Đại sứ Trung Quốc tại Anh Trịnh Trạch Quang (trái ngoài cùng) và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc có mặt tại Washington, Mỹ hồi năm 2019 - Ảnh: AFP
Ngày 15-9, đại sứ Trung Quốc tại Anh, ông Trịnh Trạch Quang (Zheng Ze Guang), đã bị cấm dự một sự kiện tại Quốc hội Anh với lý do Trung Quốc trước đó đã áp lệnh trừng phạt lên các nhà lập pháp Anh từng lên tiếng về vấn đề quyền con người ở Tân Cương, theo Hãng tin Reuters.
Hồi tháng 3, Trung Quốc đã áp lệnh trừng phạt lên 9 chính khách, luật sư, học giả Anh vì lan truyền các thông tin mà theo Bắc Kinh là "những lời nói dối và thông tin sai lệch" về vấn đề đối xử với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Đại sứ Trịnh Trạch Quang dự kiến sẽ đến phát biểu tại một buổi tiệc chiêu đãi mùa hè tại Hạ viện Anh vào ngày 15-9. Tuy nhiên, sự kiện này đã bị hủy sau khi ông Lindsay Hoyle, chủ tịch Hạ viện Anh, và ông John McFall, chủ tịch Thượng viện Anh, nói rằng ông Trịnh không thể đặt chân vào dự nếu lệnh trừng phạt không được dỡ bó.
"Tôi thường xuyên tổ chức các cuộc gặp với các đại sứ khắp thế giới để thiết lập quan hệ lâu dài giữa các quốc gia và các nghị sĩ.
Tuy nhiên, tôi không cảm thấy thích hợp để đại sứ Trung Quốc dự cuộc gặp tại Hạ viện Anh và trong nơi làm việc của chúng tôi, trong bối cảnh quốc gia của ông ấy áp lệnh trừng phạt lên một số thành viên của chúng tôi".
Đáp trả, một người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh đã chỉ trích động thái trên. Người này nói rằng Bắc Kinh "sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ nỗ lực nào nhằm phá hoại lợi ích cốt lõi của Trung Quốc" - ông Hoyle cho biết.
"Những hành động đáng khinh và hèn nhát của một số cá nhân tại Quốc hội Anh nhằm cản trở hoạt động trao đổi và hợp tác bình thường giữa hai nước Trung - Anh chỉ vì lợi ích chính trị cá nhân là đi ngược lại mong muốn và có hại cho lợi ích của người dân cả hai nước" - tuyên bố của phía đại sứ quán Trung Quốc nêu.
Chủ tịch Hạ viện Anh Lindsay Hoyle nói rằng ông không cấm cửa với đại sứ Trung Quốc Trịnh Trạch Quang mãi mãi, mà chỉ trong lúc các lệnh trừng phạt của Bắc Kinh vẫn được áp dụng.
Ông Tim Loughton, một nghị sĩ Đảng Bảo thủ Anh bị lệnh trừng phạt trên nhắm tới, đã hoan nghênh quyết định cấm cửa đại sứ Trung Quốc. Ông nói Trung Quốc không nên nghĩ rằng "họ có thể chặn đứng quyền tự do ngôn luận của các nghị sĩ trong một nền dân chủ".
'Bộ tứ kim cương' sắp họp, Trung Quốc kêu gọi Mỹ và đồng minh từ bỏ tâm lý ăn thua TTO - Ngày 14-9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra bình luận về việc lãnh đạo Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, và Úc sẽ họp trực tiếp vào tuần tới. Cuộc họp này được gọi là “QUAD”, hay “Bộ tứ kim cương” giữa Mỹ và đồng minh.