP thực địa tại dự án Khu công nghiệp Tây Bắc mở rộng. Ảnh: VIỆT HOA

Sắp hết năm 2022, kế hoạch sử dụng đất vẫn chưa được duyệt

Một trong những nội dung được các đại biểu HĐND rất quan tâm là kế hoạch sử dụng đất của huyện Củ Chi năm 2022 đến nay vẫn chưa được phê duyệt. Trong khi theo quy định, kế hoạch sử dụng đất hằng năm của các quận, huyện phải được phê duyệt từ cuối năm trước.

Chẳng hạn, kế hoạch sử dụng đất năm 2022 thì sẽ phải được phê duyệt vào ngày 31-12-2021. Tuy nhiên, đến nay đã chín tháng của năm 2022 nhưng kế hoạch sử dụng đất năm 2022 của huyện Củ Chi vẫn chưa được duyệt. Các đại biểu HĐND TP cho rằng như vậy là quá chậm.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, Phó Chủ tịch HĐND huyện Củ Chi, cũng thông tin thêm liên quan đến nội dung này, năm nào người dân cũng phàn nàn về việc kế hoạch sử dụng đất bị chậm chứ không chỉ riêng gì năm 2022. “Lần tiếp xúc cử tri nào bà con cũng rất bức xúc vì phải chờ kế hoạch sử dụng đất của huyện được duyệt” - ông Nghĩa nói.

Theo báo cáo của UBND huyện Củ Chi, việc lập và phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hằng năm còn chậm so với thời gian quy định. Cụ thể, kế hoạch sử dụng đất của huyện Củ Chi năm 2019 được UBND TP phê duyệt vào tháng 7-2019 (chậm bảy tháng). Kế hoạch sử dụng đất năm 2020 được duyệt vào cuối tháng 11-2020 (chậm hơn 11 tháng). Kế hoạch sử dụng đất năm 2021 được duyệt vào giữa tháng 3-2021 (chậm ba tháng)…

Kế hoạch sử dụng đất năm 2022, ông Trần Tuấn Khanh, Trưởng phòng TN&MT huyện Củ Chi, cho biết hiện nay vẫn đang ở giai đoạn chuẩn bị chọn đơn vị tư vấn để thực hiện. “Huyện đang chờ Sở TN&MT duyệt đơn giá để thuê đơn vị tư vấn lập kế hoạch sử dụng đất năm 2022” - ông Khanh nói.

Ông Khanh cũng cho biết kế hoạch sử dụng đất hằng năm là cơ sở để xem xét chuyển mục đích sử dụng đất cho người dân nên rất được người dân quan tâm. Nguyên nhân chậm được duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2022 theo ông Khanh là do khâu thực hiện chậm.

Bà Nguyễn Thị Thanh Vân, Trưởng ban đô thị HĐND TP, ghi nhận ý kiến của HĐND huyện Củ Chi và cho biết sẽ chuyển tới cơ quan chức năng xử lý.•