Thủ tướng Úc Scott Morrison (giữa) trong Hội nghị cấp cao Úc - ASEAN đầu tiên ngày 27-10 - Ảnh: REUTERS
Các cam kết hỗ trợ được lãnh đạo Úc và Nhật lần lượt đưa ra trong hai hội nghị trực tuyến riêng lẻ giữa hai nước này với các nước ASEAN ngày 27-10.
"ASEAN là trung tâm của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và chúng tôi ủng hộ điều này bằng cả lời nói và hành động của mình", Thủ tướng Úc Morrison nói với các nhà lãnh đạo ASEAN. Nhà lãnh đạo Úc cũng nhắc lại mong muốn nâng cấp quan hệ Úc - ASEAN lên mức đối tác chiến lược toàn diện.
Trước đó, trong Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản, Thủ tướng Nhật Kishida cũng cam kết tăng cường hợp tác với ASEAN trên tinh thần Tuyên bố chung về hợp tác ASEAN - Nhật Bản, Quan điểm chung của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP) năm 2020.
Theo ông Kishida, Nhật Bản đã cung cấp hơn 16 triệu liều vắc xin và viện trợ hơn 32 tỉ yen cho ASEAN, hỗ trợ các nước phục hồi với khoản cho vay lãi suất thấp 192 tỉ yen.
Về Trung tâm ASEAN ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi (AC-PHEED), ông Kishida khẳng định Tokyo sẽ hỗ trợ trung tâm này hoạt động bền vững.
Thủ tướng Nhật Kishida Fumio (giữa) trong hội nghị ngày 27-10 - Ảnh: REUTERS
"Với tư cách là thủ tướng Nhật, tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với ASEAN và thúc đẩy mạnh mẽ các nỗ lực hướng tới hiện thực hóa một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", Hãng thông tấn Kyodo News trích lời Thủ tướng Kishida nhấn mạnh.
Phía Nhật cũng cam kết hỗ trợ ASEAN trong thu hẹp khoảng cách phát triển, hạn chế các tác động do COVID-19, đầu tư nguồn lực nhiều hơn giúp ASEAN ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển xanh và bền vững.
Về vấn đề Biển Đông, ông Kishida khẳng định sự ủng hộ của Nhật Bản đối với các nỗ lực của ASEAN trong việc thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế.
Thủ tướng Nhật cũng tiếp tục ủng hộ ASEAN thúc đẩy đối thoại, hòa giải, hỗ trợ Myanmar tìm giải pháp ổn định tình hình.
Về phần mình, các nước ASEAN cảm ơn và đánh giá cao Nhật Bản tiếp tục dành nhiều hỗ trợ cho ASEAN ứng phó dịch bệnh COVID-19. Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí cần phối hợp bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn sự ủng hộ và hợp tác của các nước khi Việt Nam giữ vai trò điều phối quan hệ ASEAN - Nhật Bản giai đoạn 2018 - 2021.
Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam đề nghị ASEAN và Nhật cần tiếp tục đẩy mạnh các ưu tiên, hợp tác phối hợp kiểm soát tốt đại dịch COVID-19, phục hồi hiệu quả và bền vững, nâng cao năng lực ứng phó các tình huống y tế khẩn cấp trong tương lai.
Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Nhật Bản đã hỗ trợ vắc xin cho các nước, trong đó có Việt Nam, và khẳng định sẽ nỗ lực thúc đẩy thành lập, đưa vào vận hành hiệu quả Trung tâm AC-PHEED.
Tại hội nghị ngày 27-10, Thủ tướng Kishida Fumio đã mời các lãnh đạo ASEAN tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ tại Nhật Bản vào năm 2023, mong muốn đưa quan hệ hai bên vào "giai đoạn mới", theo Kyodo News.
Với kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều đạt 204 tỉ USD, tổng đầu tư Nhật Bản vào ASEAN đạt 8,5 tỉ USD trong năm 2020, ASEAN và Nhật tiếp tục là thị trường sản xuất và đầu tư quan trọng của nhau.
Mỹ khẳng định quan hệ với ASEAN có ý nghĩa sống còn TTO - Dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ ngày 26-10, Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh vai trò của ASEAN tại khu vực và mối quan hệ với khối có ý nghĩa quan trọng.