Nhà, đất của ông Mùi, ông Mười nằm bên cạnh kho xăng dầu Phú Hòa - Ảnh: D.TH.
Chính quyền ở Bình Định nhiều năm qua vẫn giải quyết không xong các khiếu nại kéo dài của ông Phạm Văn Mùi (ở phường Nhơn Phú, TP Quy Nhơn) về thửa đất của ông bị cho là vi phạm hành lang kho xăng dầu Phú Hòa thuộc Công ty Xăng dầu Bình Định.
"Bỗng dưng" vi phạm
Tháng 5-1991, ông Phạm Văn Mùi và ông Nguyễn Văn Mười chung tiền mua thửa đất rộng khoảng 700m2 tại xã Nhơn Phú (nay là phường Nhơn Phú) và được UBND xã xác nhận. Tháng 7-1991, hai ông làm đơn xin, được xã cho xây nhà cấp 4 để trông coi vườn và hoa màu. Ngày 9-12-2003, UBND tỉnh Bình Định cấp sổ đỏ (đất và công trình trên đất) cho hai ông.
Tuy nhiên, ngày 19-11-2007 chủ tịch UBND tỉnh Bình Định ra quyết định hủy bỏ sổ đỏ với lý do "chủ hộ xây dựng nhà ở trái phép và vi phạm hành lang kho xăng dầu".
"Chúng tôi vô cùng bức xúc vì đất của mình mua từ năm 1991, làm nhà, lập thủ tục xin cấp sổ đỏ đều được chính quyền địa phương xác nhận, đồng ý. Còn cái kho xăng dầu của Petrolimex Bình Định mãi đến năm 2004 mới có quyết định mở rộng xây dựng thành kho cấp 1. Vậy mà UBND tỉnh Bình Định cho rằng đất của chúng tôi nằm trong hành lang an toàn bảo vệ của kho này, rồi thu hồi sổ đỏ" - ông Mùi bày tỏ.
Từ năm 2007, ông Mùi đã liên tục khiếu nại, đề nghị UBND tỉnh Bình Định trả lại sổ đỏ để đảm bảo quyền sử dụng đất và tài sản trên đất. Còn trường hợp cần thu hồi đất để đảm bảo hành lang bảo vệ kho xăng dầu Phú Hòa thì sớm bồi thường, hỗ trợ và cấp đất tái định cư.
"Chúng tôi không thể chịu đựng tình trạng đất đai, tài sản của mình bị "treo" suốt mười mấy năm nay. Không có quyền sở hữu đất đai, tôi không thế chấp, cầm cố để vay vốn làm ăn, kinh doanh, cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn" - ông Mùi bày tỏ.
Chờ doanh nghiệp bồi thường đến bao giờ?
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định, năm 2021, qua rà soát hồ sơ đất đai, sở này xác định diện tích đất của ông Mùi và ông Mười hiện tại là hơn 526m2. Diện tích đất này "không nằm trong đất Công ty Xăng dầu Bình Định". Việc Nhà nước thu hồi diện tích đất trên của ông Mùi, ông Mười là do đất này nằm trong hành lang bảo vệ kho xăng dầu nên theo quy định, kinh phí bồi thường, hỗ trợ do công ty chi trả.
Ông Ngô Hoàng Nam - chủ tịch UBND TP Quy Nhơn - cho biết năm 2019 TP làm việc với Công ty Xăng dầu Bình Định và công ty này thống nhất chi trả bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng khi chính quyền thu hồi đất của ông Mùi, ông Mười với số tiền hơn 6,85 tỉ đồng.
Tuy nhiên, tháng 9-2020 Công ty Xăng dầu Bình Định cho rằng do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 nên không có nguồn để trả số tiền nói trên và đề nghị UBND TP Quy Nhơn điều chỉnh phương án khác phù hợp.
Tháng 8-2023, ông Nguyễn Tuấn Thanh - phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bình Định - đã giao UBND TP Quy Nhơn tổ chức làm việc, có văn bản đề nghị Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và Công ty Xăng dầu Bình Định khẩn trương thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho ông Mùi và ông Mười theo quy định pháp luật, báo cáo kết quả thực hiện cho UBND tỉnh trong tháng 9-2023.
Tuy nhiên, chiều 2-10 Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn Ngô Hoàng Nam cho biết phía Công ty Xăng dầu Bình Định cho hay quyền quyết định thuộc về tổng công ty. "TP Quy Nhơn đã gửi rất nhiều văn bản rồi nhưng phía Petrolimex không chịu chi tiền thì TP cũng không biết phải làm thế nào" - ông Nam nói.
* Luật sư NGUYỄN HỒNG HÀ (phó chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Khánh Hòa):
Cần khẩn trương giải quyết, đảm bảo quyền lợi của dân
Diện tích nhà đất của ông Mùi, ông Mười không nằm trong tổng diện tích của Công ty Xăng dầu Bình Định nhưng bị thu hồi đất vì nằm trong hành lang an toàn bảo vệ kho xăng dầu Phú Hòa, theo quy định thì kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho dân bị thu hồi đất do doanh nghiệp xăng dầu chi trả. Tuy nhiên, sau hàng chục năm, quyền lợi của dân vẫn bị "treo" bởi những thủ tục hành chính. Trách nhiệm giải quyết vụ việc này thuộc về UBND các cấp tỉnh Bình Định.
Thứ nhất, chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cần xem xét lại tính hợp pháp của quyết định về việc hủy bỏ sổ đỏ của ông Mùi, ông Mười. Đây chỉ là quyết định thu hồi giấy chứng nhận, không phải quyết định thu hồi đất. UBND tỉnh có trách nhiệm ban hành văn bản, quyết định về nội dung này để người khiếu nại có căn cứ thực hiện quyền và nghĩa vụ theo luật định.
Thứ hai, thực tế và về pháp lý, ông Mùi và ông Mười vẫn quản lý, sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất. Do đó, UBND TP Quy Nhơn có trách nhiệm ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường cụ thể đối với gia đình hai công dân theo đúng trình tự pháp luật về đất đai.
Trường hợp không đồng ý với các quyết định của UBND tỉnh và TP Quy Nhơn, người bị thu hồi đất có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại TAND tỉnh Bình Định.
Thuê đất nhà nước rồi phân lô bán nền, vợ chồng chủ doanh nghiệp lãnh 33 năm tùMột doanh nghiệp được thành phố Đà Nẵng cho thuê đất để sản xuất nhưng doanh nghiệp lại mang phân lô bán nền.