Lúc đầu, không ai có thể giải thích lý do tại sao hoạt động kinh doanh lại bất ngờ khởi sắc với Betterment - một công ty tư vấn tài chính nhắm đến các nhà đầu tư mới. Một ngày, họ nhận khoảng 10.000 lượt đăng ký.

Hóa ra, câu trả lời là: TikToker 25 tuổi đến từ Tennessee đã đăng video mô tả cách để nghỉ hưu như một triệu phú đôla nhờ sử dụng nền tảng Betterment.

Tên của TikToker ấy là Austin Hankwitz. Anh này đang là "Finfluencer" toàn thời gian - một trong những ngành nghề hot bậc nhất thời điểm này.

"Chúng tôi cũng như các bạn thôi, cũng đặt câu hỏi rốt cục lượng người dùng khổng lồ kia tới từ đâu? Chúng tôi không thực hiện bất kỳ chiến dịch quảng cáo nào cả vì vậy, chúng tôi cũng không có manh mối cho vấn đề này", Giám đốc truyền thông của Betterment là Arielle Sobel cho biết khi được hỏi về hoạt động kinh doanh bất ngờ vụt sáng của công ty.

Trên thực tế, các thanh thiếu niên và những người 20 tuổi hay thực hiện cuộc trò chuyện trực tuyến về các thủ thuật trong cuộc sống, các sản phẩm làm đẹp, các bộ phim bom tấn của Hollywood hiện đang lao vào lĩnh vực tài chính. Những người có ảnh hưởng (influencer) như Hankwitz có thể chuyển các khái niệm như đầu tư thụ động hoặc các vấn đề thuế thành các video truyền thông xã hội dễ hiểu bằng cách sử dụng các đoạn ngắn vui tươi, âm nhạc và chú thích đầy màu sắc. Điều đó, giúp các sản phẩm đầu tư và những thứ tương tự có thể tiếp cận được với thế hệ trẻ và thế hệ Gen Z. Họ được gọi là Finfluencer - Những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội về lĩnh vực tài chính.

Đối với ngành tài chính, hợp tác với những người có ảnh hưởng đó hiện là điều không cần phải bàn cãi: Chưa bao giờ họ có khả năng tiếp cận trực tiếp và nhanh đến nhóm khách hàng trẻ như thế này, đặc biệt là vào thời điểm đầu tư bán lẻ tăng vọt.

Theo dữ liệu của công ty phân tích App Annie, đại dịch đã khiến một số người dành nhiều thời gian hơn cho các ứng dụng tài chính, tăng 90% ở Mỹ so với năm trước, trong khi số lượt tải các ứng dụng như vậy tăng 20%. Việc tham gia vào thị trường chứng khoán thông qua điện thoại di động cũng tăng cao, với số giờ dành cho các ứng dụng giao dịch và đầu tư tăng vọt 135%.

Sau khi Betterment nhận thấy sức hút mà mình đang nhận được thông qua các bài đăng của Hankwitz, công ty này đã thuê anh ta trong vòng một tháng để kết nối các dịch vụ của mình qua mạng xã hội.

Kate Wauck - Giám đốc truyền thông của Wealthfront, một công ty tư vấn tài chính khác thì cho biết, họ hợp tác với khoảng 15 người có ảnh hưởng, bao gồm Haley Sacks - được biết đến trên Instagram với cái tên "Mrs. Dow Jones".

"Thành thật mà nói, họ chỉ giỏi kể các câu chuyện của chúng tôi hơn là chính bản thân người trong công ty", bà Kate nói.

ĐỔI ĐỜI

Cho đến năm ngoái, Hankwitz vẫn lao vào công việc tài chính kiểu cũ, phụ trách các thương vụ mua bán và sáp nhập cho một công ty chăm sóc sức khỏe; tạo video TikTok là việc phụ. Vậy mà giờ đây, Hankwitz trở thành một đối tượng hấp dẫn đối với tất các công ty khởi nghiệp và tài chính mong muốn tiếp cận 495.000 người theo dõi của anh ấy. Một số thậm chí đã thuê anh để tư vấn tiếp thị, mời tới các cuộc trò chuyện với các CEO, và thậm chí Hankwitz còn được mời vào hội đồng quản trị của một công ty.

Hankwitz tính phí từ 4.500 USD đến 8.000 USD cho mỗi bài đăng trên trang TikTok của mình. Anh cho biết Fundrise, một nền tảng đầu tư bất động sản trả tiền hàng tháng cho mình để đăng hai video trên TikTok và còn thưởng hàng tháng lên tới 2.000 USD dựa trên số lượng người mà anh có thể kéo vào nền tảng.

BlockFi, một nền tảng giao dịch tiền số trả cho Hankwitz 25 USD cho mỗi người được đẩy vào nền tảng thông qua mã duy nhất mà anh cung cấp. Ứng dụng giao dịch chứng khoán Public.com thì đề nghị trả cho anh một khoản tiền hàng tháng và cả cổ phần công ty trong một hợp đồng bao gồm việc thay thế các biểu đồ cổ phiếu của Yahoo Finance trên các video của anh bằng của Public.com.

Hankwitz ước tính anh đã thu hút hơn 240 tài khoản cho Fundrise, 1.653 tài khoản cho Public và hàng chục nghìn tài khoản cho Betterment. Nói chung, anh hiện đang đại diện cho sáu công ty. Chưa kể đến việc, với khoảng từ 4 đến 17 USD mỗi tháng, những người hâm mộ có thể đăng ký kênh Patreon của Hankwitz, nơi anh cung cấp các bài phân tích tài chính và đầu tư sâu hơn. Hankwitz hiện có khoảng 1.100 người đăng ký.

"Tôi nghỉ việc từ khoảng sáu tháng trước để làm Finfluencer toàn thời gian", anh nói.

Hankwitz từ chối cho biết số tiền anh kiếm được hàng năm, nhưng thừa nhận rằng con số lớn hơn 500.000 USD. Anh cũng cho biết mình đã xây dựng danh mục đầu tư trị giá khoảng 1,3 triệu USD kể từ tháng 3/2020, một phần là nhờ số tiền nhận được từ các thương hiệu mà anh làm đại diện.

Phương tiện truyền thông xã hội có thể là một ngành kinh doanh sinh lợi cho những người có lượng người theo dõi lớn và khả năng thúc đẩy khách hàng sử dụng các sản phẩm tài chính. Theo số liệu từ Brian Hanly, Giám đốc điều hành của Bullish Studio, một công ty quản lý những người có ảnh hưởng trên Instagram, người sáng tạo nội dung có thể được trả từ 100 đến 1.500 USD cho một quảng cáo trên Story Instagram của họ. Trên TikTok, chi phí cho một bài đăng có thể dao động từ 2.500 đến 20.000 USD tùy thuộc vào mức độ lan truyền của video và số lượng người theo dõi của người sáng tạo nội dung.

Dĩ nhiên, để đạt được số tiền đó, người sáng tạo nội dung phải phát triển một cá tính nhất định. Họ ở nhiều độ tuổi, hoàn cảnh và sắc tộc khác nhau, cùng đưa ra lời khuyên về cách đầu tư vào bất động sản hay cách sử dụng chiêm tinh học để dự đoán giá của Bitcoin.

Haley Sacks, hay còn gọi là Mrs Dow Jones là một người có ảnh hưởng với 215.000 người theo dõi trên Instagram. Cô ấy thường giải thích lãi kép bằng cách so sánh với sự nổi tiếng của Billie Eilish hoặc so sánh Bitcoin với mối tình lãng mạn được nhen nhóm giữa Jennifer Lopez và Ben Affleck.

Sacks, 30 tuổi, bắt đầu sự nghiệp của mình trong lĩnh vực hài kịch, làm việc cho người dẫn chương trình truyền hình David Letterman và nhà sản xuất chương trình Saturday Night Live Lorne Michaels. Tìm hiểu về tiền là một trận chiến đối với Sacks, nhưng có một cách để làm cho dễ hiểu hơn là so sánh với văn hóa đại chúng và những câu chuyện phiếm về người nổi tiếng. Trên suy nghĩ đó, cô ấy đã ra mắt Mrs Dow Jones vào năm 2017, và những người theo dõi cô kể từ đó tăng mạnh.

"Tôi đã tạo ra những gì tôi cần và những người khác cũng cần nó. Nếu bạn đang theo dõi tôi, bạn thích văn hóa đại chúng, vậy chúng ta có ngôn ngữ chung đó", Sacks nói. "Nếu bạn có thể hiểu mối quan hệ giữa hai người nổi tiếng thì bạn có thể hiểu bất kỳ khái niệm tài chính nào".

Bốn năm sau khi ra mắt Mrs Dow Jones, Sacks đã ký hợp đồng với một công ty tài năng và xây dựng một đội ngũ nhân sự, bao gồm một trợ lý và một người quản lý, để giúp mình đàm phán các hợp đồng giá trị tới sáu con số với các thương hiệu. Cô cũng bắt đầu hợp tác với Wealthfront hai năm trước.

"Cô ấy là một 'ngôi sao nhạc pop' của giới tài chính. Cách cô ấy liên hệ mọi thứ với văn hóa đại chúng thật là thiên tài".

Sacks cũng đang tận dụng nhu cầu gần đây về nội dung tài chính cá nhân bằng cách cung cấp một khóa học trên trang web Finance Is Cool. Vào thứ hai, những người theo dõi cô sẽ có thể mua một khóa học trị giá 115 USD được thiết kế để dạy họ cách quản lý tiền.

THIẾU NGƯỜI SÁNG TẠO NỘI DUNG TÀI CHÍNH "CHẤT LƯỢNG CAO"

Mặc dù phương tiện truyền thông xã hội đang cho phép các công ty tiếp cận khách hàng trẻ tuổi nhanh hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, tờ Bloomberg cảnh báo rằng họ cũng cần đảm bảo việc làm việc với những ngôi sao Internet nhanh nhẹn nhưng thiếu thông tin.

Hanly nói: "Còn rất nhiều chỗ trống để phát triển. Về cơ bản, chưa có đủ người sáng tạo nội dung tài chính để nắm bắt tất cả các cơ hội đến và gần như không có đủ người sáng tạo nội dung tài chính chất lượng cao".

Nội dung tài chính cá nhân trên mạng xã hội đã trở nên lan truyền vì đưa ra những lời khuyên đáng ngờ - thậm chí là sai - trong khi các kế hoạch làm giàu nhanh chóng lại cố gắng thu hút các nhà đầu tư mới vào nghề. Điều đó được thực hiện dưới nhiều hình thức, bao gồm video về cách trở thành triệu phú bằng cách bán giường cho chó trên Amazon thông qua dropshipping, cách sử dụng thẻ ghi nợ khiến bạn trở nên vô trách nhiệm về tài chính hay cách "kiếm nhiều tiền" giao dịch ngoại hối trong ngày hoặc những cổ phiếu nào nên mua và khi nào mua chúng.

Đó là lý do tại sao TikTok thắt chặt các quy tắc của mình. Vào tháng 5, công ty truyền thông xã hội này cho biết họ sẽ có hành động chống lại những người sáng tạo nội dung đăng video được tài trợ cho các dịch vụ và sản phẩm tài chính mà không có thông tin rõ ràng. Các công ty vẫn có thể trả tiền cho những người có ảnh hưởng về tài chính cho các bài đăng, nhưng các hạn chế mới nhằm đảm bảo rằng người sáng tạo minh bạch khi tiết lộ các liên kết thương mại.

Kể từ đó, Betterment cho biết họ đã chuyển tất cả nội dung từ những người có ảnh hưởng trên TikTok sang Instagram và Instagram Reels. Hankwitz đã không tham gia lại thỏa thuận với Betterment cho video TikTok kể từ đó. Wealthfront cho biết họ đang tối ưu hóa các kênh khác, như YouTube và Instagram, thay vào đó chủ yếu dựa vào nền tảng quảng cáo trả phí của TikTok hơn là các bài đăng thông qua những người có ảnh hưởng.

Khi nội dung gian lận và thông tin sai lệch tràn lan và không được kiểm soát, các tập đoàn tài chính đang tìm kiếm những người sáng tạo chất lượng và thực hiện các quy trình kiểm tra nghiêm ngặt.

Các nhóm tuân thủ và pháp lý của Betterment thực hiện đánh giá chi tiết về kịch bản của các đối tác truyền thông xã hội của họ. Sau đó, những người có ảnh hưởng sẽ quay video và gửi video về tình trạng tuân thủ để xét duyệt lần thứ hai. Wealthfront cho biết họ thực hiện kiểm tra lý lịch sâu rộng về những người có ảnh hưởng được chọn để hợp tác với họ trước khi ký bất kỳ hợp đồng nào. Hợp đồng cũng bao gồm các quy định cho phép Wealthfront hủy bỏ nếu người sáng tạo vi phạm một số điều khoản nhất định.

Trong khi đó, luật pháp quy định đối với những người đưa ra lời khuyên tài chính trên mạng xã hội hiện chưa rõ ràng.

Với Vivian Tu, 27 tuổi, sự phổ biến của thông tin sai lệch cá nhân tồn tại trên TikTok và nhu cầu được tư vấn tài chính là những lý do khiến tài khoản YourRichBFF của cô nổi tiếng. Cô đã xuất bản video đầu tiên của mình vào ngày 1/1, nói rằng nếu mọi người đang tìm kiếm một tài khoản có thể giúp họ học các mẹo hiểu biết tài chính trung thực, thì đó chính là tài khoản của cô. Chỉ qua một đêm, video của cô ấy đã có 1 triệu lượt xem và trong vòng một tuần, cô ấy đã thu hút được 170.000 người theo dõi.

Không lâu trước khi các tổ chức tài chính chú ý. Wealthfront, Credit Karma, FinTron Invest, Insurify và Tastyworks nằm trong số khoảng 10 nhà tài trợ của cô ấy. Cô có hơn nửa triệu người theo dõi trên TikTok và được trả từ 3.000 đến 4.000 USD cho mỗi bài đăng. Đối với một người có công việc toàn thời gian, đó là một số tiền rất lớn. Ngoài công việc toàn thời gian hiện tại, cô ấy dành từ 10 đến 15 giờ mỗi tuần để quản lý tài khoản của mình.

"Rất kỳ lạ. Một số người làm video trong nhiều tháng mà không có quy mô như thế này", Tu nói. "Đây là khoảng thời gian mọi người nghĩ về tiền nhiều hơn bình thường và tôi nghĩ rằng mọi người cũng rất chán ngán khi nhìn thấy nhiều thông tin sai lệch".

Tuy nhiên, trên trang tiểu sử TikTok của mình, Tu vẫn cảnh báo rằng video của mình "KHÔNG PHẢI LÀ LỜI KHUYÊN TÀI CHÍNH".

"Không có điều gì tôi nói nên được coi là chỉ dẫn. Tài chính cá nhân không bao giờ có một kích thước phù hợp với tất cả mọi người".

Nguồn: Bloomberg

Vân Đàm