Mới đây, giá nhôm (Aluminum) giao dịch trên thị trường kỳ hạn London đã tăng 2,8% lên mức 3.049 USD/tấn trong phiên 11/10/2021, cao nhất 13 năm qua. Chính điều này đã khiến các chuyên gia lo ngại một loạt mặt hàng, bao gồm cả iPhone tăng giá bởi chúng có sử dụng những nguyên liệu này để sản xuất.

Lấy iPhone làm ví dụ, tờ Business Insider cho biết nhôm chiếm khoảng 24% nguyên liệu làm nên chiếc điện thoại này, tương đương 31gr nhôm cho mỗi chiếc iPhone, tiếp đó mới là sắt với 14% tỷ lệ. Đồng và Cobalt đứng sau với tương ứng 6% và 5%. Bởi vậy việc giá nhôm tăng mạnh có thể ảnh hưởng đến giá sản phẩm iPhone trong tương lai.

Kim loại phổ biến

Trên thực tế, nhôm là một trong những kim loại phổ biến nhất trên bề mặt trái đất dù chúng hiếm khi tồn tại dưới dạng tinh khiết trong tự nhiên. Thay vào đó, nhôm thường được khai thác từ những mỏ quặng Bauxite rồi tinh chế ra. Hiện Trung Quốc là nước khai thác nhôm lớn nhất thế giới.

Kể từ đầu năm 2021 đến nay, giá nhôm đã tăng hơn 50% và đặc biệt tăng mạnh trong thời gian qua. Giá nhôm hiện nay đã ở mức cao nhất kể từ năm 2008 và vẫn đang tăng.

Theo hãng tin Reuters, nguyên nhân chính đầu tiên khiến giá nhôm tăng mạnh là sự hồi phục kinh tế khiến nhu cầu sản xuất đi lên. Nhiều chuyên gia phân tích nhận định sự hồi phục của nền kinh tế Châu Á, thị trường tiêu thụ kim loại lớn nhất khu vực mà dẫn đầu là Trung Quốc đã khiến giá nhôm bùng nổ.

Điều đáng lưu ý là nhôm được dùng trong rất nhiều ngành nghề, từ đóng gói, xây dựng, thiết bị điện tử hay đến cả công nghiệp nặng. Xin được nhắc là nhôm nhẹ hơn sắt 65% và có độ bền tốt cũng như có thể tái chế, khác với sắt thép. Chính điều này đã khiến các hãng xe hơi tăng cường sử dụng nhôm để giảm tải sản phẩm, tốn ít xăng và cho tốc độ cao hơn.

Trong khi đó, các hãng thiết bị điện tử, công nghệ như Apple cũng có nhu cầu cao với nhôm khi doanh số bán hàng của họ đi lên bất chấp đại dịch Covid-19.

Lỗi ở Trung Quốc?

Trong nhiều năm, dự trữ nhôm trên thế giới luôn ở tình trạng dư thừa nhưng mọi chuyện bất ngờ đổi chiều vào năm 2021. Hãng tin Reuters cho hay cuộc đảo chính tại Guinea, nước khai thác quặng Bauxite lớn thứ 2 thế giới và sự gián đoạn vì dịch ở Trung Quốc đã khiến nguồn cung nhôm bị thắt chặt.

Tổng dự trữ nhôm tại kho của sàn giao dịch kỳ hạn London (LME) đã giảm 33% kể từ tháng 3/2021 xuống chỉ còn 1,3 triệu tấn. Trong khi đó dự trữ của sàn giao dịch kỳ hạn Thượng Hải (ShFE) cũng giảm 42% kể từ tháng 4/2021 xuống chỉ còn 228.529 tấn.

Vào tháng 8/2021, một vụ cháy đã khiến mỏ khai thác quặng bauxite lớn nhất Jamaica phải đóng cửa và khiến tình hình tồi tệ hơn.

Tại Trung Quốc, nước sản xuất nhôm lớn nhất thế giới, tình hình cung ứng kim loại này gặp khó khăn vì thiếu điện. Xin được nhắc là việc sản xuất nhôm tốn rất nhiều điện năng. Việc thiếu than khiến nhiệt điện của Trung Quốc phải giảm công suất trong khi mùa khô khiến lượng nước tại các nhà máy thủy điện không đủ.

Về lý thuyết, mỗi tấn nhôm cần tiêu tốn khoảng 14MGW điện để sản xuất, đủ cho một hộ gia đình tại Anh sử dụng hơn 3 năm. Hiện nhôm là ngành sản xuất tiêu tốn điện năng nhiều thứ 5 thế giới và với việc giá điện tăng cao, không có gì lạ khi giá nhôm cũng phá nhiều mức kỷ lục.

Các quan chức tại tỉnh Yunnan, nơi chiếm 10% tổng sản lượng nhôm của Trung Quốc đã phải ra lệnh hạn chế sản xuất nhôm do thiếu điện. Thông tin này đã khiến nhiều người mua khủng hoảng bởi Yunnan từng được kỳ vọng là chiếm một nửa tăng trưởng cung ứng nhôm trên toàn cầu trong vài năm tới.

Bên cạnh đó, việc Trung Quốc muốn giảm lượng khí thải nhà kính nhằm bảo vệ môi trường cũng khiến hoạt động sản xuất nhôm gặp nhiều khó khăn do phần lớn các nhà máy là dùng nhiệt điện than. Các số liệu cho thấy hoạt động sản xuất nhôm chiếm tới 4% tổng lượng khí thải nhà kính của Trung Quốc, qua đó khiến nhiều quan chức địa phương phải ra lệnh giới hạn sản lượng nhằm đạt mục tiêu "xanh" của trung ương.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, những ảnh hưởng trên đã khiến Trung Quốc nhập khẩu lượng lớn nhôm để đáp ứng nhu cầu sản xuất trong nước, qua đó góp phần đẩy giá đi lên. Tình hình này dự kiến còn sẽ kéo dài sang năm sau.

Một vấn đề trớ trêu nữa là rất nhiều công nghệ xanh hiện nay muốn dùng nguyên liệu nhôm dù để sản xuất chúng tốn khá nhiều điện. Từ những chiếc xe điện cho đến đường dây cáp cho các trạm điện gió đều cần nhôm.

"Một mặt, sản xuất nhôm tốn rất nhiều điện và thải lượng lớn khí thải nhà kính, trong khi mặt khác bạn lại cần rất nhiều nhôm cho công nghệ xanh", chuyên gia phân tích Uday Patel của Wood Mackenzie nhận định.

*Nguồn: Reuters

Băng Tâm