Ngày hôm nay, Tesla đã chính thức đạt được cột mốc mới, vươn tới vốn hóa 1.000 tỷ USD. Điều đáng nói, Tesla là công ty nhanh thứ hai đạt mốc 1 nghìn tỷ USD. Họ chỉ cần hơn 12 năm sau đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng năm 2010 để vươn tới cột mốc này. Chỉ có Facebook là công ty nhanh nhất, chỉ cần hơn 9 năm kể từ khi IPO để đạt được mốc vốn hóa 1 nghìn tỷ USD.

Đối với Tesla, sự phấn khích của Phố Wall về tương lai của xe điện đã đẩy giá trị thị trường của công ty lên cao hơn 11 nhà sản xuất ô tô lớn nhất toàn cầu cộng lại. Hiện Tesla có giá trị gấp ba lần Toyota - nhà sản xuất ô tô giá trị thứ hai, có vốn hóa thị trường khoảng 280 tỷ USD.

Tuy nhiên, hành trình đạt được vinh quanh như ngày hôm nay của Elon Musk và Tesla không chỉ toàn hoa hồng.

TRÊN BỜ VỰC PHÁ SẢN

Được thành lập vào năm 2003, Tesla nhắm đến mục tiêu đưa xe ô tô điện trở nên phổ biến, đầu tiên bằng mẫu xe thể thao Roadster. Sau đó, họ tiếp tục ra mắt mẫu sedan hạng sang Model S, rồi Model 3 dành cho thị trường đại chúng. Khả năng tăng tốc nhanh chóng và vẻ ngoài mượt mà của những chiếc xe điện Tesla cùng những chiêu trò của Musk đã giúp Tesla trở nên nổi tiếng, có chỗ đứng trong ngành ô tô.

Trong phần lớn thời gian tồn tại, sự chú ý của Musk tập trung vào nhà máy lắp ráp duy nhất của công ty tại Hoa Kỳ ở Fremont, California. Tuy nhiên, Tesla đã phải vật lộn để tăng cường sản xuất sản phẩm mới nhất của mình, mẫu Model 3. Việc chế tạo, sản xuất dòng xe này đã cho thấy khó hơn nhiều so với Musk dự kiến.

Kết quả là, Musk loay hoay với mục tiêu đạt mức sản xuất hàng tuần là 5.000 chiếc xe Model 3 - số lượng mà tại đó, Musk cho biết, ông sẽ có đủ xe để bán và trở thành công ty bền vững. Hết vấn đề này đến vấn đề khác xảy ra dẫn đến sự chậm trễ phải trả giá bằng tiền khiến Tesla và nhân viên của công ty bị lung lay nặng nề. Musk phải thừa nhận rằng khoảng thời gian gần cuối năm 2018 là "Địa ngục sản xuất" của Tesla.

Về cả mặt cá nhân và công việc, Musk đã rất mệt mỏi vào thời điểm đó.

Trong bài phỏng vấn khá dài với tờ NYTimes, Musk chán nản nhắc đi nhắc lại nhiều lần rằng ông thậm chí suýt bỏ lỡ cả đám cưới em trai vào mùa hè này và trải qua sinh nhật tuổi 47 một mình ở văn phòng Tesla chỉ để tìm cách cho công ty hoàn thành mục tiêu sản lượng.

Khi được hỏi liệu sự mệt mỏi có gây ảnh hưởng tới sức khỏe hay không, Musk trả lời rằng: "Tất nhiên là không tốt lắm. Một vài người bạn đến thăm tôi và họ tỏ ra thực sự quan ngại".

Cùng lúc đó, sự kiện đăng tải dòng tweet nói rằng muốn biến Tesla thành công ty tư nhân của Musk đã kích động một cuộc điều tra liên bang và gây phẫn nộ đối với một vài thành viên hội đồng quản trị. Những nỗ lực để tìm ra lãnh đạo số 2 nhằm giảm bớt áp lực cho Musk dường như đang được thực hiện và mọi người đã thông báo cho ông về sự tìm kiếm này. Một vài thành viên hội đồng quản trị đã đặt ra lo ngại không chỉ vấn đề làm việc quá sức của Musk mà còn về việc ông ấy đang phải dùng tới loại thuốc an thần có tên Ambien.

Musk thì nói rằng ông xem dòng tweet này như một nỗ lực làm minh bạch mọi chuyện. Ông thừa nhận rằng không ai biết hoặc xem qua nội dung đó trước khi ông đăng tải.

Tiếp tục bài phỏng vấn của NYTimes, Musk nói thêm rằng ông không hối hận về dòng Tweet đó.

Trò chuyện đến đây, thái độ của Musk xen kẽ vài nụ cười và những giọt nước mắt...

Ông nói rằng thời gian gần đây thường làm việc 120 giờ một tuần. Trong bài phỏng vấn, Musk nói rằng ông chưa từng nghỉ làm dài hơn 1 tuần kể từ năm 2001.

"Có thời gian tôi ở lại nhà máy trong 3 - 4 ngày - tôi cũng không ra ngoài. Mọi thứ trở nên quá khó khăn để gặp gỡ các con và bạn bè".

Nói đến đây, Musk ngừng lại, nước mắt trực tuôn ra...

Ngày 28/6, Musk bước sang tuổi 47 và ông nói rằng cả ngày hôm ấy ông dành để làm việc. "Cả đêm - không bạn bè và không gì cả".

2 ngày sau, ông đã có lịch trình xuất hiện tại lễ cưới của người em trai Kimbal tại Catalonia. Musk nói sẽ bay thẳng tới đây từ nhà máy Tesla, và ông đến chỉ 2 giờ trước buổi lễ, ngay sau đó, ông quay lại máy bay và bay thẳng về trụ sở Tesla.

Musk lại ngừng nói…

"Tôi nghĩ thứ tồi tệ nhất cũng đã qua. Nhưng điều tồi tệ đó là từ quan điểm về hoạt động của Tesla. Còn điều tồi tệ của cá nhân tôi dường như vẫn chưa đến".

HỒI SINH

Khi đồng hồ điểm đến gần cuối tháng 9/2018, Tesla đã sẵn sàng lập bảng kết quả phân phối xe cuối cùng của quý. Số lượng đã cận kề mục tiêu đặt ra. Số lượng giao hàng đạt 83.500 - một kỷ lục vượt quá mong đợi của Phố Wall nhưng con số này kém hơn 15% so với mục tiêu nội bộ là 100.000. Vẫn còn gần 12.000 chiếc xe vẫn đang trên đường đến tay khách hàng chỉ là sẽ không kịp trong quý thứ ba.

Mặc dù không đạt được mục tiêu của Musk, nhưng đó vẫn là một thành tựu to lớn. Quan trọng hơn, việc đó đã đủ để đẩy công ty đến mức lợi nhuận hàng quý là 312 triệu USD. Đây là khoản lợi nhuận hàng quý lớn nhất mà công ty từng đạt được cho đến thời điểm đó, và con số này đã gây bất ngờ cho nhiều người ở phố Wall, những người đã dự đoán rằng công ty sẽ tiếp tục thua lỗ.

Trong những ngày cuối cùng của quý đó, Musk cũng đã giải quyết với SEC trong một thỏa thuận cho phép ông tiếp tục làm Giám đốc điều hành Tesla đi kèm với các giới hạn về cách ông có thể sử dụng Twitter.

HÁI TRÁI NGỌT

Tuần trước, tờ CNN đưa tin, Tesla vừa báo cáo lợi nhuận cao kỷ lục, vượt mọi dự đoán của phố Wall. Điều đáng nói là họ làm được điều đó mặc cho đang phải đối mặt với sự thiếu hụt chip và những nguồn nguyên liệu khác trầm trọng - vốn khiến ngành công nghiệp ô tô lao đao suốt nhiều tháng nay.

Cụ thể, công ty này đã báo cáo lợi nhuận hoạt động đạt 2,1 tỷ USD, tăng 30% so với kỷ lục thiết lập trước đó vào quý 2. Như vậy, đây đã là quý thứ 6 liên tiếp Tesla báo cáo mức lợi nhuận kỷ lục.

Doanh thu của công ty tăng 15% lên 13,8 tỷ USD.

Kết quả trên trở nên đặc biệt là bởi Tesla đã lần đầu tiên vượt mốc lợi nhuận 1 tỷ USD chỉ mới từ 2 tháng trước. Dù với những công thức kế toán khắt khe hơn, công ty này vẫn công bố lợi nhuận ròng đạt 1,6 tỷ USD, tăng 42% so với quý thứ 2 và gần gấp 4 lần mức họ kiếm được trong cả 1 năm trước.

Tuy nhiên, công ty cũng đưa ra cảnh báo rằng họ vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề về thiếu chip và những nguyên vật liệu khác.

Kết quả kinh doanh khả thi là tín hiệu cho thấy sự chuyển đổi nhanh chóng của người mua hướng tới xe điện.

Chuyên gia Daniel Ives nói: "Lượng xe bàn giao cùng với kết quả kinh doanh ấn tượng nói lên rằng nhu cầu xe điện đang rất lớn với Tesla, hướng tới quý 4 năm 2022".

Cũng nhờ vậy mà cổ phiếu Tesla đã tăng giá tới 22% trong năm nay, giúp Elon Musk trở nên giàu có hơn bao giờ hết.

Có thể nói đây là khoảng thời gian ngập tràn niềm vui chiến thắng của Elon Musk. Musk đã có thêm hơn 60 tỷ USD riêng trong năm nay nhờ vào hiệu quả hoạt động mạnh mẽ của cổ phiếu Tesla cũng như thương vụ bán cổ phần gần đây tại SpaceX, định giá công ty ở mức 100 tỷ USD. Theo Bloomberg, thương vụ SpaceX đã bổ sung 11 tỷ USD vào giá trị tài sản ròng của Musk.

Nguồn: WSJ, CNN, NYTimes

Vân Đàm