Chào luật sư, năm 2021 tôi có cho người chú ruột vay 2 cây vàng để mua nguyên liệu cho hoạt động sản xuất kinh doanh của chú ấy. Việc tôi cho vay có giấy viết tay. Nay gia đình tôi đang cần tiền để mua nhà nên có ý định đòi lại chú tôi số vàng đó, nhưng chú tôi không chịu trả. Đến tận nhà thì bà vợ nói ông ấy đi làm ăn xa, nợ của chồng bà ấy không liên quan nên cũng không chịu trả.

Vậy luật sư cho tôi hỏi trường hợp này người vợ có phải chịu trách nhiệm về khoản nợ của chồng hay không? Làm cách nào để tôi có thể lấy lại số tiền tôi đã cho chú vay?

Phạm Hoàng Minh (Phú Xuyên, Hà Nội) gửi câu hỏi xin được tư vấn.

Luật sư Lê Hồng Hiển (Đoàn luật sư TP Hà Nội) tư vấn về việc đòi nợ chung như sau:

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi gửi về cho hãng luật, dựa trên cơ sở các quy định của pháp luật, luật sư xin trả lời câu hỏi của bạn như sau:

Thứ nhất, phải xác định được đây là nợ chung hay là nợ riêng trong thời kỳ hôn nhân:

Theo quy định tại khoản 2 điều 37 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 về nghĩa vụ chung đối với tài sản của vợ chồng thì ta có thể hiểu như sau: Khoản nợ phát sinh từ giao dịch do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình. Nhu cầu thiết yếu là nhu cầu sinh hoạt thông thường về ăn, mặc, ở, học tập, khám bệnh, chữa bệnh và nhu cầu sinh hoạt thông thường khác không thể thiếu cho cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình.

Thứ 2, điều 27 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về trách nhiệm liên đới của vợ chồng thì vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới đối với giao dịch do một bên thực hiện quy định tại điều 37 của luật này.

Từ những căn cứ nêu trên, đối với trường hợp của bạn, khoản tiền ông chú bạn đã vay để mua nguyên liệu cho hoạt động sản xuất kinh doanh của gia đình, phát triển khối tài sản chung, tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình… thì vợ của chú bạn cũng phải có nghĩa vụ liên đới trả khoản nợ đó.

Trong trường hợp bạn đã nhắc trả nợ nhưng vợ chồng chú bạn không chịu trả thì vợ chồng chú bạn có nghĩa vụ phải trả nợ cho bạn khi đã đến hạn theo thỏa thuận vay ban đầu.

Nếu vợ chồng chú bạn có dấu hiệu của việc trốn tránh nghĩa vụ trả nợ hay cố tình không trả, bạn có quyền khởi kiện ra tòa án cấp huyện nơi bị đơn cư trú để đòi lại tiền.

Nếu chú bạn có thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi năm 2017 về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.