Oracle mua lại TikTok - giải pháp 'vừa lòng' cả Mỹ và Trung Quốc?

Lê Linh

(TBKTSG Online) – Công ty công nghệ ByteDance (Trung Quốc) đã dừng đàm phán bán tài sản của ứng dụng tạo và chia sẻ video ngắn TikTok tại Mỹ cho hãng công nghệ Microsoft. Thay vào đó, ByteDance chọn hãng phần mềm Oracle (Mỹ) làm đối tác.

Thỏa thuận mới hình thành này giống như một thương vụ tái cấu trúc hơn là bán đứt TikTok. Dù vậy, Oracle và các nhà đầu tư Mỹ khác vẫn có thể nắm giữ cổ phần thiểu số của ứng dụng này. ByteDance hy vọng đây sẽ là giải pháp vừa giúp TikTok tránh được lệnh cấm hoạt động tại Mỹ đồng thời làm hài lòng chính phủ Trung Quốc.

ByteDance chọn Oracle làm đối tác công nghệ cho mảng hoạt động của Tiktok tại Mỹ, thay vì bán đứt nó. Ảnh: Fox Business

Không bán đứt mà chỉ là tái cấu trúc?

Hôm 14-9, hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin nắm rõ vấn đề cho biết theo thỏa thuận đang được đề xuất, Oracle sẽ là đối tác công nghệ của ByteDance và sẽ đảm nhận việc quản lý dữ liệu người dùng của TikTok tại Mỹ thông qua các máy chủ đám mây của Oracle. Giải pháp này sẽ giúp giải tỏa các mối lo ngại về việc dữ liệu của người dùng Mỹ bị chuyển về Trung Quốc.

Các nguồn tin nói rằng Oracle và một số cổ đông Mỹ hiện tại của ByteDance, bao gồm General Atlantic và Sequoia, có thể nắm cổ phần thiểu số ở mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ.

Các nguồn tin của Bloomberg cũng xác nhận thông tin này. Họ cho biết thỏa thuận này giống như một thương vụ tái cấu trúc mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ hơn là bán đứt nó.

Hồi đầu tháng 8, lấy lý do bảo vệ an ninh quốc gia, Tổng thống Donald Trump yêu cầu đến giữa tháng 9, ByteDance phải hoàn tất đàm phán thỏa thuận bán lại tài sản của TikTok tại Mỹ cho một công ty Mỹ, nếu không sẽ cấm ứng dụng này vào ngày 20-9.

Nhiều bên bao gồm hãng công nghệ Microsoft và Oracle đã quyết liệt theo đuổi thương vụ này. Microsoft được xem là ứng cử viên hàng đầu trong cuộc đua thâu tóm tài sản TikTok tại Mỹ, đặc biệt là sau khi hãng công nghệ này hợp tác với Walmart để đàm phán với ByteDance.

Quyết định mới nhất của ByteDance khá gây bất ngờ. Dù vậy, Walmart cho biết vẫn muốn đầu tư vào TikTok bên cạnh các nhà đầu tư khác do Oracle dẫn đầu.

Trước đó vào cùng ngày, hãng công nghệ Microsoft thông báo lời chào mua của hãng này đối với mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ đã bị ByteDance bác bỏ.

“Hôm nay, ByteDance cho chúng tôi biết rằng họ sẽ không bán mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ cho Microsoft. Chúng tôi tự tin rằng đề xuất của chúng tôi có lợi cho người dùng của TikTok, trong khi đó, giúp bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ”, tuyên bố của Microsoft cho hay.

Hãng phần mềm Oralce có sức mạnh công nghệ trong xử lý và bảo vệ dữ liệu nhưng không có kinh nghiệm quản lý nền mạng xã hội. Khách hàng của Oracle chủ yếu là các doanh nghiệp chứ không phải người dùng cá nhân.

Tuy vậy, hợp tác với TikTok sẽ giúp Oracle củng cố mảng điện toán đám mây còn non trẻ cũng mảng dữ liệu người tiêu dùng. TikTok nắm giữ khối lượng dữ liệu người dùng khổng lồ và hiện là khách hàng lớn của các dịch đám mây thuộc Google và Amazon Web Services (công ty con của Amazon). Oracle có thể sắp xếp dữ liệu của người dùng TikTok rồi bán cho các công ty đang quảng cáo sản phẩm và dịch vụ nhằm đến các nhóm khách hàng cụ thể.

Chờ quyết định của Tổng thống Trump

Tỉ phú Larry Ellison, Chủ tịch Oracle (trái) có mối quan hệ gần gũi với Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Reuters

Hồi cuối tháng 8, Trung Quốc ban hành các quy định kiểm soát mới về xuất khẩu công nghệ, trong đó, yêu cầu các công ty trong nước phải được sự chấp thuận của Bộ Thương mại và Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc trước khi xuất khẩu các công nghệ như trí tuệ nhân tạo. Giới quan sát nhận định Trung Quốc có thể sử dụng các quy định này để ngăn chặn ByteDance bán tài sản của TikTok tại Mỹ vì thuật toán đề xuất nội dung của TikTok được vận hành dựa vào trí tuệ nhân tạo.

Các nguồn tin cho biết Bắc Kinh thà chấp nhận để Mỹ đóng cửa TikTok, chứ không muốn bị nhìn nhận yếu thế trước sức ép của Washington. Đó có vẻ như là lý do khiến ByteDance rút khỏi đàm phán với Microsoft để tìm chuyển sang phương án hợp tác với Oracle.

Nhưng vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Trump có chấp thuận thỏa thuận giữa ByteDance và Oracle hay không. Nếu nhất trí cho phép ByteDance tái cấu trúc TikTok với sự tham gia của hãng công nghệ Oracle, ông Trump sẽ phải thu hồi sắc lệnh yêu cầu ByteDance phải chuyển nhượng tài sản TikTok ở Mỹ.

Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) cũng đang giám sát cuộc đàm phán giữa ByteDance và Oracle. Các nguồn tin cho biết ByteDance sẽ lập luận rằng việc CFIUS tán thành thương vụ China Oceanwide Holdings Group (Trung Quốc) mua lại hãng bảo hiểm Genworth Financial (Mỹ) cách đây hai năm đặt ra một tiền lệ cho thỏa thuận mà ByteDance đang theo đuổi với Oracle.

Trong thương vụ đó, China Oceanwide Holdings Group đồng ý sử dụng nhà cung cấp dịch vụ thứ ba ở Mỹ dể quản lý dữ liệu khách hàng của Genworth Financial. Theo các nguồn tin, ByteDance sẽ thuyết phục CFIUS rằng Oracle có thể bảo vệ dữ liệu người dùng Mỹ của TikTok.

Chủ tịch Oracle, Larry Ellison, là một trong số ít lãnh đạo công nghệ trên thế giới ủng hộ nhiệt thành ông Trump. Hồi tháng 2 năm nay, Ellison đã cho ông Trump mượn dinh thự của ông ở California để vận động gây quỹ tranh cử.

Giám đốc điều hành Oracle, Safra Catz, từng phục vụ trong đội ngũ chuyển tiếp chính quyền của ông Trump vào năm 2016. Trong năm nay, bà đã hiến tặng hơn 125.000 đô la Mỹ để ủng hộ nỗ lực tái đắc cử của ông Trump.

Hồi giữa tháng 8, Tổng thống Trump cũng lên tiếng ủng hộ nỗ lực thâu tóm Tiktok tại Mỹ của Oracle. Ông nói: “Tôi nghĩ Oracle là một công ty tuyệt vời... Tôi cho rằng Oracle chắc chắn có thể quản lý TikTok”.

Nếu ByteDance có thể thuyết phục được Nhà Trắng chấp nhận thỏa thuận tái cấu trúc hoạt động TikTok tại Mỹ, đó là một thắng lợi lớn cho ông Zhang Yiming, người sáng sáng lập công ty công nghệ này vì ông không muốn bán đứt một tài sản quý giá như vậy.

Tuy nhiên, Alex Stamos, cựu giám đốc an ninh của Facebook, nhận định: “Một thỏa thuận cho phép Oracle tiếp quản dữ liệu người dùng TikTok ở Mỹ nhưng không nắm mã nguồn và không kèm theo các thay đổi lớn về cấu trúc hoạt động sẽ không giải quyết được các mối ngại chính đáng về TikTok”.

Một số cố vấn của ông Trump muốn đóng cửa hoạt động của TikTok tại Mỹ nếu thương vụ TikTok không đáp ứng các yêu cầu của họ về việc trao quyền kinh doanh và dữ liệu liên quan vào tay của người Mỹ. Cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos vào tháng trước cho thấy có đến 40% người Mỹ ủng hộ lệnh cấm TikTok của ông Trump nếu tài sản của ứng dụng này tại Mỹ không được chuyển nhượng lại cho một công ty Mỹ.

Theo Reuters, Bloomberg, Wall Street Journal