Trong văn bản Kiến nghị không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư xây dựng mới gửi Chính phủ và Bộ Xây dựng, HoREA cho rằng so sánh giá bán căn hộ nhà chung cư sở hữu có thời hạn tuy thấp hơn giá bán căn hộ nhà chung cư sở hữu vĩnh viễn khoảng trên dưới 20%. Tuy nhiên căn hộ nhà chung cư sở hữu có thời hạn chưa thật sự hấp dẫn và chưa phù hợp với nhu cầu, thị hiếu của số đông người tiêu dùng.

Lý giải điều này, theo HoREA, đa số người dân có tâm lý coi nhà ở, trong đó có căn hộ chung cư vừa là "tiêu sản" (dùng để ở, thụ hưởng); vừa là "tích sản" (tích lũy tài sản; làm của cải để dành) có giá trị lớn nhất; vừa kết hợp để ở và kinh doanh; vừa sử dụng nhà ở làm tài sản cầm cố, thế chấp để tạo vốn làm ăn.

Theo Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA), căn hộ chung cư là tài sản có giá trị rất lớn đối với đa số người dân mà chủ nhà muốn để lại cho con cháu.

Cũng theo HoREA, nước ta là nước đang phát triển nên giá trị bất động sản, nhà đất (nhất là đất) thường có xu thế tăng giá theo thời gian. Hiệp hội này lấy ví dụ, năm 2007-2010, chủ đầu tư một khu đô thị mới tại Quận 7 bán nhà phố, biệt thự với giá đất nền từ 7-16 triệu đồng/m2; bán căn hộ chung cư với giá 32-35 triệu đồng/m2. Nhưng, hiện nay (sau 15 năm) thì giá đất nền đã tăng lên 160-200 triệu đồng/m2, giá căn hộ chung cư đã tăng lên 50 triệu đồng/m2

Do đó đa số người dân mua nhà chung cư thì có xu hướng lựa chọn mua "căn hộ nhà chung cư được sở hữu không xác định thời hạn gắn liền với quyền sử dụng đất ở ổn định lâu dài" để được hưởng "địa tô chênh lệch".

Quy định chung cư có thời hạn có lợi cho chủ đầu tư dự án nhà ở thấp tầng

Trong văn bản kiến nghị, HoREA cho rằng không nên quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư với tất cả dự án mới. Thay vào đó, HoREA cho rằng nên giữ nguyên quy định hiện hành của Luật Nhà ở 2014, trừ trường hợp cá biệt sở hữu có thời hạn như căn hộ dịch vụ, căn hộ xây để cho thuê...

Để bảo vệ cho kiến nghị của mình, HoREA dẫn điều 126 Luật Đất đai 2013 quy định: Đối với dự án kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp với cho thuê hoặc để cho thuê mua thì thời hạn giao đất cho chủ đầu tư được xác định theo thời hạn của dự án; người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài" để cho các chủ sở hữu nhà chung cư yên tâm, không làm phát sinh "tâm lý bất an" trong xã hội.

HoREA cho rằng cần phải đảm bảo tính thống nhất giữa Luật Nhà ở với Luật Đất đai.

HoREA kiến nghị không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư xây dựng mới, mà nên giữ nguyên như quy định hiện hành của Luật Nhà ở 2014

Cũng theo HoREA, việc áp dụng thời hạn sở hữu nhà chung cư có thể làm tăng thêm "gánh nặng công việc" cho cơ quan quản lý nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện do phải đồng thời vừa quản lý "đối tượng mới" là nhà chung cư sở hữu có thời hạn, vừa phải quản lý "đối tượng cũ" là nhà chung cư sở hữu không xác định thời hạn.

Hiệp hội cũng cho rằng không phải do quy định "quyền sở hữu căn hộ nhà chung cư gắn liền với quyền sử dụng đất ở ổn định lâu dài" đã gây ra những khó khăn, vướng mắc trong công tác cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ mà nguyên nhân chủ yếu là do chưa có đầy đủ các cơ chế chính sách phù hợp, đồng bộ để giải quyết thỏa đáng việc bồi thường phải sát giá thị trường, đi đôi với hỗ trợ thỏa đáng và tái định cư "tốt hơn nơi ở cũ" cho các chủ sở hữu nhà chung cư.

Bên cạnh đó, HoRE nhấn mạnh quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư dẫn đến có sự phân biệt về quyền sở hữu nhà ở, theo đó thì nhà ở riêng lẻ (biệt thự, nhà phố) gắn liền với đất ở thì được công nhận sở hữu không xác định thời hạn; nhà chung cư thì chỉ được công nhận sở hữu có thời hạn.

"Quy định này có thể "làm lợi" cho các chủ đầu tư dự án nhà ở thấp tầng (biệt thự, nhà phố) và làm trở ngại cho việc phát triển nhà chung cư cao tầng tại các đô thị", HoREA nhận định.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!