Cụ thể, một lô gạo thơm giống ST25 hiệu Nữ Hoàng tại Bỉ có mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tricyclazole là 0,017mg/kg (ngưỡng cho phép của EU là 0,01mg/kg).

Một lô gạo thơm giống ST25 bị thu hồi tại Bỉ - Ảnh minh hoạ: Quốc Thái

Lô gạo này do doanh nghiệp nhập khẩu Vinamex Group tự kiểm tra chất lượng theo tham vấn của Cơ quan liên bang về an toàn chuỗi thực phẩm của Bỉ (FASFC). Do vậy, Vinamex Group đã chủ động đăng thông báo thu hồi, yêu cầu khách hàng không tiêu thụ lô sản phẩm này, và ra lệnh chuyển lô hàng về kho để được hoàn tiền.

Chất tricyclazole là một hoạt chất được cho phép sử dụng rộng rãi làm thuốc trừ sâu trong ngành trồng lúa gạo, với quy định giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong thực phẩm theo Thông tư 50 của Bộ Y tế. Trước đây, EU cho phép mức dư lượng chất tricyclazole tối đa trong gạo nhập khẩu là 1mg/kg. Kể từ năm 2018, EU hạ mức dư lượng tricyclazole tối đa cho phép trong gạo nhập khẩu xuống ngưỡng 0,01mg/kg. Sau khi áp dụng ngưỡng dư lượng mới, hệ thống RASFF đã đưa ra khoảng 10 cảnh báo đối với sản phẩm gạo từ nhiều quốc gia như Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Pakistan...

Doanh nghiệp này đã tự kiểm tra chất lượng lô gạo tại Việt Nam và xác nhận sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật của EU. Tuy nhiên, khi lô hàng nhập khẩu vào Bỉ, kết quả kiểm tra lại phát hiện hàm lượng chất tricyclazole vượt quá ngưỡng cho phép của EU.

Thông tin thu hồi sản phẩm do nhà nhập khẩu chủ động đăng trên trang của FASFC của Bỉ. Sản phẩm này chưa bị đưa vào diện cảnh báo nhanh về thực phẩm và thức ăn chăn nuôi của Ủy ban châu Âu (RASFF).

Cùng đợt cảnh báo của SPS Việt Nam còn có một số nông sản, thủy sản khác xuất khẩu vào EU cũng phát hiện dư lượng các chất có hại. Chẳng hạn, lô hàng mướp đắng (khổ qua) của Công ty TNHH SAKA SAKA bị Cơ quan y tế Hà Lan phát hiện hóa chất chlorpyrifos ethyl và cơ quan y tế Tây Ban Nha phát hiện chất cấm Profenofos. Cơ quan y tế Italia phát hiện chất sulphite không khai báo đối với lô hàng động vật giáp xác và hải sản xuất khẩu của Công ty TNHH chế biến thủy sản xuất nhập khẩu Minh Châu. Na Uy và Pháp phát hiện các chất nitrofurans (furazolidone) trong lô hàng đùi ếch đông lạnh và chất propargite, fenobucarb trong lô hàng bưởi nhập khẩu từ Việt Nam.

Bộ Công thương cho hay, các cơ quan kiểm dịch tại EU đều đã được thông báo và sẽ nâng các biện pháp kiểm dịch đối với dòng hàng hóa liên quan nhập khẩu từ Việt Nam.

Riêng trong tháng 9/2021, RASFF có tổng số 386 cảnh báo đối với lô hàng của các quốc gia nhập khẩu hoặc lưu thông trên thị trường EU vi phạm quy định về an toàn thực phẩm. Nhiều nhất là các vi phạm về ô nhiễm vi sinh vật và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Do đó, Văn phòng SPS Việt Nam khuyến cáo, các đơn vị xuất khẩu cần nắm chắc và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của thị trường nhập khẩu, đảm bảo không bị thu hồi sản phẩm, cảnh báo vi phạm, tránh ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp.

Quốc Thái