Trải qua hơn một tháng hoạt động trong hoàn cảnh giãn cách xã hội và phương thức hoạt động "3 tại chỗ", kết quả xuất khẩu thủy sản tháng 8 giảm 36% so với cùng kỳ năm ngoái và giảm ở hầu hết sản phẩm chủ lực.

Xuất khẩu thủy sản giảm 36% so với cùng kỳ năm ngoái

Số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong tháng 8, kim ngạch xuất khẩu thủy sản chỉ đạt khoảng 520 triệu USD, giảm ở hầu hết sản phẩm chủ lực so với tháng 8.2020.

Trong tháng 8.2021, xuất khẩu tôm, cá tra, cá ngừ, mực, bạch tuộc, cua ghẹ và cá biển khác đều giảm từ 35-40% so với cùng kỳ năm 2020. Nhưng nhờ kết quả xuất khẩu 7 tháng đầu năm tăng cao nên, tính cộng dồn 8 tháng đầu năm xuất khẩu thủy sản vẫn tăng khoảng 6% đạt 5,5 tỉ USD.

Trong đó, xuất khẩu tôm đạt gần 2,4 tỉ USD, tăng 4%, xuất khẩu cá tra vẫn giữ tăng trưởng 7% đạt 980 triệu USD. Xuất khẩu cá ngừ 8 tháng cũng tăng trên 10% đạt 460 triệu USD. Trong khi đó, xuất khẩu mực, bạch tuộc và các loại cá khác (trừ cá ngừ, cá tra) chỉ tăng nhẹ 2% và 4%.

Theo VASEP, trong hơn 1 tháng vừa qua, chỉ có khoảng 30-40% doanh nghiệp thủy sản tại các tỉnh thành phía Nam đảm bảo được điều kiện "3 tại chỗ" và cũng chỉ huy động được 40-50% người lao động tham gia sản xuất, do đó công suất sản xuất trung bình giảm chỉ còn 40-50% so với trước đây.

Chuỗi cung ứng nguyên vật liệu bị đứt gãy, hoặc khó khăn trong vận chuyển. Còn doanh nghiệp bị mất khách hàng do thời gian thực hiện giãn cách quá lâu, thiếu nguyên liệu sản xuất không đảm bảo tiến độ giao hàng, thủ tục xuất nhập khẩu bị chậm trễ ách tắc, chi phí đầu vào và chi phí vận tải tăng.

"Hàng loạt khó khăn chồng chất do bùng phát dịch COVID-19 đang và sẽ là gánh nặng cho cộng đồng doanh nghiệp thủy sản Việt Nam", VASEP nhận định.

Bức tranh xuất khẩu thủy sản tháng 9 vẫn ảm đạm

Nói về sản xuất "3 tại chỗ", ông Hồ Quốc Lực - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta - cho biết, hãng chế biến tôm của ông thực hiện sản xuất "3 tại chỗ" trong hai tuần. Mất trước đó một tuần chuẩn bị.

"Chúng tôi tận dụng mọi chỗ trống, chỗ đẹp ưu tiên phụ nữ, nam chia nhau nền sàn, chia sẻ ngọt bùi, 2 tuần cũng trôi qua. Lao động tham gia gần 40%, kể cả khối gián tiếp. Sản phẩm chỉ đạt 25-30% so bình thường, một phần do đội ngũ là sự gom chung nhân lực nhiều xưởng về chế biến một xưởng, một số kỹ năng chưa thành thục, năng suất không cao được.

Ai cũng trông mong ngày kết thúc, kết quả là thêm 2 tuần gia hạn. Phí tổn tăng khá nhiều, chế biến cách này không có hiệu quả. Không làm, người khó khăn tăng thêm; không làm, người nuôi tôm biết bán đâu; không làm, đối tác bắt đền bù hợp đồng sẽ ra sao. Bao chuyện, bao vấn đề, câu trả lời là nhớ quá bình thường" - ông Hồ Quốc Lực nói.

Còn theo đánh giá của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam, diễn biến COVID-19 vẫn còn đang căng thẳng ở các tỉnh phía Nam, nhất là ở TPHCM và một số tỉnh miền Đông Nam Bộ (Đồng Nai, Bình Dương), trong khi việc triển khai tiêm vaccine cho lực lượng công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất vẫn còn hạn chế và không đồng đều. Với thực trạng đó, bức tranh sản xuất và xuất khẩu thủy sản tháng 9 vẫn ảm đạm.

Do vậy, dự báo xuất khẩu thủy sản trong tháng 9 sẽ tiếp tục giảm ít nhất 20% đạt khoảng 660 triệu USD.

"Với kịch bản từ sau tháng 9, hầu hết công nhân chế biến thủy sản được tiêm vaccine, các công ty không phải sản xuất 3 tại chỗ, xuất khẩu 3 tháng cuối năm sẽ hồi phục nhẹ và có thể đạt được xuất khẩu khoảng 8,5-8,6 tỉ USD.

Trong đó, xuất khẩu tôm dự báo đạt khoảng 3,9 - 4 tỉ USD, cá tra khoảng 1,5 tỉ USD, xuất khẩu hải sản khoảng 3,1 tỉ USD", VASEP nêu.