Cụ Nguyễn Văn Lũy là người có công phục hồi phường hát Ải Lao khi hội Gióng quay trở lại sau một thời gian ngưng trệ do chiến tranh, nhưng đến nay vẫn chưa được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú - Ảnh: Facebook PGS Nguyễn Văn Huy
Đây là những nghệ nhân đã có nhiều cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.
Trong đó, 64 người được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân ở các loại hình di sản văn hóa phi vật thể: Nghệ thuật trình diễn dân gian; Tập quán xã hội và tín ngưỡng; Tri thức dân gian; Ngữ văn dân gian; Tiếng nói, chữ viết; Lễ hội truyền thống.
Một nghệ nhân được truy tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân là Nghệ nhân ưu tú Phạm Văn Bảo (Thanh Hóa) - nghệ nhân loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng.
547 người được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú ở các loại hình di sản văn hóa phi vật thể: Nghệ thuật trình diễn dân gian; Tập quán xã hội và tín ngưỡng; Tri thức dân gian; Ngữ văn dân gian; Tiếng nói, chữ viết; Lễ hội truyền thống.
Ngoài ra, Chủ tịch nước cũng đã ký quyết định truy tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú cho 16 người đã có cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.
Hà Nội do đặc thù sáp nhập với Hà Tây và vốn là một vùng văn hóa đặc sắc, giàu truyền thống, nơi có nhiều làng nghề nhất cả nước, nên là địa phương có số nghệ nhân được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú đợt này đông nhất, với 54 nghệ nhân ở các loại hình: Nghệ thuật trình diễn dân gian; Tập quán xã hội và tín ngưỡng; Tri thức dân gian.
Dù có số lượng nghệ nhân được phong tặng nhiều nhất đợt này nhưng Hà Nội vẫn được đánh giá là "bỏ sót" trường hợp xứng đáng.
Mới đây, PGS Nguyễn Văn Huy - nguyên giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam - lên tiếng về trường hợp nghệ nhân phường Ải Lao Nguyễn Văn Lũy.
Cụ Nguyễn Văn Lũy là người giữ và truyền lại toàn bộ nghệ thuật hát Ải Lao cho mấy thế hệ của phường Ải Lao, một thành phần không thể thiếu của hội Gióng Phù Đổng, di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Tiếc rằng cho đến nay, dù đã 101 tuổi, cụ vẫn chưa được nhận danh hiệu Nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.
Ông Huy hy vọng Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội mau chóng làm thủ tục trình Nhà nước công nhận danh hiệu cho cụ.
"Cụ là người có công phục hồi phường hát Ải Lao khi hội Gióng quay trở lại sau một thời gian ngưng trệ do chiến tranh. Phường Ải Lao là phường múa và hát thuộc loại cổ nhất có từ thời Lý. Không tư hiệu hóa ngay cách hát và lời bài hát từ chính cụ thì sẽ mất đi một tài sản quý của nghệ thuật trình diễn này.
Hãy làm gì để bày tỏ sự biết ơn với những nghệ nhân dân gian âm thầm gìn giữ tri thức phi vật thể quý giá này", PGS Nguyễn Văn Huy nhắn nhủ tới những người có trách nhiệm thuộc Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội.
GS Nguyễn Văn Huyên - người cha tài năng của PGS Nguyễn Văn Huy - chính là người từ năm 1938 đã nghiên cứu và ghi lại truyền thuyết về nguồn gốc của phường Ải Lao được lưu truyền trong dân chúng.
Trao tặng, truy tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú cho 77 nghệ nhân TTO - 77 nghệ nhân trên cả nước có cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát triển ngành nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống đã được vinh danh Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú.