Trình bày tham luận tại hội thảo, bà Phạm Thị Vân Anh - Phó Tổng biên tập Báo Phụ Nữ TPHCM - nhận định: Điều đó được chứng minh bằng thực tế có những nữ doanh nhân làm kinh tế nhưng lợi nhuận, doanh số bán hàng không phải mục tiêu hàng đầu của họ mà chính là trách nhiệm với môi trường, cộng đồng. Báo Phụ Nữ TPHCM có rất nhiều bài viết cổ vũ các phương thức kinh doanh bền vững này. Chẳng hạn như câu chuyện phụ nữ ở Cồn Sơn (TP.Cần Thơ) làm du lịch cộng đồng. Họ dùng chính công việc làm nông nghiệp truyền thống của mình làm sản phẩm để du khách trải nghiệm. Hay các mô hình thu hoạch sợi lá dứa để tạo ra loại vải tự phân hủy xuất khẩu đi châu Âu, các điểm kinh doanh thực phẩm không dùng túi ni-lông, chỉ dùng lá chuối, lá sen, ống hút bằng cỏ, tre… để bảo vệ môi trường. Rất nhiều phụ nữ dù ở vai trò là doanh nhân hay người tiêu dùng (NTD) đang hướng tới các hành vi tiêu dùng có trách nhiệm. 

Xu hướng tiêu dùng bền vững vì môi trường, nói không với hàng giả, kém chất lượng… của người tiêu dùng đang tăng lên (trong ảnh: Một phụ nữ mua sắm ở siêu thị LOTTE Mart Nguyễn Văn Lượng, Q.Gò Vấp, TPHCM) - Ảnh: N.Cẩm

Tuy nhiên, khi xu hướng tiêu dùng bền vững được lan tỏa đã xuất hiện không ít các hành vi lợi dụng lòng tin của NTD để thu lợi như làm hàng giả, nhái, hàng kém chất lượng… “Tôi cho rằng, chúng ta hướng tới không chỉ bảo vệ quyền lợi NTD mà còn bảo vệ cả các doanh nghiệp (DN) chân chính, đặc biệt là các DN sản xuất hàng hóa thân thiện với môi sinh, tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng. Những câu chuyện về sản xuất xanh, sạch, đẹp sẽ ngày càng nhiều hơn, hàng gian, giả, kém chất lượng sẽ ngày càng ít đi khi ý thức của NTD ngày càng nâng cao hơn, phản ứng của họ ngày càng mạnh hơn. Nhưng để đi tới những điều tốt đẹp này, ngoài sự tăng cường kiểm tra xử lý của cơ quan chức năng cần trách nhiệm tuyên truyền của các đoàn thể, Hội Bảo vệ quyền lợi NTD, cơ quan báo chí. Trong tương lai gần, tôi mong quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi NTD sớm hoàn chỉnh đi vào cuộc sống. Nên xử phạt nặng hành vi hàng gian, hàng giả, có như vậy mới bảo vệ quyền lợi chính đáng của DN và sức khỏe của NTD” - bà Phạm Thị Vân Anh đề xuất. 

Luật gia Phan Thị Việt Thu - Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi NTD TPHCM - cho rằng: Tình trạng vi phạm quyền lợi NTD vẫn rất phổ biến ở nhiều lĩnh vực. Chẳng hạn, nhiều nhà bán lẻ không cung cấp chứng từ, hóa đơn hay không trao đổi rõ về điều kiện bảo hành cho NTD dẫn đến nhiều trường hợp NTD không có bằng chứng mua hàng để khiếu nại khi mua phải hàng hóa kém chất lượng. Dịch vụ giữ xe không đưa phiếu, không niêm yết giá, khách không thể đòi bồi thường trong trường hợp xảy ra mất xe. 

Ở một số lĩnh vực như tín dụng tiêu dùng, mức độ vi phạm còn phổ biến hơn. Tình trạng nhân viên tín dụng không tư vấn đầy đủ, chính xác về lãi suất, cách tính lãi phạt, thời hạn trả tiền hằng tháng, không cung cấp hợp đồng cho NTD… đã dẫn đến thực hiện sai hợp đồng và phát sinh khoản tiền phạt. Không ít tổ chức tín dụng cho vay nhưng buộc NTD phải mua bảo hiểm nhân thọ… Hay gần đây, số vụ khiếu nại các dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng ở khách sạn cao cấp có xu hướng tăng mạnh. 

Bà Nguyễn Quỳnh Anh - Phó Cục trưởng Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng - cho biết: Cục đã phối hợp với nhiều cơ quan, tổ chức và cộng đồng DN để thực hiện nhiều hoạt động có ý nghĩa và thiết thực nhằm hướng tới các nhóm NTD yếu thế khác nhau. Bà hy vọng và mong muốn DN, các tổ chức, cá nhân nói chung sẽ tiếp tục phát huy mạnh mẽ, chủ động thực hiện các hoạt động vì quyền lợi của NTD, vì sự phát triển bền vững của chính DN và vì sự phát triển chung của xã hội và nền kinh tế. 

Thanh Hoa