Khan hàng, tăng giá 

Chủ một cửa hàng bán thiết bị phòng cháy, chữa cháy (PCCC) T.N. trên phố Khuất Duy Tiến, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội cho biết, mỗi ngày, cửa hàng nhập hàng trăm sản phẩm gồm bình xịt cứu hỏa, mặt nạ chống khói, dây thang thoát hiểm nhưng đều bán hết: “Sáng 13/9, sau đêm xảy ra vụ cháy ở phố Khương Hạ, người ta đã kéo đến đây mua đồ PCCC. Hôm đó, tôi phải thuê thêm xe đến các kho để lấy hàng. Hàng nhập về đến đâu là bán hết veo đến đó, giờ cũng không có hàng để bán”.

Ngày 18/9, rất đông người đến Trung tâm Thiết bị phòng cháy, chữa cháy 4/10 (TPHCM) để mua hàng - Ảnh: Quốc Thái

Hiện cửa hàng T.N. không còn mặt nạ chống khói, thang dây, chỉ còn một ít bình chữa cháy, gồm loại có tem kiểm định, giá 390.000 đồng/bình và loại không có tem, giá 250.000 đồng/bình. Theo bà chủ cửa hàng, sở dĩ bà bán loại bình không có tem kiểm định là do lâu lâu, vẫn có người đến mua để đối phó với các đợt kiểm tra của cơ quan chức năng. Loại bình không tem là hàng nhập đang chờ kiểm định, thường có xuất xứ từ Trung Quốc. Loại bình có tem bán tốt hơn, giá cũng cao hơn và khách phải hẹn ngày mới có hàng. 

Theo ông Lê Khắc Quyết - Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị PCCC Thăng Long (TPHCM) - trong tuần qua, lượng người mua thiết bị PCCC, nạp sạc bình chữa cháy tại các chi nhánh của công ty tăng khoảng 30 - 40% so với trước. Trước đây, một số nơi còn trang bị bình chữa cháy kiểu đối phó, nhưng sau vụ cháy ở TP Hà Nội, nhiều người quan tâm hơn tới công năng thực sự của các sản phẩm.

Chị N.N. - chủ một cửa hàng bán thiết bị PCCC khác trên phố Khuất Duy Tiến - cho biết, giá các thiết bị PCCC tăng mạnh. Trước đây, giá mặt nạ chống khói độc từ 60.000-70.000 đồng/chiếc thì nay lên 80.000-100.000 đồng/chiếc; thang thoát hiểm bằng dây dù từ 85.000 đồng/m tăng lên hơn 110.000 đồng/m.

Ở TPHCM, ngày 18/9, rất đông người đến Trung tâm Thiết bị PCCC 4/10, đường Trần Hưng Đạo, quận 1 mua hàng hoặc nạp bảo dưỡng bình chữa cháy. Đại diện trung tâm cho hay, 1 tuần qua, lượng khách tăng hơn 60%, chủ yếu mua mặt nạ lọc khói độc, bình chữa cháy. Giá các sản phẩm ở trung tâm này vẫn ổn định. 

Theo nhân viên trung tâm, bình chữa cháy CO₂ loại 3kg, 5kg (giá 380.000-600.000 đồng/bình) hoặc bình chữa cháy bột loại 4kg (gần 500.000 đồng/bình) phù hợp với các hộ gia đình do gọn, nhẹ. Còn nếu nhà có người già và trẻ nhỏ thì nên trang bị bình chữa cháy dạng ném (bóng ném); khi cần dập lửa thì ném vào lửa, an toàn hơn.

Công ty TNHH Vật liệu xây dựng Phạm Phương (đường Calmette, quận 1, TPHCM) cũng có đông người đến mua thang dây. Theo đại diện công ty này, công ty thiếu nguyên liệu để sản xuất, hàng khan hiếm nên giá tăng. Trước đây, thang cuộn dài 5m giá khoảng 450.000 đồng, nay tăng lên 650.000 đồng. 

Chủ cửa hàng Minh Gia Phát (đường Quang Trung, quận Gò Vấp, TPHCM) cho hay, trước đây, cửa hàng bán được khoảng 10 đơn hàng/ngày, nhưng 1 tuần trở lại đây, bán được 50-60 đơn/ngày. Lúc trước, khách mua thang dây theo số mét, cần bao nhiêu thì nhân viên cắt bấy nhiêu nhưng nay cửa hàng cắt sẵn 5m, 10m, 15m, 20m, 30m để bán. Giá thang dây từ tùy thuộc vào chất lượng giờ chỉ dựa vào số mét. 

Nhiều sản phẩm "trôi nổi" 

Theo tìm hiểu của chúng tôi, nhiều cửa hàng bán bình khí loại 3kg (giá 390.000-400.000 đồng/bình) xuất xứ từ Trung Quốc, không có tem kiểm định. Bình bột 4kg hay bình khí 3kg do trong nước sản xuất có tem kiểm định, giá 550.000-650.000 đồng/bình. Ngoài ra, còn có bình cầu chữa cháy tự động dạng bột, bóng ném chữa cháy giá từ 260.000-850.000 đồng/cái.

Ngoài thang dây, mặt nạ, bình chữa cháy, một kho chuyên bán sỉ, lẻ các thiết bị PCCC ở đường số 9, phường 16, quận Gò Vấp, TPHCM còn bán mền dập lửa, quần áo chống cháy chịu nhiệt, búa thoát hiểm. Các loại bình chữa cháy ở kho này đều không có tem kiểm định, khách muốn mua thiết bị có tem thì thêm 40.000 đồng, nhân viên lấy tem tự dán lên bình. Theo nhân viên này, khách mua sỉ bán lại mới cần mua tem để đối phó lực lượng kiểm tra, còn khách mua lẻ thì không cần mua tem. 

Theo ghi nhận của chúng tôi, các thiết bị PCCC ở kho này đều có nhãn ghi tiếng Trung Quốc, tiếng Anh, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt, không ghi đơn vị sản xuất, không có hướng dẫn sử dụng, tem kiểm định thì không có tên, mã hiệu phương tiện, số kiểm định, ngày kiểm định. 

Trên mạng xã hội Facebook, một số người rao bán bình chữa cháy với giá rất rẻ, như bình chữa cháy khí CO₂ có giá 100.000 đồng/bình 3kg. Một số điểm bán online và trực tiếp tự nhận là đơn vị liên kết với Trung tâm Thiết bị PCCC 4/10 nhưng đại diện trung tâm này khẳng định không có chi nhánh hay đơn vị liên kết nào. 

Cũng theo đại diện trung tâm này, bình chữa cháy đúng quy định phải dán tem kiểm định. Mỗi loại bình chữa cháy đều có thời gian sử dụng, nhất là bình khí CO₂; nếu hết hạn, khí trong bình sẽ không còn tác dụng chữa cháy. Bình mới thì sau 12 tháng phải nạp 1 lần, còn bình đã từng nạp lại thì nên nạp 6 tháng 1 lần. Trước mỗi lần nạp khí mới và sau 5 năm sử dụng, vỏ bình phải được kiểm tra thủy lực, nếu đạt yêu cầu mới được dùng tiếp. Việc mua thiết bị cũ là rất nguy hiểm. Có nhiều điểm nạp sạc khí CO₂ cho bình chữa cháy nhưng không phải tất cả đều an toàn và đúng tiêu chuẩn. Khách hàng phải đến các điểm nạp sạc bình chữa cháy có chất lượng và hợp tiêu chuẩn để an toàn khi dùng. 

Theo tìm hiểu của chúng tôi, có 2 loại thang dây được bán trên thị trường TPHCM, gồm màu trắng và màu vàng, chất liệu khác nhau. Thang dây màu trắng có thanh gác chân mỏng, nhẹ, yếu hơn so với thang dây màu vàng, giá bán chênh nhau 20.000 đồng/m. Hiện nay, phần lớn cửa hàng bán loại thang dây màu trắng, giá từ 90.000 đồng/m tăng lên 300.000 đồng/m. Các loại mặt nạ chống khói cũng tăng giá liên tục, từ 60.000-80.000 đồng/cái lên 250.000-300.000 đồng/cái, hầu hết là hàng Trung Quốc. Một số loại mặt nạ chuyên chống bụi, chống độc có giá 1,8-2 triệu đồng/cái.

Nhóm Phóng viên