Nước Anolyte đang được quảng cáo không đúng sự thật - Ảnh: Cẩm Nương chụp lại

"Hãy uống Anolyte để diệt virus trong họng, hãy ngoáy mũi bằng Anolyte để diệt virus trong mũi và hãy dùng khăn thấm Anolyte úp lên mặt, hít thật sâu diệt virus trong phổi" - Đ.H.T., một "tín đồ" thường đăng các bài rao giảng về công dụng của Anolyte trên mạng như vậy. 

Không chỉ thế, T. còn khuyên người mua có thể... uống nước Anolyte để trị COVID-19.

Ai thẩm định việc uống Anolyte chữa COVID-19?

Cùng lúc dịch COVID-19 bùng phát mạnh, trên khắp các diễn đàn mạng xã hội, các bài thuốc cũng "bùng phát" chẳng kém. Điển hình có nhiều bài viết, hình ảnh về một loại nước có tên là Anolyte được coi là "báu vật" với tác dụng như một "thần dược" chữa được bách bệnh, trong đó có COVID-19.

Trong các bài viết được lan truyền có đưa thông tin phương thức pha chế, cách dùng và công dụng "thần kỳ" của loại nước Anolyte. Đặc biệt có cả những minh chứng, lời khuyên tin dùng từ một số người có "uy tín xã hội", điều này càng kéo theo nhiều sự hưởng ứng, chia sẻ rầm rộ.

Trên một nhóm cộng đồng Facebook với khoảng 4.300 thành viên, Đ.H.T. - người sáng lập và quản lý nhóm - liên tục chia sẻ và thường "hết lời khen ngợi" công dụng của Anolyte như chữa được lở loét, viêm da, mụn thịt, viêm xoang, chàm sữa, viêm tai... thậm chí khuyên người mua uống để chữa COVID-19.

Theo lời của T., nước Anolyte là dung dịch có khả năng diệt được 100% các loại vi trùng bằng đường tiếp xúc trực tiếp. "Nơi nào cơ thể có vi trùng trú ngụ mà Anolyte tiếp xúc được, nơi đó 100% vi trùng gây bệnh bị tiêu diệt. Đó là lý do vì sao bệnh nhân dương tính COVID-19 nhanh chóng phục hồi khi sử dụng loại nước này" - T. quảng cáo. 

T. còn liên tục đăng hình ảnh, clip do chính tay mình đang sang chiết nước Anolyte từ những can 5 lít, 20 lít sang những bình loại 1,5 lít và hối thúc người xem: "Nhanh chốt đơn, em sẽ ship đi ngay, trong cả nước".

Để tăng mức độ tin tưởng của người dùng, một fanpage khác cũng do T. quản lý đã đăng tải một đoạn clip chia sẻ câu chuyện của một gia đình 9 người vượt qua COVID-19 nhờ Anolyte (?!).

Theo tìm hiểu, loại nước này còn được nhiều "chủ hàng" ở các tỉnh như Bắc Giang, Thanh Hóa, TP.HCM quảng cáo rầm rộ. Ngoài ra, các nhóm người này còn lập nhiều tài khoản trên các sàn thương mại điện tử để mua bán Anolyte, giá dao động từ 20.000 - 60.000 đồng/lít.

Nguy cơ tiềm ẩn

Theo các chuyên gia, dung dịch Anolyte có gốc axit ClO, có tính oxy hóa mạnh, thường được dùng để vệ sinh bề mặt, dụng cụ, khử trùng không khí nhà xưởng. Tuy nhiên, việc vệ sinh này được khuyến cáo nên sử dụng khi không có người và không sử dụng trực tiếp trên người.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một chuyên gia công nghệ sinh học tại TP.HCM cho rằng nước Anolyte có cơ chế diệt khuẩn gần giống như nước oxy già, Javel. "Bản chất nước Anolyte sinh gốc tự do O., có hoạt tính cao, không chỉ tiêu diệt vi khuẩn mà có những tác động oxy hóa lâu dài. Các gốc tự do sẽ phá vỡ tế bào theo thời gian dài, gây ra các hiện tượng lão hóa, ung thư cùng một số bệnh về não, mắt, da, hệ miễn dịch, tim, mạch máu, phổi, thận và thấp khớp..." - chuyên gia này khuyến cáo và khẳng định việc sử dụng trực tiếp (thoa, uống) nước Anolyte nhiều có thể khiến gây quan ngại về sức khỏe lâu dài của người sử dụng.

Ngoài ra, khi hít nước Anolyte có thể gây khó chịu niêm mạc mũi, đau rát trên vết thương hở. Đặc biệt, khi uống loại nước này sẽ gây hại lên hệ tiêu hóa trước khi kịp có những tác động được cho là "tích cực" khác (virus khi đã nhiễm sẽ nằm trong tế bào - PV). 

"Rõ ràng việc lấy nước sát khuẩn bề mặt bên ngoài để uống diệt khuẩn, diệt virus là sai mục đích, chưa có bằng chứng cụ thể chứng minh hiệu quả diệt được virus và thiếu bằng chứng an toàn sử dụng trên người" - chuyên gia này nhận định. 

Với việc thiếu hiểu biết về nguyên lý chuyển hóa của loại nước này cùng với lối tư duy kỳ vọng quá mức vào nước Anolyte sẽ gây ra tác hại lâu dài cho con người do tiếp xúc với nồng độ gốc tự do quá cao.

Cùng quan điểm nêu trên, chuyên gia hóa học Trần Hồng Côn - Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội - khẳng định chưa có nghiên cứu nào chứng minh, công nhận việc uống nước Anolyte sẽ có tác động lên cơ chế hoạt động của con người làm kích thích chức năng của các cơ quan giúp mọi hoạt động tốt và khỏe hơn.

Ông khẳng định đến nay khoa học chưa ai chứng minh được Anolyte có lợi như thế nào với cơ thể, chưa kể có sự nghi ngờ tác dụng xấu nhiều hơn là tốt. 

"Cái mà chúng ta có thể tin tưởng được đó là chức năng diệt khuẩn rau củ khi điện phân đủ thời gian cho phép. Còn lại các tác dụng khác như uống vào diệt khuẩn trị COVID-19 thì người dân không nên tin tưởng áp dụng bởi sẽ lợi bất cập hại" - PGS Trần Hồng Côn nói.

Dùng anolyte tùy tiện và phản khoa học

TTCT - Dịch tay chân miệng đang hoành hành ở Việt Nam gây nỗi sợ hãi cho nhiều người dân, đặc biệt là những gia đình có con nhỏ. Sự hoành hành của căn bệnh này có căn nguyên từ sự chậm trễ trong phòng dịch và điều trị của ngành y tế.