Theo 13% ý kiến độc giả VnExpress, bố mẹ anh Hà không thể lập được di chúc chia tài sản mà không cần giấy đăng ký kết hôn. Song phần lớn độc giả (87%) nhận định trái ngược.
Giải đáp thắc mắc của gia đình anh Hà, trước tiên chúng ta cần hiểu về di chúc và điều kiện để di chúc được pháp luật công nhận hợp pháp.
Theo Điều 627, 628 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể lập thành văn bản hoặc di chúc miệng. Di chúc không bắt buộc phải được công chứng mà có thể được lập dưới nhiều hình thức: di chúc bằng văn bản có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng hoặc chứng thực.
Điều 630 Bộ luật trên quy định về di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện:
1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng."
Như vậy, đối với di chúc được lập bằng văn bản mà không có công chứng, chứng thực thì chỉ được coi là hợp pháp nếu đáp ứng đủ các điều kiện như trên.
Nếu bố mẹ bạn Hà lập di chúc theo hình thức không cần công chứng, chứng thực thì không bắt buộc có giấy đăng ký kết hôn. Ngược lại, nếu theo hình thức có công chứng, chứng thực, cha mẹ bạn buộc phải có giấy đăng ký kết hôn.
Do đó, việc bố mẹ bạn có cần làm lại giấy đăng ký kết hôn không, tùy thuộc vào hình thức di chúc.
Tuy nhiên, trên thực tế, để khai nhận di sản thừa kế thì di chúc bắt buộc phải công chứng. Trong khi đó, hồ sơ công chứng di chúc bắt buộc có giấy đăng ký kết hôn để xác định tài sản chung của hai vợ chồng.
Để đảm bảo di chúc được công nhận, gia đình bạn Hà nên công chứng di chúc và phải có đầy đủ giấy tờ, bao gồm cả giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Để làm được điều đó, bố mẹ bạn cần làm thủ tục xin cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kết hôn
Thủ tục xin cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kết hôn
Theo Điều 25 Nghị định 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015, việc cấp lại giấy chứng nhận kết hôn được thực hiện tại UBND cấp xã, nơi đã đăng ký kết hôn trước đây hoặc UBND cấp xã nơi người yêu cầu thường trú, thực hiện đăng ký lại kết hôn.
Hồ sơ xin cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kết hôn gồm:
- Tờ khai đăng ký lại giấy chứng nhận đăng ký kết hôn;
- Bản sao Giấy chứng nhận kết hôn được cấp trước đây. Nếu không có bản sao giấy này thì nộp bản sao hồ sơ, giấy tờ cá nhân có các thông tin liên quan đến nội dung đăng ký kết hôn như: Sổ hộ khẩu gia đình, thẻ căn cước hoăc chứng minh nhân dân.
Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, công chức tư pháp – hộ tịch kiểm tra, xác minh hồ sơ. Nếu thấy hồ sơ đăng ký lại kết hôn là đầy đủ, chính xác, đúng quy định pháp luật thì công chức tư pháp – hộ tịch thực hiện đăng ký lại kết hôn như trình tự quy định tại khoản 2 Điều 18 của Luật Hộ tịch.
Luật sư Phạm Thanh Bình
Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội
Xem thêm: lmth.9984254-noc-ohc-nas-iat-aihc-cuhc-id-noum-ihk-oan-eht-gnort-nauq-noh-tek-yaig/ten.sserpxenv