Ngành chăn nuôi lợn thu hút các doanh nghiệp sau đợt dịch
Nhân cơ hội giá thịt lợn tăng gấp đôi trong năm 2019 do "cơn khát" sau dịch tả lợn Châu Phi, 5 nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất Trung Quốc đã tìm cách mở rộng nhanh chóng. Theo báo cáo của S&P Global Ratings, tổng nợ của họ đã tăng gần gấp 3 lần trong vòng hai năm rưỡi.
Tuy nhiên, sau cơn sốt, giá thịt lợn đã lao dốc nhanh chóng, gây áp lực cho các nhà sản xuất hiện đang mắc nợ. Chỉ số giá tiêu dùng công bố trong tuần trước cho thấy giá thịt lợn của Trung Quốc đã giảm 44,9% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo bà Flora Chang, phó giám đốc tại S&P Global Ratings, đợt bùng phát dịch tả lợn Châu Phi bắt đầu từ năm 2018 đã khiến sản lượng lợn hơi của Trung Quốc giảm 40% trong thời gian ngắn.
"Giá thịt lợn cao đã thu hút các nhà sản xuất gia tăng sản lượng. Họ vay ồ ạt để mở rộng quy mô", bà Chang nói. Bà cũng lưu ý rằng một phần vì đại dịch Covid-19 năm 2020 nên nguồn vốn được cấp dễ dàng hơn.
Các công ty vội vã tận dụng khoản trợ cấp của chính phủ. Tỉnh Chiết Giang hứa hỗ trợ 1.500 nhân dân tệ, tương đương 231 USD, cho mỗi con lợn nái.
Sau 3 năm, nguồn cung trở nên dư thừa. Theo dữ liệu giá bán buôn từ Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, giá thịt lợn giảm xuống khoảng 20 nhân dân tệ/kg, gần bằng mức đầu năm 2019. Dữ liệu cho thấy, giá thịt lợn khi đạt đỉnh vào cuối năm 2019 và đầu năm 2020 nằm trong mức gần 50 nhân dân tệ/kg hoặc cao hơn.
Kế hoạch đối phó với biến động giá
Vội vàng tăng sản lượng sản xuất thịt lợn đồng nghĩa với việc các công ty mắc nợ hiện đối mặt với giá thịt lợn giảm một nửa trong chưa đầy 2 năm. Biến động giá chưa từng có gây khó khăn cho nỗ lực tăng trưởng tài chính tiềm năng của các nhà sản xuất thịt lợn.
Với khả năng hạn chế trong lập kế hoạch theo dự báo về giá, các công ty đã phải gánh mức nợ cực cao. Các nhà phân tích cho biết trong 12 tháng tính đến ngày 30/6, nhà sản xuất thịt lợn hơi Wens Foodstuff đã chứng kiến mức nợ vượt quá doanh thu trước thuế, tăng từ mức 1,9 lần trong năm 2020 lên đến hơn 9 lần.
Tuy nhiên, báo cáo cũng lưu ý về một công ty sản xuất thịt lợn khác là Muyuan ít bị ảnh hưởng bởi dịch tả lợn Châu Phi, với tỷ lệ nợ so với lợi nhuận chỉ tăng từ 1 lên đến 1,3 lần, trong cùng khoảng thời gian trên.
Nỗ lực bình ổn giá của chính phủ
Thịt lợn là một món không thể thiếu trong bữa ăn của người Trung Quốc. Năm 2019, chính phủ Trung Quốc đã nỗ lực để đảm bảo cung cấp đủ thịt bằng cách giải phóng kho thịt lợn dự trữ chiến lược. Hiện tại, nước này đang khuyến khích người dân tăng tiêu thụ thịt lợn để giảm bớt tình trạng dư thừa nguồn cung.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Ma Youxiang cho biết: "Gần đây giá thịt lợn đã giảm rất nhanh, và chúng tôi hy vọng mọi người có thể tận dụng cơ hội này để ăn nhiều thịt lợn hơn, mua nhiều thịt lợn hơn".
Tình hình hiện tại khác hoàn toàn trong thời điểm năm 2019, khi các nhà chức trách khuyến khích sản xuất không chỉ thịt lợn mà cả gia cầm và thịt bò để bình ổn giá.
Các nhà đầu tư khi ấy cũng đổ xô theo khiến cổ phiếu các nhà sản xuất thịt lợn hơi như New Hope tăng vọt 174% trong năm 2019. Nhưng sau khi tăng thêm 16% vào năm 2020, cổ phiếu đã giảm hơn 45% từ đầu năm 2021 cho đến nay.
Bai Xubo, đại diện bộ phận chứng khoán tại New Hope, cho biết: "Giá thịt lợn giảm ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận doanh nghiệp". Ông lưu ý rằng nguồn cung thịt lợn dự kiến sẽ vẫn dư thừa, với lượng thịt đông lạnh nhập khẩu cao và tồn đọng tại các cảng trong khi nhu cầu tiêu dùng vẫn còn yếu.
Bà Chang của S&P cho biết thời gian nuôi một con lợn nái từ khi chửa đến khi xuất chuồng bán mất khoảng 9-10 tháng. Đó là thời gian cho những nhà chăn nuôi nhỏ hơn tham gia vào thị trường khi giá thịt lợn tăng.
Trên thực tế, chính vì gần như không có rào cản gia nhập ngành chăn nuôi lợn đã khiến giá cả biến động khoảng 10-20 nhân dân tệ vài năm một lần. Người nông dân sẽ đổ xô vào chăn nuôi lợn khi giá thịt tăng cao và ngược lại.
Bà Chang nói: "Hiện tại sau dịch tả lợn Châu Phi với các tiêu chuẩn môi trường ngày càng cao, những rào cản gia nhập ngành cũng sẽ cao hơn".
Các nhà phân tích kỳ vọng thị phần của 5 nhà sản xuất thịt lợn hàng đầu Trung Quốc có thể sẽ tăng từ mức 10,5% trong tháng 6 lên hơn 15%. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn 30% của 5 nhà sản xuất thịt lợn hàng đầu của Mỹ.
Tham khảo CNBC