Sau 2 ngày xét xử vụ án lập quỹ trái phép xảy ra tại ban Quản lý Lọc hóa dầu Nghi Sơn, hôm nay (30/9) TAND TP.Hà Nội đã tuyên án đối với các bị cáo Trần Khắc Hiệp (SN 1957, cựu Trưởng ban Quản lý dự án); Lê Xuân Hoàng (SN 1962, cựu Kế toán trưởng, Trưởng phòng phòng Tài chính kế toán) và Nguyễn Mạnh Tấn (SN 1981, nhân viên phòng Tài chính kế toán), đều thuộc ban Quản lý dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn về tội Lập quỹ trái phép.

Cơ quan tố tụng kết luận, ban Quản lý dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn (gọi tắt là ban QLDA Nghi Sơn) là đơn vị trực thuộc tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Giai đoạn từ năm 2008 đến 2011, Tôn Anh Thi giữ chức Trưởng ban và từ năm 2011, bị cáo Trần Khắc Hiệp làm Trưởng ban.

Được PVN giao xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng cho liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn, ban QLDA Nghi Sơn đã ký hợp đồng với các nhà thầu phụ. Những hợp đồng này được thực hiện trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2017 với tổng giá trị hơn 1.948 tỷ đồng.

Trước khi trả tiền cho các nhà thầu phụ, Tôn Anh Thi và Trần Khắc Hiệp đã lấy 1.600 tỷ đồng từ nguồn trên và 50 tỷ đồng khác từ PVN rót xuống để gửi vào ngân hàng TMCP Quân đội tại Thanh Hóa (MB Thanh Hóa) và ngân hàng TMCP Đại Dương chi nhánh Thanh Hóa (Oceanbank Thanh Hóa). Nhận lãi suất không kỳ hạn từ ngân hàng hơn 20 tỷ đồng nhưng Tôn Anh Thi và 3 bị cáo trong vụ án đã bỏ ngoài hệ thống sổ sách kế toán để chi tiêu.

Cụ thể, cơ quan truy tố xác định, giai đoạn từ năm 2010 đến 2011, ban QLDA Nghi Sơn thu hơn 1,1 tỷ đồng tiền lãi tại MB Thanh Hóa nhưng chỉ có hơn 300 triệu đồng được hạch toán đúng quy định; hơn 813 triệu đồng còn lại bị để ngoài sổ sách.

Từ năm 2011 đến 2015, khi bị cáo Trần Khắc Hiệp lên làm Trưởng ban, ban QLDA Nghi Sơn tiếp tục nhận hơn 14,8 tỷ đồng tiền lãi từ MB Thanh Hóa và các bị cáo trong vụ án vẫn để ngoài sổ sách, tự ý chi tiêu hơn 14,4 tỷ đồng.

Ngoài ra, Trần Khắc Hiệp còn gửi hơn 300 tỷ đồng của ban QLDA Nghi Sơn vào Oceanbank Thanh Hóa, thu hơn 6 tỷ đồng tiền lãi. Trong đó, có hơn 1,3 tỷ đồng được chuyển về tài khoản của ban QLDA, còn hơn 4,7 tỷ đồng được chuyển vào tài khoản của Lê Xuân Hoàng.

Quá trình điều tra, các bị cáo thừa nhận đã dùng hơn 20 tỷ đồng nói trên cho công tác đối nội, đối ngoại của ban QLDA Nghi Sơn. Cáo trạng xác định, hành vi của Lê Xuân Hoàng đồng phạm với Trần Khắc Hiệp với vai trò là người thực hành.

Đối với Nguyễn Mạnh Tấn, tài liệu truy tố cho rằng bị cáo này là nhân viên phòng Tài chính kế toán có nhiệm vụ theo dõi kế toán các khoản lãi phát sinh nhưng đã không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao mà lại thực hiện công tác tài chính theo sự chỉ đạo của Trần Khắc Hiệp và Lê Xuân Hoàng.

Đối với Tôn Anh Thi (cựu Trưởng ban QLDA Nghi Sơn) cáo trạng xác định, căn cứ kết quả điều tra có đủ cơ sở kết luận bị cáo Tôn Anh Thi phạm tội Lập quỹ trái phép.

Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định, sau khi xảy ra sự cố ngày 25/5/2010 tại mặt bằng dự án làm chết 2 người, để ổn định tình hình tại địa phương và theo yêu cầu của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa về việc hỗ trợ vật chất cho gia đình các nạn nhân, Tôn Anh Thi đã chỉ đạo dùng số tiền lãi hơn 800 triệu đồng từ các hợp đồng tiền gửi nêu trên để chi nhiều lần cho 2 gia đình nạn nhân.

Mặt khác, toàn bộ số tiền lãi phát sinh từ 15 hợp đồng tiền gửi do Tôn Anh Thi ký (hơn 1,1 tỷ đồng) đã được người này chủ động nộp khắc phục vào tài khoản của PVN trước khi cơ quan Cảnh sát điều tra (bộ Công an) khởi tố vụ án. Do đó, cựu Trưởng ban QLDA Nghi Sơn này được miễn trách nhiệm hình sự.

Quá trình đưa vụ án ra xét xử, HĐXX nhận định, hành vi của các bị cáo rất nghiêm trọng, vi phạm việc quản lý kinh tế, gây thiệt hại cho nhà nước... Trong đó, bị cáo Hiệp là người chỉ đạo, trực tiếp ký 66 hợp đồng tiền gửi, giữ vai trò chính; bị cáo Hoàng trực tiếp bàn bạc với Hiệp, là người quản lý và chi 19,2 tỷ đồng tiền lãi theo. Bị cáo Nguyễn Mạnh Tấn được xác định là đồng phạm giúp sức.

Với ông Tôn Anh Thi, HĐXX cho rằng người này phạm tội lập quỹ trái phép nhưng quá trình điều tra đã xác định ông Thi dùng 813 triệu đồng để chi cho 2 gia đình nạn nhân bị thiệt mạng khi giải phóng mặt bằng theo yêu cầu của chính quyền tỉnh Thanh Hóa. PVN cũng xác nhận ông Thi có báo cáo phù hợp quy chế. Mặc khác, toàn bộ lãi từ 15 hợp đồng tiền gửi ông Thi ký là hơn 1 tỷ đồng đã được nộp khắc phục toàn bộ; VKSND Tối cao có quyết định đình chỉ bị can với Tôn Anh Thi nên HĐXX không xem xét.

Vì các lẽ trên, tòa sơ thẩm quyết định tuyên phạt Trần Khắc Hiệp và Lê Xuân Hoàng cùng mức án 4 năm tù; Nguyễn Mạnh Tấn nhận 2 năm tù đều về tội Lập quỹ trái phép.

Về dân sự, HĐXX buộc bị cáo Hiệp phải bồi thường 10 tỷ đồng, Hoàng bồi thường hơn 9,2 tỷ đồng cho PVN; xác nhận bị cáo Hiệp đã nộp hơn 7 tỷ đồng, Hoàng đã nộp hơn 2 tỷ đồng.