VKSND cấp cao tại Đà Nẵng vừa ra thông báo rút kinh nghiệm về kiểm sát việc giải quyết vụ án tranh chấp về yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Nguyên đơn là bà NTTĐ, bị đơn là ông PHV và bà TTT.
Ngày 26-12-2017, bà T và ông V sang nhượng bằng viết tay cho bà Đ thửa đất diện tích hơn 9.000m2 tại xã Ia Tô, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai.
Ông V đã nhận đủ số tiền chuyển nhượng 80 triệu đồng. Vì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đang đang làm thủ tục đính chính nên ông V hẹn đến ngày 30-2-2018 (âm lịch) sẽ giao giấy chứng nhận cho bà Đ làm các thủ tục chuyển nhượng.
Tuy nhiên, quá hạn, ông V không thực hiện thỏa thuận nên bà Đ khởi kiện yêu cầu ông V, bà T phải thực hiện hợp đồng chuyển nhượng.
Phía bị đơn, bà T cho rằng do giấy chứng nhận ghi nhầm tên bà nên vợ chồng bà phải làm thủ tục đính chính, do chưa hoàn tất được nên chưa thể giao cho bà Đ.
Bản án dân sự sơ thẩm ngày 10-9-2019 của TAND huyện Ia Grai quyết định chấp nhận yêu cầu khởi kiện, công nhận hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng theo giấy sang nhượng đất giữa hai bên.
Tòa buộc ông V, bà T tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho bà Đ.
Trường hợp ông V, bà T không thực hiện hợp đồng thì bà Đ có quyền liên hệ với cơ quan quản lý đất đai có thẩm quyền để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận sang tên mình theo trình tự, thủ tục của pháp luật đất đai đối với diện tích đất đã nhận chuyển nhượng mà không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực hợp đồng.
Sau đó, Chi cục thi hành án dân sự huyện Ia Grai kiến nghị VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng xem xét kháng nghị giám đốc thẩm bản án trên.
Tháng 6-2021, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng đã ban hành quyết định kháng nghị đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xét xử giám đốc thẩm, hủy toàn bộ bản án.
TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã chấp nhận kháng nghị, tuyên hủy toàn bộ bản án, giao hồ sơ cho TAND huyện Ia Grai xét xử lại.
Theo VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng, năm 2016, ông V, bà T đã thế chấp thửa đất trên cho ngân hàng để bảo đảm cho khoản vay 110 triệu đồng. Hiện ông bà này còn nợ ngân hàng 188,3 tỉ đồng và giấy chứng nhận chưa được xóa đăng ký thế chấp.
Tuy nhiên, tháng 12-2017, ông V, bà T lại lập giấy chuyển nhượng thửa đất cho bà Đ với giá 80 triệu đồng và đã nhận đủ tiền.
Quá trình giải quyết vụ án, vợ chồng ông V, bà T khai đang làm thủ tục đính chính giấy chứng nhận vì ghi nhầm tên bà T nhưng tòa sơ thẩm không yêu cầu ông bà này xuất trình tài liệu chứng minh.
Tòa cũng không xác minh tại văn phòng đăng ký đất đai huyện để kiểm tra lời khai có đúng không. Do đó, không phát hiện thửa đất đang thế chấp ngân hàng và không đưa ngân hàng vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Tòa sơ thẩm công nhận hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng là không đúng quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của ngân hàng và bản án cũng không thi hành được.