Anh vẫn tự hào rằng mình là một trong số những quốc gia sở hữu hệ thống các trường đại học danh tiếng bậc nhất thế giới. Chúng quan trọng đến nỗi có thể gián tiếp chi phối tương lai nền kinh tế trong nước nói chung lẫn hoạt động nghiên cứu trên toàn cầu nói riêng.

Không giống như ở Mỹ - nơi các trường đại học tự quy định mức học phí, chính phủ Anh đặt ra mức trần giống nhau cho mọi trường đại học từ Cambridge đến Coventry. Kể từ năm 2010, mức học phí trần về cơ bản không đổi, ngay cả khi lạm phát làm chi phí tăng mạnh.

Kết quả, trong khi các trường đại học Mỹ tăng học phí lên mức cao hơn bao giờ hết để phát triển cơ sở vật chất và phục vụ hoạt động nghiên cứu, các trường đại học tại Vương quốc Anh lại không được phép làm vậy.

Thay vào đó, những ngôi trường này buộc phải cắt giảm mọi thứ từ nghiên cứu, lương giáo viên, ký túc xá… đồng thời tăng giờ học trực tuyến như một cách để thắt lưng buộc bụng. Sinh viên nước ngoài được coi là nhân tố ‘cứu cánh’ bởi học phí của họ không nằm trong diện bị áp giá trần.

“Đó là một bước ngoặt. Chất lượng những ngôi trường đại học ưu tú nhất của Vương quốc Anh có thể suy giảm nếu chính phủ không vào cuộc. Báo cáo từ Hạ viện cho biết hệ thống tài trợ cho các trường đại học ở Anh không bền vững và sắp phải đối mặt với khủng hoảng”, Simon Marginson, giáo sư giáo dục đại học tại Đại học Oxford, cho biết.

Theo cơ quan chính phủ, khoảng 30 trường đại học đã ghi nhận các tổn thất về tài chính trong năm học gần nhất. Con số này có thể tăng gấp 3 trong năm nay. Ngoài ra, xếp hạng các trường đại học tại Vương quốc Anh cũng thay đổi nếu xét tới một số các tiêu chí đánh giá, chẳng hạn như danh tiếng cũng như hoạt động nghiên cứu và giảng dạy.

Phần lớn các trường đại học ở Anh là trường công lập, được tài trợ từ ngân sách chính phủ hàng năm. Điều đó có nghĩa chính trị gia và quan chức mới chính là người quyết định mức tiền áp lên sinh viên. Kể từ năm 1998, học phí đã được đẩy tăng 3 lần và lần nào cũng đối mặt với sự phản đối kịch liệt của những người còn ngồi trên ghế nhà trường.

Sắp tới sẽ không có sự cứu trợ nào cho ngân sách các trường đại học. Robert Halfon, bộ trưởng giáo dục của Prime, cho rằng việc tăng học phí vào thời điểm nhạy cảm sẽ khó có thể xảy ra. Chính phủ muốn cắt giảm chi phí hơn thay vì tăng mức giá trần.

“Chúng tôi giữ nguyên mức học phí tối đa để mang lại giá trị tốt cho sinh viên và người nộp thuế, đồng thời kiểm soát chi phí giáo dục đại học”, đại diện bộ cho biết.

Tuy nhiên ở chiều ngược lại, đây lại là một thông tin khá buồn đối các trường đại học tại Anh .

“Điều đó có nghĩa là chúng tôi sẽ không thể cung cấp một nền giáo dục chất lượng cao. Chúng tôi sẽ không thể thu hút những sinh viên tài năng và thông minh nhất”, David Maguire, phó hiệu trưởng Đại học East Anglia, nói.

Theo WSJ, các trường đại học ở Vương quốc Anh đã giúp tạo ra nhiều đột phá như lý thuyết tiến hóa và trọng lực, penicillin, cấu trúc DNA và gần đây hơn là vaccine AstraZeneca COVID. Đây cũng chính là nơi đang nghiên cứu các phương pháp chữa trị ung thư, trí tuệ nhân tạo AI và pin thế hệ tiếp theo cho xe điện cùng nhiều các sáng tạo quan trọng khác nữa. Theo Viện Chính sách Giáo dục Đại học, hơn 25% các nhà lãnh đạo trên toàn cầu được đào tạo tại Anh.

Kể từ năm 2012, học phí hàng năm của sinh viên Anh chỉ tăng một lần vào năm 2017, từ 9.000 bảng Anh một năm lên 9.250 bảng Anh, hoặc từ khoảng 11.200 USD lên 11.500 USD, tăng 2,8%. Theo DataHE, nếu theo chỉ số lạm phát, học phí ước tính phải lên tới gần 14.000 bảng Anh.

Trong cùng khoảng thời gian, học phí tại các trường đại học tư thục, phi lợi nhuận ở Mỹ đã tăng 40% lên mức trung bình 34.041 USD. Các trường đại học công lập đã tăng học phí hàng năm lên 34% trước lạm phát và 5,4% sau lạm phát, theo dữ liệu từ Bộ Giáo dục Mỹ.

Các trường đại học thuộc Tập đoàn Russell của Anh đã phải chịu mức thâm hụt gần 2.500 bảng/sinh viên trong năm học 2022-2023. Con số dự kiến sẽ tăng gấp đôi lên 5.000 bảng/sinh viên vào năm 2030, theo dữ liệu do Hiệp hội.

“Chúng tôi đang phải đối mặt với một tương lai tài chính đáng lo ngại”, Phó hiệu trưởng mới của Đại học Oxford, nhà khoa học thần kinh Irene Tracy, phát biểu.

Theo DataHE, ảnh hưởng của lạm phát trong 2 năm qua đã làm mất đi hơn 3 tỷ bảng doanh thu mỗi năm của các trường đại học. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong những năm tới, các trường đại học sẽ phải đối mặt với mức thâm hụt lớn hơn bao giờ hết.

Đối với Maguire, một quan chức được cử đến East Anglia để khắc phục tình trạng thiếu này, rủi ro thâm hụt lớn đồng nghĩa với việc cắt giảm chi phí. Ngôi trường sau đó đã phải sa thải một số nhân viên hành chính, cắt giảm môn học và một số hoạt động nghiên cứu.

“Giống như bất kỳ hoạt động kinh doanh nào, bạn phải quản lý chi phí của mình”, ông nói. Được biết, trong năm học 2021-2022, các trường đại học tại Anh đã chi 14,06 tỷ bảng cho nghiên cứu và thu lại 9,5 tỷ bảng doanh thu, theo số liệu của chính phủ.

“Chúng tôi gặp vấn đề với các nguồn tài trợ nghiên cứu. Toàn bộ hệ thống đang không ổn”, Vivienne Stern, Giám đốc điều hành của các trường Đại học Vương quốc Anh, nói.

Ngoài các cuộc đình công của giáo viên, một số còn tuyên bố không chấm điểm trong các kỳ thi và bài luận. Hàng chục nghìn học sinh trong mùa hè này đã không thể tốt nghiệp đúng hạn.

Tyler Pugh, một sinh viên, cho biết các cuộc đình công của giáo viên đã khiến số khóa học trong một năm của anh giảm đi 1 nửa.

Không có tiền để xây dựng ký túc xá và cơ sở vật chất mới, một số trường đại học thông báo rằng năm nay, sinh viên có thể phải ngủ trong khách sạn hoặc sử dụng giường tầng để tiết kiệm diện tích. Theo một nghiên cứu gần đây của PwC và Sinh viên Crowd, một diễn đàn trực tuyến dành cho sinh viên Vương quốc Anh, chỉ có 680.000 phòng ký túc xá được xây dựng có mục đích cho sinh viên đại học ở Anh, so với 1,4 triệu sinh viên có nhu cầu. Đại học Glasgow cho biết vào mùa hè này họ sẽ không thể cung cấp chỗ ở trong khuôn viên trường cho những sinh viên sống ở xa.

Theo WSJ, học phí trung bình tại các trường đại học thuộc Tập đoàn Russell dành cho sinh viên nước ngoài (người không được hưởng mức trần học phí) đã tăng lên 23.750 bảng Anh từ mức 18.000 bảng Anh vào năm 2017. Điều đó tạo động lực cho các ngôi trường ưu tiên sinh viên nước ngoài hơn sinh viên trong nước.

Theo dữ liệu của chính phủ, tỷ lệ sinh viên nước ngoài tại các trường đại học thuộc Tập đoàn Russell đã tăng lên 25,6% từ mức 16% của 5 năm trước. “Cách duy nhất để tạo nên sự khác biệt là cân bằng lại nhóm sinh viên để nhận được nhiều học phí hơn từ sinh viên quốc tế”, Colin Riordan, phó hiệu trưởng Đại học Cardiff, nói.

Tuy nhiên, điều này lại dấy lên nhiều mối lo rằng sinh viên Anh sẽ khó có thể vào các ngôi trường đại học hàng đầu. Năm ngoái, số lượng tuyển sinh trong nước của các trường hàng đầu đã giảm 13% vào năm 2022. Tỷ lệ thanh thiếu niên Anh đỗ vào đây cũng giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2011 vào năm ngoái.

Để khắc phục tình trạng này, các trường đại học Vương quốc Anh sẽ phải tạo ra 45.000 địa điểm mới cho sinh viên trong nước vào năm 2030 để theo kịp tốc độ tăng trưởng dân số. Tuy nhiên, điều này là khó khả thi nếu họ tiếp tục thâm hụt tài chính.

“Chúng ta làm bằng cách nào cơ chứ?”, Colin Bailey, hiệu trưởng Đại học Queen Mary ở London, nói.

Theo đại diện các trường đại học, việc phụ thuộc nhiều vào sinh viên nước ngoài có thẻ khiến hệ thống tài chính trở nên mong manh hơn vì phải phụ thuộc vào các khía cạnh địa chính trị và quy định nhập cư.

Theo: WSJ