Một kỹ sư hạt nhân thuộc Hải quân Mỹ đã bị buộc tội vì cố chuyển thông tin về thiết kế tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của nước này cho một người mà ông ta nghĩ là đại diện của chính phủ nước ngoài.
Tuy nhiên, hóa ra “đại diện nước ngoài” này lại chính là đặc vụ chìm của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), tờ South China Morning Post dẫn thông báo của Bộ Tư pháp Mỹ ngày 10-10 đưa tin.
Tàu ngầm của Mỹ. Ảnh: AFP
Trong một bản cáo trạng nêu chi tiết các cáo buộc liên quan hành vi gián điệp của ông Jonathan Toebbe, chính phủ Mỹ cho biết ông Toebbe trong gần một năm qua đã bán thông tin cho một người mà ông ta tin rằng đại diện cho một chính phủ nước ngoài. Quốc gia đó không được nêu trong các tài liệu của tòa án.
Ông Toebbe (42 tuổi) bị bắt tại tiểu bang West Virginia hôm 9-10 cùng với vợ mình là bà Diana (45 tuổi), sau khi người đàn ông này đặt một thẻ nhớ tại một "hộp thư chết" đã được thỏa thuận trước, theo Bộ Tư pháp Mỹ.
Hiện vẫn chưa rõ liệu ông Toebbes - đến từ TP. Annapolis, tiểu bang Maryland - có luật sư hay không.
Phía Hải quân Mỹ hôm 10-10 từ chối bình luận về thông tin trên.
Kế hoạch "hộp thư chết" của ông Toebbe
Theo FBI, kế hoạch bắt đầu vào tháng 4-2020 khi ông Toebbe gửi một gói tài liệu Hải quân cho một chính phủ nước ngoài, với một lá thư viết rằng ông muốn bán cho quốc gia đó sổ tay hoạt động, báo cáo hiệu suất và các thông tin nhạy cảm khác.
Giới chức trách cho biết ông Toebbe cũng đưa ra hướng dẫn về cách tiến hành mối quan hệ lén lút này, với một bức thư có nội dung: “Tôi xin lỗi vì bản dịch sang ngôn ngữ của bạn chất lượng không tốt. Hãy chuyển bức thư này đến cơ quan tình báo quân sự của bạn. Tôi tin rằng thông tin này sẽ có giá trị lớn đối với quốc gia của bạn. Đây không phải là một trò lừa bịp”.
Gói hàng trên - có địa chỉ trả ở TP. Pittsburgh, bang Pennsylvania - đã bị FBI thu được vào tháng 12-2020 thông qua văn phòng của cơ quan này ở nước ngoài. Quốc gia này không được nêu chi tiết.
Sau đó, FBI đã tiến hành một kế hoạch bí mật kéo dài nhiều tháng, trong đó một đặc vụ FBI giả danh là đặc vụ của chính phủ nước ngoài đã liên hệ với ông Toebbe và đồng ý trả hàng nghìn USD tiền điện tử để mua thông tin từ người đàn ông này.
Hồi tháng 6, FBI cho biết đặc vụ chìm đã gửi 10.000 USD tiền điện tử cho ông Toebbe, gọi đây là một minh chứng của lòng tin và sự tin tưởng.
Nhiều tuần sau, các đặc vụ liên bang theo dõi vợ chồng ông Toebbe đã đến một địa điểm được thỏa thuận trước ở West Virginia để trao đổi.
Bà Diana Toebbe đóng vai trò là người cảnh giới cho chồng mình trong khi ông Toebbe tiến hành đặt “hộp thư chết”, kế hoạch mà ông sẽ nhận được 20.000 USD (từ FBI), theo bản cáo trạng.
Ngụy trang tài liệu
Theo các tài liệu của tòa án, FBI đã tịch thu một thẻ nhớ màu xanh được bao bọc trong bọc nhựa và đặt giữa hai lát bánh mì trên một chiếc bánh sandwich bơ đậu phộng.
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết FBI đã cung cấp nội dung của thẻ nhớ cho một chuyên gia của Hải quân. Chuyên gia này xác định hồ sơ mà ông Toebbe cố bán gồm các chi tiết thiết kế và đặc điểm hoạt động của lò phản ứng hạt nhân của tàu ngầm lớp Virginia.
Tàu ngầm USS Missouri lớp Virginia của Hải quân Mỹ. Ảnh: AP
Các tàu ngầm lớp Virginia là “tàu ngầm tấn công nhanh mang tên lửa hành trình”, chạy bằng năng lượng hạt nhân, bản cáo trạng nêu rõ.
Ngoài ra, thẻ nhớ trên cũng có một thông điệp được đánh máy, trong đó có đoạn: “Tôi hy vọng các chuyên gia của bạn rất hài lòng với mẫu được cung cấp và tôi hiểu tầm quan trọng của một cuộc trao đổi nhỏ để nâng cao lòng tin của chúng ta”.
FBI đã tiến hành các cuộc trao đổi tương tự trong vài tháng sau đó, gồm một cuộc trao đổi vào tháng 8 ở Virginia, trong đó ông Toebbe đã giấu trong một gói kẹo cao su một thẻ nhớ có thiết kế sơ đồ tàu ngầm lớp Virginia và được trả khoảng 70.000 USD, theo các tài liệu của tòa án.
Theo bản cáo trạng, vợ chồng ông Toebbe vi phạm Đạo luật Năng lượng Nguyên tử, trong đó hạn chế tiết lộ thông tin liên quan vũ khí nguyên tử hoặc vật liệu hạt nhân.
Vợ chồng ông Toebbe dự kiến sẽ có lần hầu tòa đầu tiên vào ngày 12-10 tại TP. Martinsburg, bang West Virginia.
Theo FBI, ông Toebbe làm việc cho chính phủ Mỹ từ năm 2012, có quyền tiếp cận các tài liệu an ninh tuyệt mật và có chuyên môn về động cơ hạt nhân của hải quân.
Ông Toebbe cũng được phân công làm việc tại một phòng thí nghiệm của chính phủ ở khu vực TP. Pittsburgh, mà theo các quan chức là hoạt động về năng lượng hạt nhân cho Hải quân Mỹ.
Ông John Cooley, hàng xóm đối diện nhà vợ chồng ông Toebbe, cho biết đã đếm được có hơn 30 đặc vụ FBI trong khu nhà của mình hôm 9-10 từ khoảng 2h30 chiều cho đến khi trời tối.
Ông Cooley cho biết các đặc vụ đã vào trong nhà vợ chồng ông Toebbe.