Bộ trưởng Hồ Đức Phớc thông tin về tình hình thu chi ngân sách, quản lý trái phiếu và thị trường xăng dầu - Ảnh: P.THẮNG
Giải trình về các vấn đề đại biểu quan tâm trong phiên thảo luận về kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã cung cấp nhiều thông tin liên quan đến điều hành xăng dầu.
Ông dẫn chứng nhu cầu xăng dầu 19,2 triệu m3/tấn/năm. Trong đó, Nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn trong 9 tháng đầu năm sản xuất đạt 4,4 triệu m3/tấn, đạt 70% kế hoạch, nhưng với Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn chỉ sản xuất 6,8 triệu tấn, tức mới đạt 43%.
Về nhập khẩu, theo kế hoạch là 6,2 triệu m3/tấn, chiếm 32% nguồn cung và được phân bổ cho các đầu mối. Tuy nhiên, 9 tháng đầu năm mới có 19/33 đầu mối nhập được 3,97 triệu tấn, tức không đạt kế hoạch. Riêng quý 3 nhập khẩu giảm 40% với mặt hàng xăng, giảm 35% với dầu.
Theo ông Phớc, đây là nguyên nhân chính dẫn tới thiếu hụt nguồn cung.
Đã có văn bản đề nghị rà soát chi phí nhưng chưa nhận được đầy đủ
Trước diễn biến giá xăng dầu, bộ trưởng cho hay đã thực hiện giảm thuế môi trường tương đương 28.000 tỉ đồng; giảm thuế nhập khẩu từ 20% xuống còn 10%. Đồng thời có hai lần điều chỉnh tăng chi phí vận chuyển, với mỗi lít xăng RON92 có mức chi phí vận chuyển và quản lý chiếm tới gần 2.000 đồng/lít.
Tư lệnh ngành tài chính cho biết thêm để rà soát chi phí kinh doanh xăng dầu làm căn cứ điều chỉnh, bộ đã hai lần có văn bản xin ý kiến Bộ Công Thương và các doanh nghiệp đầu mối. Tuy nhiên, hiện mới chỉ nhận được văn bản của 6 thương nhân đầu mối (chiếm 8,5% sản lượng xăng dầu), trong khi ý kiến Bộ Công Thương chưa nhận được.
Do đó, theo ông Phớc, sắp tới sẽ đề nghị sửa đổi nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu, trong đó "giao toàn diện phần xăng dầu về cho Bộ Công Thương" gồm quyết định về giá và chi phí định mức, đảm bảo nguồn cung chủ động.
Đồng thời, tăng cường chủ động phối hợp trong nguồn cung giữa đầu mối, phân phối và bán lẻ, chủ động điều chỉnh chi phí định mức và giải quyết khó khăn, đảm bảo nguồn cung xăng dầu tốt nhất.
Gửi gần 900.000 tỉ đồng tiền gửi tại ngân hàng do giải ngân khó khăn
Thông tin về chính sách tài khóa, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay năm 2022 thu ngân sách đạt hơn 1,6 triệu tỉ đồng, vượt 202.000 tỉ đồng, tăng so với dự toán. Đặc biệt thu nội địa vẫn đạt tăng trưởng 9,8%, nhờ Chính phủ triển khai giải pháp, dù giảm thuế nhiều nhất trong lịch sử...
Dự toán ngân sách năm 2023, bộ trưởng cho hay đây sẽ là năm khó khăn do các yếu tố bên ngoài sẽ tác động mạnh mẽ đến điều hành kinh tế xã hội, sản xuất kinh doanh khó khăn. Vì vậy, dự toán tổng thu ngân sách là 1,62 triệu tỉ đồng, là mức tăng thấp, nhưng dự toán thu nội địa vẫn đạt mức cao - theo ông là mức hợp lý.
Mức bội chi hiện nay 2,89%, cùng với gói phục hồi trong năm sau, thì mức bội chi dự kiến 4,42%, tương đương 455.000 tỉ đồng - theo ông là mức hợp lý.
Bộ trưởng cũng thông tin thêm, với tình hình giải ngân khó khăn nên tiền ngân sách hiện đang gửi tại Ngân hàng Nhà nước. Trong đó, khoản tiền gửi không kỳ hạn 600.000 tỉ đồng và có kỳ hạn 290.000 tỉ đồng.
Về thị trường chứng khoán và trái phiếu liên quan đến kiểm soát nợ cá nhân (trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ), xuất phát từ quy định hiện hành, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được khuyến khích trên nguyên tắc tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm. Đến nay, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ 1,204 triệu tỉ đồng, tương đương 12,8% GDP.
Nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chủ yếu là ngân hàng (46%), bất động sản (37,5%) nên sắp tới bộ đề xuất sửa Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán để kiểm soát chặt chẽ minh bạch, tạo nguồn vốn trung và dài hạn cho phát triển sản xuất kinh doanh.
Ngân hàng đã quan tâm cấp hạn mức tín dụng cho xăng dầu
Cũng liên quan tới cấp vốn tín dụng cho doanh nghiệp xăng dầu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đề nghị Bộ Công Thương đánh giá chi tiết, cụ thể, phân tích nguyên nhân, giải pháp và khẳng định điều hành của ngành ngân hàng rất quan tâm đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh trong đó có xăng dầu.
"Tháng 3-2020, trước sự biến động phức tạp của xăng dầu, chúng tôi cũng có công văn gửi các tổ chức tín dụng phải đáp ứng. Tổng hạn mức cấp cho 16 doanh nghiệp xăng dầu là 103.000 tỉ đồng và mới sử dụng đến khoảng 58.000 tỉ, hạn mức chưa sử dụng còn 44.000 tỉ đồng, chứ chưa phải là đã hết" - bà Hồng cho hay.
Với việc cung ứng ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước cũng đảm bảo ổn định sản xuất trong nước, can thiệp ngoại tệ. Riêng 9 tháng đầu năm đối với một số doanh nghiệp xăng dầu như Nghi Sơn, Bình Sơn hay Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, lượng ngoại tệ bán ra khoảng 10 tỉ USD cho các doanh nghiệp này.
T.CHUNG
Đại biểu hỏi 'xăng dầu thiếu thật hay thiếu giả?', bộ trưởng nói thiếu hàng cục bộ là bất thường TTO - Hiện Việt Nam đã có hai nhà máy lọc dầu đáp ứng được tới 70-80% sản lượng tiêu thụ trong nước và chỉ phải nhập khẩu 20%, nhưng tình trạng hết xăng khiến đại biểu đặt câu hỏi "xăng dầu thiếu thật hay thiếu giả?".