Quan điểm trên được Bí thư Nguyễn Văn Nên trao đổi tại phiên họp kinh tế - xã hội định kỳ của UBND TP.HCM sáng 28.9. Trong 9 tháng đầu năm, kinh tế TP.HCM giữ đà tăng trưởng đều đặn từng quý.
Năm nay, TP.HCM cần giải ngân vốn đầu tư công 68.490 tỉ đồng nhưng đến tháng 9 mới đạt khoảng 33%, dù mục tiêu đề ra đến hết quý 3 là 58%. Ông Lê Duy Minh, Giám đốc Sở Tài chính nhìn nhận để giải ngân từ 95% trở lên trong 3 tháng cuối năm đòi hỏi phải có giải pháp tốt.
Còn về chi ngân sách, Sở Tài chính chỉ ra nhiều đơn vị chi thấp dưới 50% như chi khoa học công nghệ, sự nghiệp y tế, thủy lợi… Ông Minh đề nghị các đơn vị tăng cường chi tiêu, mua sắm công để vừa phát triển lĩnh vực của mình, vừa góp phần tăng trưởng kinh tế.
Liên quan đến đầu tư công, ông Nguyễn Văn Nên, Bí thư Thành ủy TP.HCM cho biết, Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM đã cho chủ trương tổ chức phiên họp chuyên đề về vấn đề này, vừa đầu tư công, đầu tư tư nhân và đầu tư nước ngoài, dự kiến tổ chức giữa tháng 10.2023.
Hội nghị không chỉ bàn giải pháp khắc phục trong 3 tháng cuối năm, mà còn cho cả năm sau để tránh tình trạng tái diễn đầu tư công lẹt đẹt trong những tháng đầu năm. "Phải làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, địa phương, đơn vị nào, công trình nào và phải xử lý nghiêm túc trách nhiệm. Không có nói hoài", Bí thư Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh.
Về mua sắm công và chi tiêu công, người đứng đầu TP.HCM cho rằng tiết kiệm là hoan nghênh, xài đúng, xài kỹ, thậm chí không xài trong lúc khó khăn cũng hoan nghênh nhưng chỉ áp đối đối với cá nhân. Còn chi cho đầu tư phát triển, chi cho cái chung thì phải thực hiện, nếu không làm thì phải chịu trách nhiệm. "Có tiền mà không xài là đáng trách", Bí thư Nguyễn Văn Nên nói.
Đầu tư công và chi tiêu công là một trong các trụ cột phục hồi kinh tế được TP.HCM đưa ra từ đầu năm, cùng với kích cầu tiêu dùng để bù đắp thị phần xuất khẩu bị giảm sút. Tổng chi từ ngân sách của TP.HCM trong 9 tháng đầu năm hơn 57.000 tỉ đồng, tạo tác động lan tỏa, đẩy tổng vốn đầu tư toàn xã hội 9 tháng hơn 253.000 tỉ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ.
Doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận đất đai
Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM cho biết trong quý 3/2023, các doanh nghiệp đã nhận được một số đơn hàng xuất khẩu nhưng chủ yếu là đơn hàng ngắn hạn phục vụ nhu cầu mua sắm cao điểm từ nay đến cuối năm. Hàng xuất khẩu chủ yếu là mặt hàng thiết yếu, tiêu dùng thường xuyên, riêng gỗ và nội thất chưa có đơn hàng trở lại.
Ông Hòa thông tin các doanh nghiệp đánh giá môi trường kinh doanh chậm cải thiện, chưa có gì rõ nét. "Vẫn còn đó những khó khăn của doanh nghiệp như chậm hoàn thuế, thủ tục đất đai chưa thay đổi, cấp chủ quyền còn chờ đợi", ông Hòa nói.
Điều mà Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM lo lắng nhất là bức tranh tín dụng có xu hướng đảo ngược, lãi suất giảm nhưng doanh nghiệp không hấp thụ được vốn. Lý do, doanh nghiệp không có nhu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh, không hồ hởi bung ra để kinh doanh.
Vừa qua, HĐND TP.HCM thông qua nghị quyết về kích cầu đầu tư nhưng theo ông Hòa, thành phố cần có các giải pháp đồng bộ hơn. Bởi lẽ, doanh nghiệp muốn mở rộng sản xuất, kinh doanh thì đụng đến đất đai mà nguồn lực này lại chưa được khơi thông.
"Có tiền mà không có đất thì cũng không làm được", ông Hòa nhận định, đồng thời kiến nghị TP.HCM cần xác định giá đất cụ thể, tránh tình trạng giá đất tạm tính khiến doanh nghiệp không thể đưa ra phương án đầu tư khả thi.
Tính chung 3 quý đầu năm 2023, tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP.HCM ước đạt 4,5%. Ông Nguyễn Khắc Hoàng, Cục trưởng Cục Thống kê TP.HCM nhận định nếu muốn đạt tăng trưởng 7,5% cho cả năm như mục tiêu đề ra thì quý 4 phải tăng trưởng trên 11%.
Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP.Thủ Đức cho biết năm nay tổng vốn đầu tư công của địa phương hơn 10.300 tỉ đồng (cao gấp 3,5 lần năm 2022), để giải ngân trên 95% là thách thức lớn, nhất là vốn bồi thường.
Tuy nhiên, ông Tùng nêu điểm thuận lợi là vừa qua UBND TP.HCM đã ủy quyền cho UBND cấp huyện phê duyệt giá đất cụ thể để thực hiện công tác bồi thường. Dự kiến trong tháng 10.2023, UBND TP.Thủ Đức sẽ thông qua giá đất tại một số dự án nên tỷ lệ giải ngân tháng 10 và tháng 11.2023 sẽ tăng lên.