Theo đó, để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án metro số 1 theo kế hoạch đã đề ra, Sở GTVT kiến nghị UBND TP chấp thuận việc không để phát sinh hạng mục đầu tư nâng cấp hệ thống thu phí tự động metro số 1 trong phạm vi dự án này.

Ngoài ra, trên cơ sở khung tiêu chuẩn kỹ thuật cho hệ thống vé thông minh trong giao thông công cộng trên địa bàn TP, các đơn vị liên quan tiếp tục nghiên cứu, đề xuất phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động của metro số 1. Có thể nghiên cứu theo hướng xã hội hóa hoặc thuê dịch vụ phù hợp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, liên thông với hệ thống thanh toán của các tuyến xe buýt, metro số 2 và hoàn thành trong năm 2025.

Theo Sở GTVT, hệ thống thu phí tự động hiện hữu của dự án metro số 1 là một trong những hạng mục yêu cầu chính của gói thầu CP3. Hồ sơ mời thầu gói này được đơn vị tư vấn chung NJPT (Nhật Bản) lập từ năm 2010 và nhà thầu Hitachi thực hiện thiết kế kỹ thuật chi tiết vào năm 2015.

Hệ thống thu phí tự động hiện hữu của dự án metro số 1 đã có những hạn chế, do đó việc đầu tư nâng cấp hệ thống thu phí tự động của dự án là thật sự cần thiết để bổ sung các chức năng mới hiện đại, tiện lợi phục vụ hành khách và công tác quản lý.

Tuy nhiên, Sở GTVT TP cho biết tại thời điểm hiện nay, các phương án đề xuất của Ban quản lý đường sắt đô thị TP (MAUR) đều có những vấn đề.

Đầu tiên là phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động đề xuất sử dụng nguồn vốn của dự án metro số 1 (ODA) sẽ gây phát sinh trình tự thủ tục thực hiện, chi phí đầu tư cao do phải sử dụng công nghệ, thiết bị của các nhà thầu nước ngoài. Hiện nay, các thiết bị, công nghệ hệ thống thu phí tự động của dự án này thì các nhà thầu trong nước đều có thể cung cấp, lắp đặt.

Sở GTVT kiến nghị UBND TP chấp thuận không phát sinh hạng mục đầu tư nâng cấp hệ thống thu phí tự động tuyến metro số 1. Ảnh: Đ.TRANG

Đối với phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động đề xuất sử dụng nguồn vốn đầu tư công thì phải xem xét khả năng cân đối vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 và thực hiện các thủ tục đầu tư công theo quy định nên không đảm bảo tiến độ hoàn thành năm 2023, đưa vào khai thác năm 2024.

Đối với phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động đề xuất sử dụng nguồn vốn xã hội hóa thì phương án đề xuất của nhà đầu tư chỉ có tính chất sơ bộ, chưa nêu rõ nội dung trong phương thức đầu tư đối tác công - tư (PPP).

Bên cạnh đó, sau khi nghiên cứu, tham khảo thế giới (Nhật Bản, Singapore, Indonesia...) ở thời gian đầu các nước đều sử dụng công nghệ, phương thức thanh toán vé tương tự metro số 1 đang triển khai hiện nay và cũng được thực hiện đầu tư nâng cấp trong giai đoạn khai thác vận hành.