Phản ánh đến Pháp Luật TP.HCM, một số bạn đọc phản ánh tình trạng một số trang Facebook đăng ảnh của người khác ghép với nội dung lệch lạc chỉ vì mục đích câu like, câu view, hoặc chỉ đơn giản là chọc ghẹo bạn bè.

Tuy nhiên, những chủ trang Facebook này không biết hoặc không mấy bận tâm việc làm của họ có thể vi phạm pháp luật.

Đăng cho vui

Ngày 14-9, NM (nữ, 21 tuổi, ngụ Hải Dương) đăng tải trên Facebook cá nhân tên Haiauphixu hình ảnh một chiến sĩ công an mặc quân phục. Bên dưới tấm ảnh ghi “Từ ngày 31-10-2020 phụ nữ ra đường không có người yêu phạt 40.000.000 đồng”. Nhìn vào ảnh, người xem dễ hiểu nhầm là người công an kia phát ngôn nội dung nêu trên.

Trao đổi với chúng tôi, NM thừa nhận bản thân biết thông tin trên là sai sự thật nhưng chỉ nghĩ đơn giản là giải trí.

“Tôi đăng cho vui, cũng không nói rõ đích danh ai, chủ yếu chọc những đứa bạn đang bị ế. Tôi nghĩ mình không bêu xấu người khác thì không sao” - M. nói.

M. cho biết thêm, bản thân mới vào nghề bán hàng online nên cũng thường xuyên học hỏi các trào lưu cắt ghép, chế ảnh trên mạng.

M. chủ yếu đăng các tấm ảnh chế để câu view cho trang Facebook nhằm mục đích kinh doanh.

Một trường hợp khác, chị Nguyễn Thị Mỹ Trang (ngụ quận 9, TP.HCM) đã có đơn kêu cứu đến Pháp Luật TP.HCM về việc thường xuyên bị một số trang Facebook lấy hình ảnh cá nhân của chị rồi ghép hình ảnh nóng, đồi trụy tung lên mạng.

Theo chị Trang, những việc này xảy ra có thể do người bạn cũ của chồng chị trước đây có hiềm khích với chị.

Chị Trang cho biết những hình ảnh vợ chồng chị chụp cùng nhau đều bị người khác đem ra chỉnh sửa, cắt ghép và đăng lên Facebook. Kèm theo đó là những lời miệt thị, mắng chửi.

“Tôi đã nghỉ việc ở ba công ty vì luôn bị bêu riếu trên mạng. Cuối cùng tôi nghỉ, ở nhà bán hàng online vẫn không yên, lâu lâu lại bị một số trang Facebook khác làm phiền. Thời gian này tôi đang mang thai, từ chuyện này mà tôi bị suy sụp, trầm cảm, suýt sẩy thai. Sự việc này tôi cũng đã trình báo cơ quan công an để nhờ giải quyết” - chị Trang kể lại.

Ảnh 1: Tấm ảnh chế dễ gây hiểu lầm (người công an đã được chúng tôi che mặt). Ảnh: TRÚC PHƯƠNG. Ảnh 2: Ca sĩ Hòa Minzy đã bị phạt vì chia sẻ hình ảnh chân dung Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghép với phát ngôn giả.

Tin giả, hậu quả thật

Xung quanh việc sử dụng hình ảnh cá nhân, PGS-TS Đỗ Văn Đại, Trưởng khoa Luật dân sự, ĐH Luật TP.HCM, cho biết mỗi người đều được pháp luật bảo vệ về hình ảnh của bản thân và có quyền đối với hình ảnh của mình.

Nguyên tắc chung, khi một người sử dụng hình ảnh của người khác thì cần được sự đồng ý và có thể phải trả thù lao cho người có ảnh.

Do đó, những hành vi sử dụng các hình ảnh chưa được sự đồng ý của người khác được xem là hành vi xâm phạm quyền hình ảnh cá nhân.

Với những hình ảnh có tính riêng tư hoặc có nội dung cắt ghép, chế bậy… gây ảnh hưởng đến nhân phẩm, danh dự người có ảnh thì người đăng tải còn vi phạm quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín và đời sống riêng tư.

Ở góc độ dân sự, người bị xâm hại về hình ảnh có quyền yêu cầu người vi phạm công khai xin lỗi, chấm dứt và tháo gỡ hình ảnh, bồi thường thiệt hại về nhân phẩm, danh dự bị tổn hại.

Đồng quan điểm trên, luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM, nhận định ngoài các biện pháp xử lý dân sự, người có hành vi cắt ghép các hình ảnh của người khác, đăng tải các thông tin sai sự thật còn có thể bị xử lý hành chính và hình sự.

Về hành chính, hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân bị xử lý theo khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020.

Mức phạt tiền cho hành vi này là 5-10 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm, còn với tổ chức thì có mức phạt tiền 10-20 triệu đồng.

Về trách nhiệm hình sự, người thực hiện hành vi bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của cá nhân có dấu hiệu của tội vu khống.

Khung hình phạt nhẹ nhất là bị phạt tiền 10-50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm theo Điều 156 BLHS 2015; sửa đổi, bổ sung năm 2017.