Những nụ cười luôn tỏa sáng giữa đói nghèo và chiến tranh - Ảnh: Thomas Billhardt
Theo truyền thống, mỗi mùa giải chỉ chọn duy nhất một đề cử "Giải thưởng Lớn" để trao giải, nên ban tổ chức sẽ giữ kín đề cử quan trọng nhất này đến lễ trao giải. Bên cạnh đó còn có 10 đề cử ở 3 hạng mục: "Tác phẩm", "Ý tưởng" và "Việc làm" được công bố, xếp theo thứ tự ngẫu nhiên.
Trong đó, đề cử giải "Tác phẩm - Vì tình yêu Hà Nội" có ba tác phẩm gồm: Cuốn sách và triển lãm ảnh Hà Nội 1967 - 1975 của nhiếp ảnh gia Thomas Billhardt, người Đức. Bộ sách Thăng Long Kinh Kì - Kẻ Chợ (Nhà xuất bản Kim Đồng) của Nguyễn Huy Thắng - Nguyễn Quốc Tín. Thứ 3 là cuốn sách Tay chơi (Nhà xuất bản Trẻ) của Mai Lâm.
Ba đề cử giải "Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội" gồm: Dự án "Tái lập kiến trúc chùa Diên Hựu - Một Cột bằng công nghệ thực tế ảo"; ý tưởng xây dựng cao tốc ngầm và cải tạo sông Tô Lịch thành công viên lịch sử, văn hóa, tâm linh và Đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng.
Giải "Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội" gồm 3 đề cử: Cuộc thi Thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội; cuộc thi vẽ "Hà Nội là..." và chuỗi hoạt động của dự án "Hà Nội Rethink"; chiến dịch tiêm vắc xin phòng COVID-19 tại Hà Nội đạt đúng tiến độ cùng với những nỗ lực của lực lượng phòng, chống dịch COVID-19 đã giúp thủ đô vững vàng trong đại dịch.
Theo ban tổ chức, năm 2021, giải thưởng "Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội" diễn ra trong bối cảnh đại dịch COVID-19 gây ảnh hưởng nghiêm trọng.
Các hoạt động văn hóa nghệ thuật "đóng băng" khiến nhiều người quan tâm đến giải thưởng lo lắng. Thế nhưng, các thành viên hội đồng giám khảo, rất bất ngờ, trong một năm qua, Hà Nội vẫn là cảm hứng đặc biệt cho các ý tưởng, việc làm cũng như sáng tạo của rất nhiều người.
Nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ, trong một chừng mực nào đó, những hành động, ý tưởng hướng về Hà Nội trong mùa dịch cũng là một phần của "mục tiêu kép" - khi mà văn hóa luôn là động lực để phát triển đô thị cho mỗi thành phố.
Để có được 11 đề cử chính thức cho 4 hạng mục chính của giải, những người "cầm cân nảy mực" đã phải chọn lọc từ hàng chục gương mặt, ý tưởng, việc làm, tác phẩm... gắn với Hà Nội trong năm qua.
Ở đó có những dự án lớn gắn với chủ trương của thành phố, có dự án cụ thể gắn với một không gian của Hà Nội, có người nước ngoài thể hiện tình yêu với Hà Nội từ những sáng tác xuyên suốt hàng chục năm, cũng như công dân bản địa luôn lấy Hà Nội làm cảm hứng cho công việc, tác phẩm trong suốt cuộc đời...
Giải thưởng "Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội" do báo Thể Thao và Văn Hóa cùng gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái thành lập từ năm 2008, nhằm trao cho các tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm có giá trị khoa học, nghệ thuật cao, thấm đượm tình yêu Hà Nội.
Trải qua 13 mùa giải, giải thưởng đã ghi nhận gần 150 đề cử và trao khoảng 50 giải thưởng trên 4 hạng mục: Giải thưởng Lớn, Giải Tác phẩm, Giải Ý tưởng và Giải Việc làm.
Mùa giải năm 2020, "Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội" đã được trao cho nhạc sĩ Phú Quang - một người con của Hà Nội, trọn đời dành tình yêu cho Hà Nội thông qua số lượng ca khúc đồ sộ ông viết về mảnh đất này.
TTO - Nhạc sĩ Phú Quang, một người con của Hà Nội, đã được trao Giải thưởng Lớn của Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm nay. Ông trở thành người trẻ nhất trong số những người được Giải thưởng Lớn nhưng không thể đến nhận giải.