Cơ quan chống độc quyền của Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra Apple do cách hãng này điều hành App Store. Cuộc điều tra này bắt đầu dưới thời chính quyền Trump và đang được đẩy mạnh ở thời điểm hiện tại, giữa lúc các nền tảng công nghệ thống trị ở Mỹ đang bị dò xét gắt gao. 

Các luật sư chống độc quyền nói rằng phán quyết vừa rồi trong vụ kiện của Epic chưa phải là đòn chí mạng đối với cuộc điều tra của Bộ Tư pháp, nhưng nó vẫn đưa ra nhiều thử thách mới cho chính quyền.

Trong phán quyết này, thẩm phán nói rằng Epic chưa chứng minh được hành vi của Apple vi phạm Đạo luật Sherman - đạo luật liên bang được dùng để nhắm vào các công ty độc quyền.

Joel Mitnick, một luật sư chuyên về chống độc quyền từ Cadwalader, Wickersham & Taft LLP không có liên quan đến vụ kiện, cho biết: “Phán quyết này đặt tiêu chuẩn cao hơn cho bất kỳ đơn kiện nào từ Bộ Tư pháp. Apple gần như chiến thắng hoàn toàn trước các luận điểm dựa trên Đạo luật Sherman”.

Chính quyền Biden đã cam kết sẽ nhắm đến hành vi thâu tóm và chống cạnh tranh trong toàn bộ nền kinh tế. Tổng thống Joe Biden đã bổ nhiệm những người phê phán giới tập đoàn công nghệ vào các vị trí then chốt và nói rằng sẽ đấu lại sự phát triển quá mức của các nền tảng công nghệ hàng đầu trong một sắc lệnh ký tháng 7 vừa qua.

Ông cáo buộc các nền tảng này “sử dụng quyền lực của mình để ngăn chặn những doanh nghiệp mới tiến vào thị trường, khai thác lợi nhuận từ vị trí độc quyền, và thu thập thông tin cá nhân nhằm lợi dụng chúng”.

Cùng lúc đó, trên Đồi Capitol, các nhà lập pháp từ cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đang cùng ủng hộ những dự luật cho cơ quan thực thi luật chống độc quyền nhiều quyền lực hơn và đặt thêm quy định cho các cửa hàng ứng dụng của Apple và Google.

Thẩm phán Tòa án Quận Bắc California Yvonne Gonzalez Rogers nói trong phán quyết của mình rằng quy định của Apple nhằm ngăn các nhà phát triển ứng dụng nói cho khách hàng biết về phương thức thanh toán ngoài App Store là phản cạnh tranh. Theo phán quyết này, Apple phải cho phép nhà phát triển ứng dụng hướng người dùng sang các phương thức thanh toán khác.

Tuy nhiên, Thẩm phán Gonzalez Rogers phán quyết rằng Apple không độc quyền trái pháp luật thị trường giao dịch trong game trên điện thoại. Bà cũng bác bỏ luận điểm của Epic rằng Apple đang giới hạn giao dịch thương mại trái pháp luật - một nhân tố khác trong luật chống độc quyền liên bang.

Một trong những thử thách cho Bộ Tư pháp Mỹ, theo các luật sư, là việc Thẩm phán Gonzalez Rogers cho rằng các giới hạn Apple đặt lên nhà phát triển ứng dụng là chính đáng nhằm phục vụ mục đích bảo mật. Bà cũng nói rằng thị trường có 2 phía, dẫn đến khó khăn cho tòa án khi phải quyết định cân bằng lợi-hại giữa các phía đó - một khung pháp lý được lập ra từ một phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ năm 2018.

Tuy nhiên, cũng theo các luật sư, phán quyết này chưa giáng đòn chí tử vào vụ kiện tiềm năng của Bộ Tư pháp. Dù Thẩm phán Gonzalez Rogers nói Apple chưa có quyền lực độc quyền, bà cũng nhận định rằng Apple “đang ở gần ngưỡng quyền lực thị trường lớn đến đáng kể, hay nói cách khác quyền lực độc quyền”. Tuy vậy, Apple chưa biện minh được khoản phí hoa hồng 30% đối với các giao dịch.

Sam Weinstein, giáo sư giảng dạy luật chống độc quyền tại Trường Luật Cardozo và từng làm việc trong bộ phận chống độc quyền Bộ Tư pháp Mỹ, cho biết: “Có nhiều điều trong phán quyết này sẽ củng cố cho cơ quan thực thi pháp luật, tùy vào việc cuộc điều tra của họ cụ thể là thế nào. Nếu tôi là chính quyền thì tôi sẽ không đọc phán quyết này và nghĩ mình phải dừng lại đâu”.

Tùng Phong (Theo Bloomberg)