Tỉ suất cổ tức (tỉ lệ cổ tức trên giá cổ phiếu) là một công cụ để đánh giá cổ phiếu trả cổ tức tốt nhất. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, cổ phiếu có tỉ suất cổ tức cao chưa chắc đã “ngon ăn”.

Tỉ suất cổ tức cao có thể là một cái bẫy

Hiện nay, nhiều website được xây dựng chuyên giúp các nhà đầu tư tìm thấy những cổ phiếu có tỉ suất cổ tức cao, nhưng hãy cẩn thận bởi đó có thể là một cái bẫy.

Giả sử, cổ phiếu A của một công ty niêm yết được định giá 100 ngàn đồng/cổ phiếu.  Nhà đầu tư sở hữu 1 cổ phiếu A sẽ được nhận 5 ngàn đồng cổ tức. Nhưng, do hoạt động kinh doanh của công ty gặp nhiều khó khăn, giá cổ phiếu A giảm xuống còn 50 ngàn đồng/cổ phiếu. Mặc dù công ty vẫn trả 5 ngàn đồng cổ tức hàng năm, tức tỉ lệ cổ tức trên giá cổ phiếu đã tăng gấp đôi từ 5% lên 10%. Thế nhưng, trong trường hợp này, tỉ suất cổ tức tăng là một dấu hiệu của sự căng thẳng, không phải là dấu hiệu của một công ty khỏe mạnh.

Một công ty có giá cổ phiếu giảm có thể đang gặp vấn đề và hội đồng quản trị cần xem xét lại việc chia cổ tức để đảm bảo độ tin cậy cho cổ phiếu.

Các cố vấn tài chính của Forbes đưa ra lời khuyên: Khi lựa chọn cổ phiếu, nhà đầu tư hãy đặt các câu hỏi như "Liệu công ty này có đủ tin cậy để trả cổ tức như đã hứa, thậm chí có thể tăng mức cổ tức theo thời gian không?".

Nhà đầu tư nên tìm hiểu những ngành/lĩnh vực có tỉ lệ chi trả cổ tức bằng tiền cao trên thị trường chứng khoán, sau đó lọc ra những cổ phiếu có mức chi trả cổ tức cao và ổn định.

Để tránh rủi ro, ngoài tỉ suất cổ tức, nhà đầu tư nên kiểm tra tỉ lệ chi trả cổ tức của một cổ phiếu. Công thức tính tỉ lệ chi trả cổ tức  loại bỏ giá cổ phiếu biến động khỏi phương trình bằng cách so sánh lợi nhuận của một công ty với mức chi trả cổ tức trên mỗi cổ phiếu.

Trong một năm, nếu một công ty kiếm được 2 ngàn đồng trên mỗi cổ phiếu (EPS) và trả cổ tức là 1 ngàn đồng cho mỗi cổ phiếu, tỉ lệ chi trả của nó được cho là 50%.

Tỉ lệ thanh toán cổ tức bằng tiền tăng đều đặn chỉ ra rằng, công ty đang hoạt động tốt và tạo ra lợi nhuận đáng tin cậy trong một ngành công nghiệp phát triển.

Nếu tỉ lệ chi trả thấp, cổ đông có thể đề xuất ban lãnh đạo công ty tăng cổ tức.

Tỉ lệ chi trả trên 100% cho thấy công ty đang trả lại cho cổ đông nhiều hơn số tiền họ kiếm được và có thể cần phải giảm cổ tức.

Không bỏ trứng vào 1 giỏ

Chiến lược đầu tư nào cũng có rủi ro và đầu tư cổ tức cũng không ngoại lệ. Rủi ro lớn nhất là lợi nhuận từ cổ tức không được đảm bảo. Các công ty có thể giảm bớt và thậm chí không chi trả cổ tức.

Có những rủi ro dễ nhận biết như đại dịch COVID-19, nhưng có những cái bẫy  tinh vi và khó nhận dạng hơn.

Vì vậy,  nhà đầu tư không bao giờ được quên nguyên tắc: Cần đa dạng hóa danh mục đầu tư với nhiều loại hình doanh nghiệp. Không nên bỏ qua các công ty công nghệ trẻ có tốc độ phát triển nhanh nhưng thường không trả cổ tức bằng tiền.