Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng cấp Nhà nước được tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách, bộ sách có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mĩ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản. Thông qua đó, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc, thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển đúng định hướng và phù hợp với xu thế hội nhập.

Nhìn lại hành trình 5 năm Giải thưởng Sách Quốc gia, ông Hoàng Vĩnh Bảo - Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia cho biết, số lượng nhà xuất bản tham gia, số lượng sách tranh cử, số lượng tác phẩm được vinh danh đã tăng qua từng năm. Trong 5 năm, các nhà xuất bản và đơn vị làm sách đã đề cử 1.548 tên sách, bộ sách với 1.982 cuốn, có tổng cộng 139 tên sách, bộ sách đoạt giải với 14 giải A, 55 giải B, 70 giải C. Qua các năm, quy trình chấm giải và quy định tỷ lệ bỏ phiếu được quy định rõ và cụ thể hơn. Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia thường xuyên mời hơn 70 chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý có đủ tiêu chuẩn và điều kiện tham gia chấm giải, trong đó có nhiều chuyên gia đầu ngành, nhà khoa học có uy tín, phù hợp với chuyên ngành sách, trong đó có nhiều thành viên trẻ. Giá trị giải thưởng đã được nâng lên.

Báo cáo Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ năm, ông Bảo cho biết, giải thưởng được tổ chức, triển khai theo đúng điều lệ, quy chế, đồng thời có thêm những nét mới. Tham dự giải lần này có 48/57 nhà xuất bản với 298 bộ sách và tên sách, gồm 386 cuốn. So với mùa giải lần thứ tư, mùa giải lần này nhiều hơn một nhà xuất bản tham gia; nhiều hơn 14 tên sách và bộ sách; 21 cuốn sách. Sách tham gia giải năm nay được xuất bản từ 1/11/2020 đến 31/10/2021 là giai đoạn cao điểm dịch Covid-19, nên tình hình tham dự giải thưởng bị ảnh hưởng ít nhiều. Tuy nhiên, các nhà xuất bản vẫn có bước chuyển biến linh hoạt, với tinh thần vượt khó tốt, ý thức cao vẫn có sách chất lượng để phát hành, tham gia giải.

Về quy trình chấm giải, ông Bảo nhận định các Hội đồng chấm giải luôn bám sát quy chế giải thưởng, thực hiện đúng quy trình chấm chéo… Cuốn nào cũng chấm điểm có bản nhận xét, đánh giá theo mẫu quy định. Các cuốn sách được đề xuất Giải thưởng đều bảo đảm chất lượng, có nội dung phong phú, hình thức đẹp, có tính đa ngành, đa mục tiêu và hướng đến nhiều đối tượng độc giả khác nhau. Nhiều cuốn sách, bộ sách có giá trị lý luận và thực tiễn cao, có tính thời sự và đang được xã hội quan tâm.

Phát biểu tại Lễ trao giải, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam bày tỏ sự xúc động và cho rằng buổi lễ không đơn thuần là lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia mà còn là dịp để bày tỏ lòng biết ơn tới những người đã trực tiếp, gián tiếp làm nên những tác phẩm góp phần bồi đắp tâm hồn người Việt.

Phó Thủ tướng nhiệt liệt biểu dương những giá trị mà Giải thưởng Sách Quốc gia mang lại. Chưa đầy một năm sau khi được trao giải, một tác phẩm thiếu nhi Việt Nam đã được dịch và xuất bản ở nhiều quốc gia. Điều này giúp phổ biến giá trị văn hóa Việt.

Đánh giá Giải thưởng Sách quốc gia có một vị trí không thể thay thế và ngày càng quan trọng, đóng góp vào sự phát triển của văn hóa, lan tỏa tri thức, Phó Thủ tướng bày tỏ mong muốn Giải thưởng Sách quốc gia sẽ ngày càng có uy tín hơn, là cái nôi cho ngành xuất bản.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương và ông Đỗ Tiến Sỹ - Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam trao giải B cho đại diện tác giả & nhà xuất bản

Vinh dự là một trong 9 cuốn sách xuất sắc đạt giải B Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V, cuốn sách “Lịch sử đồng tiền Việt Nam” là công trình khoa học đồ sộ, toàn diện đầu tiên về các mốc ra đời, đặc điểm, chất liệu và ý nghĩa kinh tế - xã hội của mỗi đồng tiền Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử hơn 1.000 năm qua do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam với vai trò là cơ quan quản lý Nhà nước về tiền tệ, ngân hàng và cơ quan phát hành tiền của Chính phủ Việt Nam xuất bản. Cuốn sách cho thấy, đồng tiền Việt Nam, ngoài giá trị tự thân còn là một vật chứng tin cậy, phản ánh trung thực, sinh động tình hình chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước qua các thời kỳ lịch sử. Đặc biệt, từ năm 1945 đến nay, đồng tiền Việt Nam có thể được xem như là một nguồn tin/sử liệu quan trọng phản ánh sự nghiệp đấu tranh, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Với 650 trang cùng toàn bộ hồ sơ khoa học của hơn 1.200 mẫu tiền, cuốn sách là một câu chuyện lịch sử hấp dẫn, làm nổi bật giá trị văn hóa đặc sắc của đồng tiền Việt Nam. Dù ở giai đoạn lịch sử nào, các đồng tiền đều là những tác phẩm nghệ thuật, in đậm dấu ấn tinh hoa, giá trị truyền thống riêng biệt, độc đáo của văn hóa Việt Nam. Đó chính là thành công của nhóm các tác giả biên soạn.

Chia sẻ về quá trình biên soạn, xuất bản cuốn sách Lịch sử đồng tiền Việt Nam, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, trong những năm qua, tiền Việt Nam luôn là một chủ đề thu hút sự quan tâm không chỉ của các nhà nghiên cứu, nhà sưu tầm mà còn của nhiều tầng lớp nhân dân mong muốn tìm hiểu lịch sử phát triển, giá trị văn hóa và bản sắc của đồng tiền Việt Nam. Đã từng có nhiều công trình nghiên cứu trong và ngoài nước được công bố với những thành tựu nhất định song cho đến nay, vẫn chưa có một công trình nào mang tính hệ thống, bao quát toàn bộ tiền tệ Việt Nam trong lịch sử. Vì vậy, để có cái nhìn toàn cảnh về đồng tiền Việt Nam, NHNN - với vai trò là cơ quan của Chính phủ có chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước về tiền tệ - đã chủ trì Dự án nghiên cứu khoa học cấp Ngành về “Lịch sử đồng tiền Việt Nam - Quá trình hình thành và phát triển” với sự tham gia của gần 30 nhà quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu đầu ngành trong lĩnh vực lịch sử, khảo cổ, bảo tàng và nhà sưu tập tiền trong nước.

Cuốn sách là sự chắt lọc trí tuệ từ 37 cuộc họp nội bộ, ba Hội thảo khoa học cấp quốc gia tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh; là sự hội tụ của hàng trăm ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, chuyên gia đến từ cơ quan nghiên cứu về lịch sử, về tiền tệ trong cả nước; là kết quả của năm năm nghiên cứu vô cùng công phu của nhóm tác giả.

Cuốn sách có ý nghĩa khoa học và thực tiễn lớn không chỉ đối với ngành Ngân hàng mà còn là nguồn tài liệu có tính giáo khoa, góp phần giáo dục, quảng bá các giá trị lịch sử, văn hóa, kinh tế của tiền tệ Việt Nam, đồng thời cũng là nguồn tham khảo quý đối với cộng đồng, các nhà nghiên cứu, các nhà sưu tầm cũng như mọi người dân quan tâm đến tiền Việt Nam ở trong và ngoài nước. Đây còn là cơ sở khoa học đặc biệt quan trọng và cần thiết cho việc xây dựng Bảo tàng tiền Việt Nam trong tương lai.

Cũng tại buổi Lễ, Ban tổ chức Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ năm đã trao 1 giải A, 9 giải B, 16 giải C cho các tác phẩm, công trình giá trị.

Hà My

Ảnh: MT