Thị trường chứng khoán liên tục chao đảo với tin đồn. Trong ảnh là khung cảnh làm việc tại một công ty chứng khoán - Ảnh: B.MAI

Từ đầu năm tới nay, chỉ số chứng khoán VN-Index đã giảm hơn 31%, rơi vào top giảm sâu hàng đầu thế giới. Bên cạnh các nguyên nhân như lãi suất tăng, áp lực lạm phát…, không ít lần thị trường còn bị rớt do tin đồn.

Ra tin đồn, cổ phiếu bị bán mạnh

Gần một tháng trước, tin đồn về việc bắt một chủ doanh nghiệp bất động sản lớn được nhiều người lan truyền một cách ẩn ý, không rõ thực hư.

Tuy nhiên đến phiên giao dịch chứng khoán cuối tuần trước, cái tên Vạn Thịnh Phát xuất hiện dày đặc hơn trên các hội nhóm, sau khi ông Nguyễn Tiến Thành - chủ tịch Chứng khoán Tân Việt - đột ngột qua đời. 

Cùng ngày, thị trường chìm trong chảo lửa, chỉ số VN-Index giảm một mạch gần 39 điểm, nâng tổng mức giảm trong một tuần lên tới 8,5%, khiến chứng khoán Việt Nam trở thành thị trường có mức giảm sâu nhất trong tuần.

Một ngày sau, lúc sàn chứng khoán tạm nghỉ giao dịch, thông tin bà Trương Mỹ Lan - chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát - bị bắt tạm giam để điều tra về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được phát ra. Sự việc này khiến không ít nhà đầu tư dè chừng.

"Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn được vận hành và hoạt động bình thường", Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhanh chóng trấn an.

Dù trên thực tế không phải tin đồn tiêu cực nào cũng thành sự thật, nhưng đều có điểm chung là ảnh hưởng đến nhiều người.

Chẳng hạn mới đây Công an tỉnh Hà Nam đã phối hợp với các cục nghiệp vụ (Bộ Công an) làm việc với Nguyễn Kiên Q. (40 tuổi) vì đã đăng tin thất thiệt trên Facebook, gây hoang mang dư luận, tạo tâm lý bất an về việc người dân đồng loạt rút tiền tại các ngân hàng.

Không chỉ Ngân hàng SCB bị ảnh hưởng, mà lãnh đạo Ngân hàng Sacombank cũng phải lên tiếng rằng đây là hai ngân hàng khác nhau, và Sacombank có mã chứng khoán là STB nên người dân tránh hiểu lầm.

Hồi tháng 7, thị trường chứng khoán từng bị một phen chao đảo, cổ phiếu "họ Vin" bị bán mạnh trước tin đồn. Sau đó trung tướng Tô Ân Xô - chánh văn phòng kiêm người phát ngôn Bộ Công an - cho biết cơ quan chức năng đã làm việc với người đưa tin thất thiệt. Đồng thời nhận định tin này đã gây ảnh hưởng đến uy tín, quyền lợi, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, tác động xấu đến thị trường chứng khoán.

Đầu năm nay Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) cũng phải đính chính trước tin đồn do một tài khoản tên Mèo Lười loan trong nhóm chat: "Tổng giám đốc HoSE Lê Hải Trà đã bị bắt 6h tối nay. Dự là mai toang đấy các bác ạ. Chồng em ở bên VPS vừa bảo vậy".

"HoSE đề nghị các thành viên thị trường phối hợp, hỗ trợ khuyến cáo các nhà đầu tư bình tĩnh, sàng lọc thông tin trước khi tiếp nhận và phát tán trên các trang mạng xã hội", sở cho hay.

Từ đỉnh 1.528 điểm hồi đầu năm, đến nay VN-Index đã bị rớt xuống quanh vùng 1.000 điểm - Ảnh: VND

Ứng xử thế nào?

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết thị trường chứng khoán rất nhạy cảm với tin đồn, dễ bị điều chỉnh mạnh, tạo ra cú sốc lớn ngắn hạn, kể cả thị trường phát triển cũng bị.

Chẳng hạn chứng khoán Mỹ từng bị chao đảo, chỉ số công nghiệp Dow Jones đã ngưng giao dịch một lúc, sau khi tin tặc xâm nhập tài khoản của Hãng thông tấn AP rồi loan tin thất thiệt về hai vụ nổ ở Nhà Trắng khiến tổng thống Barack Obama bị thương.

Do đó, TS Thịnh hướng dẫn: "Khi nghe tin đồn, nhà đầu tư cần phải thật sự bình tĩnh". Bởi tin đồn có thể đúng hoặc sai, nếu chúng ta đưa ra quyết định trong lúc hoảng loạn sau đó phát hiện tin thất thiệt thì đã bị thiệt hại.

Kể cả khi tin đồn trở thành sự thật, nếu chúng ta bình tĩnh thì thiệt hại có thể không quá lớn.

"Nếu mãi giao dịch theo tin đồn thì sớm muộn gì cũng bị loại ra khỏi thị trường chứng khoán", TS Thịnh cho hay.

Lãnh đạo một doanh nghiệp niêm yết thì cho rằng ứng xử với tin đồn cần chuyên nghiệp hơn, kể cả cơ quan quản lý. Không nên có tâm lý "tin đồn tào lao, kệ nó". Các cơ quan, đặc biệt mảng chứng khoán nên phản ứng nhanh, cung cấp thông tin kịp thời thì tin đồn sẽ bị giảm thiểu tác động.

Theo giám đốc một công ty chứng khoán lớn, để tồn tại lâu dài trên thị trường, ngoài kiến thức và kinh nghiệm, nhà đầu tư cũng cần có lập trường riêng và tâm lý vững, tránh bị "đội lái" dẫn dắt. Hơn hết, cổ phiếu tốt sẽ đến từ doanh nghiệp có sức khỏe tài chính và tiềm lực phát triển tốt, chứ không phải dựa vào tin đồn.

Chứng khoán tuần tới sẽ ra sao?

TTO - Mặc dù định giá cổ phiếu 'đang ở vùng hấp dẫn', nhiều chuyên gia chứng khoán dự báo không loại trừ khả năng VN-Index sẽ lao dốc theo quán tính, kiểm định hoặc rớt xuống dưới mốc 1.000 điểm trong thời gian tới. Việc dò đáy đang rất rủi ro.