Sự bất ổn vẫn là một yếu tố ngoại cảnh bao trùm và gây áp lực cho tăng trưởng, nhưng vị thế thu hút kinh doanh và đầu tư của Việt Nam vẫn được đảm bảo vững chắc nhờ chiến lược tái mở cửa nền kinh tế và tăng trưởng tự thân bền vững.

Trong bối cảnh đó, ngân hàng HSBC tổ chức hội thảo “Việt Nam: Hiện tại, Tương lai và Triển vọng mai sau” sáng 25/10 tại Hà Nội nhằm hỗ trợ các khách hàng doanh nghiệp định hướng để vượt qua giai đoạn thách thức hiện nay và nắm bắt các cơ hội kinh doanh tiềm năng để đầu tư thành công.

Tăng trưởng tích cực

Phát biểu khai mạc sự kiện, Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam Tim Evans cho biết “bất chấp những thách thức toàn cầu, Việt Nam đang rất nỗ lực, tiếp tục đạt thành tích, thậm chí là một quốc gia nổi bật trong khu vực về tăng trưởng GDP”.

“HSBC nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 lên 7.6%”, ông Evans tuyên bố.

Trong quý 3/2022, GDP của Việt Nam tăng 13.67% so với cùng kỳ năm 2021, khi nền kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đại dịch Covid bùng phát mạnh mẽ.

Nhờ sự phục hồi trên diện rộng, mở cửa hoàn toàn, nhu cầu trong nước hồi phục trở lại, sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam tiếp tục tăng, Tổng Giám đốc HSBC nhận định. “GDP 9 tháng đầu năm 2022 của Việt Nam tăng 8,83%, cao nhất trong 11 năm qua”, ông nói thêm.

Trích lời triết gia người La Mã Seneca, “May mắn sẽ xuất hiện khi sự chuẩn bị sẵn sàng và thời cơ gặp nhau”, ông Evans cho rằng Việt Nam đã tự tạo ra “may mắn” cho mình để phục hồi vững chắc. “Nền kinh tế (Việt Nam) lúc này đang có vị thế tốt để nắm bắt các khả năng”, ông kết luận.

Đồng quan điểm với ông Evans, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) kiêm Chủ tịch Jardine Matheson Việt Nam Alain Cany nhận định rằng triển vọng của Việt Nam khá tích cực trong bối cảnh thế giới vẫn còn nhiều bất ổn.

“Mặc dù Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ suy yếu chỉ ở mức 2,8% cho năm 2022, Việt Nam được kỳ vọng sẽ tăng trưởng ở mức 7,2%”, ông Cany cho biết.

“Động lực tạo nên mức tăng trưởng này chính là lực lượng 56 triệu lao động trẻ, năng động và ngày càng am hiểu công nghệ, giúp Việt Nam trở thành một trong những lực lượng lao động lớn nhất thế giới xét cả về số lượng tuyệt đối và tỷ lệ tương quan với dân số”, theo ông Cany.

Chủ tịch EuroCham cho rằng với nguồn cung lao động chất lượng cao và giá cả phải chăng của Việt Nam, không có gì ngạc nhiên khi các nhà đầu tư nước ngoài muốn chuyển hoạt động sản xuất sang quốc gia này.

Sản xuất phục vụ xuất khẩu và đầu tư trực tiếp từ nước ngoài là hai yếu tố đang thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, ông khẳng định.

Tính đến năm 2021, xuất khẩu của Việt Nam chiếm 19% GDP, tăng lên đáng kể so với mức dưới 1% của năm 2010. Trên thực tế, thị trường xuất khẩu của Việt Nam hiện đã vượt qua Malaysia và Thái Lan, ông Cany cho biết.

Mục tiêu kép

Theo ông Evans, Việt Nam hiện là một quốc gia thuộc nhóm thu nhập trung bình thấp đang có tham vọng trở thành một nước phát triển với mức thu nhập cao vào năm 2045. Tầng lớp trung lưu cao của Việt Nam dự kiến sẽ tăng trung bình 17% cho đến năm 2030.

 “Việt Nam đã trở thành một quốc gia có tham vọng về bền vững. Hội nghị COP26 năm 2021 đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với Việt Nam khi Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết đạt mức cân bằng phát thải vào năm 2050”, ông Cany cho biết.  

“Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng ứng phó với biến đổi khí hậu, phục hồi tự nhiên phải là ưu tiên hàng đầu trong mọi quyết sách phát triển, một phần trong tiêu chuẩn đạo đức cao nhất của mỗi ngành nghề, doanh nghiệp và cá nhân”, ông Evans chia sẻ thêm.

Sau COP26, các mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2030 đã được đặt ra, bao gồm giảm mức tiêu thụ năng lượng trên GDP, thúc đẩy năng lượng tái tạo, tăng cường kinh tế số và mở rộng độ bao phủ rừng.

Quá trình chuyển đổi và phát triển năng lượng tái tạo chắc chắn đòi hỏi những khoản đầu tư không nhỏ. Chính phủ Việt Nam sẽ cần kêu gọi sự hỗ trợ để thay đổi và khối FDI sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp công nghệ, chuyên môn và nguồn vốn, ông Cany nhận định.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Berryl Dong Giám đốc Phát triển Kinh doanh tại Công ty tài chính quốc tế IFC cho biết IFC và Ngân hàng Thế giới đã cùng tính toán và đưa ra kết luận rằng Việt Nam cần 370 tỷ USD để đạt được mục tiêu kép là trở thành một nước có thu nhập cao vào năm 2045 và đưa mức phát thải ròng về 0 vào năm 2030.  

Khuyến nghị cho Việt Nam

Tại buổi hội thảo, ông Alain Cany đưa ra một số khuyến nghị nhằm giúp Việt Nam thu hút đầu tư, kích thích đầu tư tư nhân và đưa Việt Nam trở thành một nền kinh tế vững mạnh hơn.

Thứ nhất, Việt Nam cần hết sức ưu tiên cải thiện khuôn khổ pháp lý, thủ tục hành chính và ưu đãi cho doanh nghiệp.

Thứ hai, các nhà đầu tư cả hai khối công tư cần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh, vì với bờ biển dài hơn 3.000 km, Việt Nam rất dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Lũ lụt và xâm nhập mặn do mực nước biển dâng cao đang tàn phá nhà cửa và sinh kế của người dân. “Trong trường hợp mực nước biển dâng 100cm, một nửa đồng bằng sông Cửu Long sẽ chìm dưới nước. Tác động về người và của khi ấy thực sự nằm ngoài sức tưởng tượng của chúng ta”, ông Cany nhận định.

Ngoài ra, một lĩnh vực quan trọng Việt Nam cần cải thiện để thu hút thêm FDI là phát triển cơ sở hạ tầng, theo Chỉ số Môi trường Kinh doanh mới nhất của EuroCham.

Trong năm 2021 và 2022, hầu như không có nguồn vốn tư rót vào cơ sở hạ tầng công. Nguyên nhân là do hiện nay, khuôn khổ pháp lý của Chính phủ còn quá đơn giản, không xác định rõ quyền của nhà đầu tư và không đủ để điều chỉnh nhiều vấn đề lớn liên quan đến phương thức PPP.

“Tôi hy vọng rằng Chính phủ sẽ tiếp tục khai thông thủ tục hành chính và xây dựng khung pháp lý toàn diện để các công ty FDI có thể đóng góp nhiều hơn”, vị đại diện Eurocham chia sẻ.

Việt Nam cũng có những mục tiêu đầy tham vọng với nền kinh tế số. Mục tiêu đặt ra là năm 2030, kinh tế số đóng góp 30% vào GDP. Ông Cany kêu gọi lãnh đạo các doanh nghiệp tư nhân tận dụng các điều kiện thuận lợi hiện tại và tăng cường đầu tư cho phát triển số và lồng ghép số hóa trong mô hình kinh doanh.

“Về phía nhà nước, chính phủ phải khuyến khích đổi mới, số hóa các thủ tục, và điều chỉnh các quy định cho phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế”, ông Cany khuyến nghị.

Để phát triển Việt Nam trong tất cả các lĩnh vực quan trọng bao gồm chuyển đổi xanh, cải thiện cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế số, vươn lên trên chuỗi giá trị toàn cầu trong lĩnh vực sản xuất phục vụ xuất khẩu, v.v. ông Cany khẳng định, 2 khối công và tư phải phối hợp với nhau để nâng cao năng lực nguồn nhân lực của Việt Nam.

Nguyễn Tuyết