Trong bài phát biểu mới đây, Phó thống đốc Jon Cunliffe, Phó thống đốc về ổn định tài chính của Ngân hàng Trung ương Anh (BOE), đã nêu những lập luận để cảnh báo về khả năng tiền điện tử gây ra một cuộc khủng hoảng tài chính, tương tự cuộc khủng hoảng cách đây hơn một thập kỷ.

"Khi một thứ gì đó trong hệ thống tài chính phát triển rất nhanh và trong một không gian mà phần lớn không được kiểm soát, các cơ quan quản lý phải chú ý", Cunliffe nói.

Quy mô vốn hóa thị trường tiền điện tử chỉ khoảng 16 tỷ USD vào 5 năm trước, nhưng nay đã tăng lên tới 2.300 tỷ USD, con số này cao hơn quy mô 1.200 tỷ USD nợ thế chấp dưới chuẩn của Mỹ năm 2008 - nguyên nhân nổ ra cuộc khủng hoảng cùng năm đó.

Dù vậy, Cunliffe thừa nhận rằng các chính phủ và cơ quan giám sát cần thận trọng để không đưa ra những động thái quá mạnh tay, hoặc tiếp cận tiền số là một thứ "nguy hiểm" chỉ bởi chúng khác biệt. Đồng thời, ông cho rằng công nghệ tiền điện tử mang lại triển vọng để cải thiện căn bản các dịch vụ tài chính.

Rủi ro với tiền điện tử, theo Phó thống đốc Ngân hàng trung ương Anh, đến từ những ứng dụng hiện có của tài sản số. Điều này đặt ra mối lo về ổn định tài chính, bởi phần lớn tiền điện tử "không có giá trị thực và dễ xảy ra những đợt điều chỉnh giá mạnh".

Bitcoin và Ethereum, hai đồng tiền điện tử lớn nhất, đã giảm hơn 30% vào đầu năm nay trước khi phục hồi và đã được chứng minh là "cực kỳ biến động" kể từ khi chúng được tạo ra. Giá cả dễ bị tác động bởi nhiều yếu tố bên ngoài, từ bình luận của CEO Tesla Elon Musk cho đến các biện pháp trừng phạt của Chính phủ Trung Quốc.

"Thế giới tiền điện tử đang bắt đầu kết nối với hệ thống tài chính truyền thống và chúng ta đang thấy sự xuất hiện của những người chơi sử dụng đòn bẩy. Quan trọng là, điều này đang xảy ra mà không được kiểm soát", Cunliffe nói.

Nhận xét của Cunliffe tương tự những đánh giá của Andrew Bailey, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh vào tháng 5. Khi đó, người đứng đầu BOE đã cảnh báo rằng các nhà đầu tư nên chuẩn bị tâm lý có thể mất tất cả tài sản do tiền điện tử thiếu "giá trị nội tại". Cơ quan Giám sát Tài chính của Anh cũng đưa ra cảnh báo về tính chất rủi ro khi đầu tư tiền điện tử.

Cunliffe cho rằng rủi ro với sự ổn định tài chính có thể tăng nhanh nếu thị trường tiếp tục mở rộng với tốc độ như hiện nay, nhưng mức độ rủi ro đó sẽ được quyết định bởi tốc độ phản ứng của các cơ quan quản lý và chính phủ.

Trong vòng 5 năm trở lại đây, Bitcoin đã có 30 lần sụt giá ít nhất 10% chỉ trong một ngày, và lần giảm mạnh nhất là một cú sập gần 40% sau khi xảy ra sự cố tại sàn tiền ảo BitMEX.

"Trong tương lai, điều gì có thể xảy ra từ những sự kiện như vậy, nếu các loại tiền điện tử tiếp tục phát triển trên quy mô lớn, tích hợp sâu hơn vào tài chính truyền thống và nếu các chiến lược đầu tư tiếp tục trở nên phức tạp hơn", Cunliffe đặt câu hỏi.

Phó thống đốc BOE lập luận rằng vấn đề trọng tâm là liệu hệ thống có thể hấp thụ các đợt điều chỉnh giá lớn mà không gây ảnh hưởng tới nền kinh tế thực hay không. Điều này có thể phụ thuộc vào mức độ kết nối giữa thị trường tiền số với các thị trường khác và mức độ sử dụng đòn bẩy.

Cả hai yếu tố này đã xuất hiện trong thị trường nợ thế chấp dưới chuẩn trước năm 2008, tạo ra những tác động mạnh mẽ và cuối cùng đưa nền kinh tế toàn cầu đi xuống. Việc xử lý, theo Cunliffe, sẽ cần mức độ quản lý rủi ro ngày càng lớn từ phía cơ quan quản lý và đảm bảo hệ thống tài chính đứng vững trước những đợt điều chỉnh mạnh của thị trường tiền số.

"Mặc dù tài chính tiền điện tử hoạt động theo những cách mới, nhưng các tiêu chuẩn và quy định được thiết kế tốt có thể và nên cho phép quản lý rủi ro trong thế giới tiền điện tử khi chúng được quản lý trong thế giới tài chính truyền thống," Cunliffe nói.

"Mặc dù tiền số vận hành theo những phương thức mới, các tiêu chuẩn và quy chế giám sát nghiêm ngặt và phù hợp sẽ giúp quản lý được những rủi ro, tương tự tài chính truyền thống", Cunliffe nói.

Nhiều cơ quan quản lý trên khắp thế giới đã bắt đầu làm việc để thiết lập một khuôn khổ chính sách để thông qua đó quản lý sự phát triển theo cấp số nhân của các loại tiền điện tử. Theo Cunliffe điều này phải được theo đuổi như một vấn đề cấp bách.

Minh Sơn (theo CNBC)