Sáng 14-9, tiếp tục phiên họp thứ 48, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe và thảo luận về báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020.
Công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục đẩy mạnh
“Công tác phòng, chống tham nhũng không những không chững lại hay chùng xuống mà tiếp tục được duy trì, đẩy mạnh, khẳng định mạnh mẽ quyết tâm chống tham nhũng “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” của Đảng, Nhà nước” - báo cáo của Chính phủ nhận định.
Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho rằng “tham nhũng đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm mặc dù vẫn còn phức tạp, xảy ra trên nhiều lĩnh vực và tinh vi hơn, nhất là tình trạng tham nhũng vặt, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc để vụ lợi”.
Thẩm tra sơ bộ, Ủy ban Tư pháp cơ bản tán thành với nhận định trên của Chính phủ. Cơ quan thẩm tra cũng đánh giá tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, công chức tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Công tác phòng ngừa tham nhũng trong một số ngành, lĩnh vực, địa phương vẫn còn những hạn chế nhất định.
Đáng chú ý, việc thực hiện quy tắc ứng xử và kiểm soát xung đột lợi ích trên một số lĩnh vực còn chưa thực sự chuyển biến. Công tác thanh tra, kiểm tra và qua phản ánh của dư luận, cử tri và báo chí cho thấy còn nhiều trường hợp thực hiện quy tắc ứng xử chưa nghiêm, có biểu hiện nhóm lợi ích, móc ngoặc giữa người có chức vụ, quyền hạn trong khu vực Nhà nước và doanh nghiệp.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo thẩm tra công tác phòng, chống tham nhũng tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 14-9. Ảnh: HẢI NINH
Lợi dụng kẽ hở để nhũng nhiễu khá phổ biến
“Tình trạng người có chức vụ, quyền hạn bảo kê, bao che cho các hành vi vi phạm pháp luật vẫn diễn ra...” - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nói.
Theo báo cáo thẩm tra, việc cán bộ, công chức, viên chức lợi dụng vị trí công tác, lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật để nhũng nhiễu, gây phiền hà nhằm vụ lợi khi giải quyết công việc liên quan đến người dân, doanh nghiệp vẫn xảy ra khá phổ biến. Thậm chí, có những trường hợp lợi dụng tình hình dịch bệnh để thực hiện hành vi tham nhũng.
Có việc trù dập, trả thù người tố cáo tham nhũng Mặc dù cơ chế bảo vệ người tố giác đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã được pháp luật quy định, tuy nhiên trên thực tế hiện tượng trù dập, trả thù hoặc đe dọa trả thù vẫn xảy ra. Điều này khiến người tố cáo tham nhũng lo ngại, không dám đấu tranh. Tổng thanh tra Chính phủ LÊ MINH KHÁI |
Báo cáo thẩm tra dẫn chứng vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Hà Nội; vụ việc chiếm đoạt tiền tạm ứng khám chữa bệnh xảy ra tại BV đa khoa Thốt Nốt, TP Cần Thơ…
Cũng theo Ủy ban Tư pháp, việc cải cách, sắp xếp, tổ chức lại bộ máy hành chính để phòng ngừa tham nhũng ở một số nơi còn gặp khó khăn, vướng mắc, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu, tiến độ đề ra. Tổ chức bên trong ở một số bộ, cơ quan ngang bộ còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc trung gian; chức năng, nhiệm vụ được giao vẫn còn có trường hợp chưa phù hợp hoặc có sự chồng chéo.
Đáng chú ý, việc bổ nhiệm cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, kể cả đối với vị trí chủ chốt ở bộ, ngành, địa phương trong một số trường hợp còn chưa thật sự phù hợp, dẫn đến còn có trường hợp người đứng đầu bị xử lý kỷ luật, thậm chí phải xử lý hình sự.
Kết quả giám sát, phản ánh của dư luận cử tri và báo chí cho thấy việc quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm cán bộ thời gian qua còn có một số trường hợp bổ nhiệm thần tốc, thiếu minh bạch; bổ nhiệm cán bộ thiếu điều kiện, tiêu chuẩn… đã gây phản cảm, hoài nghi trong dư luận.
Đề nghị báo cáo về lợi ích nhóm, sân sau Ủy ban Tư pháp đánh giá kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng “chưa phản ánh đúng thực trạng tình hình tham nhũng”. Việc phát hiện tham nhũng thông qua công tác tự kiểm tra nội bộ, kiểm tra của cấp trên đối với cấp dưới là khâu yếu tồn tại nhiều năm nhưng vẫn chưa được khắc phục. Đáng chú ý là vẫn còn đối tượng phạm tội tham nhũng bỏ trốn, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý, gây bức xúc trong dư luận. Tình trạng tham nhũng ngay trong chính các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan tư pháp, cơ quan có chức năng chống tham nhũng vẫn còn như vụ lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản xảy ra tại TAND quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội; vụ nhận hối lộ xảy ra tại Công an huyện Giồng Trôm, Bến Tre... Từ đó, Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa tham nhũng; phối hợp với cơ quan hữu quan nghiên cứu, đề xuất mô hình cơ quan, đơn vị chuyên trách chống tham nhũng; kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực phòng, chống tham nhũng… để tăng cường hơn nữa công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Cũng theo báo cáo thẩm tra, năm 2019, Ủy ban Tư pháp đã kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành đánh giá, nhận diện về tình trạng tham nhũng vặt, tham nhũng dưới hình thức lợi ích nhóm, sân sau, tham nhũng trong các cơ quan có chức năng chống tham nhũng để có giải pháp phòng, chống. “Đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành báo cáo Quốc hội về kết quả thực hiện các kiến nghị trên của Ủy ban Tư pháp” - bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nói. |