Bệnh viện lớn rút khỏi tự chủ vì "chưa có tự chủ"

Sáng 24.10, tham gia ý kiến về luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) cho rằng, dù dự thảo đã tiếp thu nhiều vấn đề, song bà vẫn thấy băn khoăn khi những giải pháp đưa ra chưa giải quyết được vấn đề tự chủ bệnh viện và xã hội hóa.

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan nêu ý kiến sáng 24.10 gia hân

"Chúng tôi chỉ thấy tự chủ được hiểu một cách đơn giản và thấy trên thực tế là ở mức nhà nước ngưng chi trả lương, còn cơ chế tổ chức nhân sự, tài chính và mua sắm thì các bệnh viện đều không tự quyết được", bà Lan nêu.

Đại biểu đoàn TP.HCM phân tích, mục tiêu của tự chủ là làm sao để phát huy được năng lực của cán bộ y tế, nhân viên y tế trong mỗi cơ sở khám chữa bệnh để tăng cường chất lượng. Đó mới là mục tiêu chính.

"Tuy nhiên, thực tế chúng ta đang sa đà, loay hoay làm thế nào để mức thanh toán BHYT thấp nhất. Điều này dẫn đến luẩn quẩn là cứ phải làm sao để giá thấp nhất, từ giá thuốc tới vật tư y tế, trang thiết bị... Và khi thấp nhất thì chất lượng không thể nào cao", bà Lan nói.

Bà Lan cho rằng, thời gian qua chúng ta thấy những bệnh viện lớn, đầu ngành, số lượng cán bộ, cơ sở khám chữa bệnh khang trang, đồ sộ nhưng phải rút khỏi tự chủ vì "thực chất chưa có tự chủ".

Bà Lan nhấn mạnh, hàng chục năm qua chúng ta tiến hành tự chủ bệnh viện, xã hội hóa song tới nay chưa có bất cứ hoạt động tổng kết, đánh giá chính thức về mô hình này nên không thể đưa ra giải pháp tổng thể.

"Thực sự chúng ta chỉ chạy theo sự cố, nay bị thế này, mai bị thế kia và hậu quả hiện nay là bệnh viện thiếu thuốc, thiếu trang thiết bị, vật tư y tế, nhân viên y tế thì sợ hãi, không dám làm, không dám chủ động sáng tạo gì cả, và xin nghỉ nhiều, rồi nhiều bệnh viện xin rút không tự chủ...", bà Lan nêu.

Từ đó, đại biểu Lan đề nghị cần có tổng kết, đánh giá quá trình tự chủ bệnh viện, vấn đề đấu thầu, giá thuốc rẻ trong bệnh viện bao nhiêu năm qua, vấn đề đào tạo nguồn nhân lực y tế... để đưa ra giải pháp giải quyết.

Có phòng mạch mấy chục năm không có thanh tra đến hỏi

Đối với người hành nghề khám chữa bệnh, bà Lan cho rằng, dự thảo luật được tiếp thu, chỉnh lý đã có sự sửa đổi rất nhiều theo hướng siết chặt hơn, được nâng chuẩn, nâng cấp hơn. Tuy nhiên, đại biểu TP.HCM cho rằng, vẫn còn thiếu vấn đề hết sức quan trọng mà bà ghi nhận từ thực tế tại địa phương nhiều năm qua.

"Chúng ta cứ quá quan trọng vấn đề tiền kiểm nhưng vấn đề hậu kiểm về cái hành nghề như thế nào? Số lượng thanh tra thế nào để bảo đảm tất cả những người hành nghề khi hành nghề sẽ được giám sát, kiểm tra thanh tra, tránh tình trạng báo chí phản ánh hay có sự cố ý khoa xảy ra chết người thì mới ầm ĩ lên sau đó thì vẫn như cũ", bà Lan nêu.

Theo bà Lan, có những phòng mạch, cơ sở khám chữa bệnh mấy chục năm nhưng chưa có lực lượng thanh tra nào đến hỏi vì không đủ người.

Bên cạnh đó, dự thảo luật đã có những quy định về chức năng của hội nghề nghiệp, song vẫn "chưa động đến vấn đề cốt lõi".

Đại biểu TP.HCM cho hay, rất nhiều quốc gia phát triển kể cả miền Nam trước 1975, các cơ sở hành nghề tư nhân, đặc biệt là các phòng mạch sẽ được kiểm tra giám sát và cấp giấy phép hành nghề lúc đầu bởi bởi tổ chức Y sĩ đoàn mà hiện nay ta có hội nghề nghiệp tương đương là Tổng hội Y học Việt Nam

"Nếu phát huy được hội nghề nghiệp thì rất tốt vì quá trình hành nghề giám sát bởi những người chuyên nghiệp, khắc phục tình trạng lực lượng ở sở y tế, phòng y tế quận huyện đôi khi y bác sĩ còn không có đủ chứ chưa nói tới lực lượng giám sát", bà Lan nêu.

Cho rằng dự thảo nếu được thông qua chưa thể tạo bước chuyển biến giải quyết hiện trạng ngành y, bà Lan đề nghị, cần sớm có tổng kết đánh giá và tham khảo mô hình các nước khác để giải quyết những vướng mắc hiện nay của ngành y tế.