Chuyện gì đã xảy ra?
“Hỡi các công dân Israel, chúng ta đang có chiến tranh”, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói trong một thông điệp video ngay sau khi Hamas bắn một loạt tên lửa và đưa các tay súng vũ trang sang Israel để mở cuộc tấn công trên nhiều mặt trận.
Đây là cuộc tấn công chưa từng có suốt chiều dài cuộc xung đột âm ỉ hơn 70 năm giữa Israel và Palestine, theo Đài CNN.
Khoảnh khắc tòa nhà 14 tầng bị tiêm kích đánh sập ở Dải Gaza
Cập nhật của Hãng tin Reuters tính đến 11h ngày 8-10 theo giờ Việt Nam, cuộc tấn công của Hamas vào Israel đã giết ít nhất 250 người Israel và hàng ngàn người bị thương. Trong khi Gaza ghi nhận ít nhất 230 người chết trong các cuộc tấn công trả đũa của Israel.
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết nhóm Hamas từ Gaza đã tiến vào lãnh thổ Israel bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không, một số sử dụng dù lượn. IDF cảnh báo người Israel sống gần dải Gaza hãy ở trong nhà của họ.
Muhammad Al-Deif, một chỉ huy quân sự của Hamas, gọi chiến dịch mà nhóm này đang tổ chức là “Cơn bão Al-Aqsa”. Ông này nhấn mạnh chiến dịch đổ bộ vào Israel là đáp trả cho các cuộc tấn công phụ nữ, hành vi xúc phạm nhà thờ Hồi giáo al-Aqsa ở Jerusalem và cuộc bao vây Gaza đang diễn ra.
Để phản công, Israel đã phát động “Chiến dịch Thanh kiếm sắt”, hướng tới một số mục tiêu ở dải Gaza. Thủ tướng Netanyahu cho biết phản ứng của Israel đối với cuộc xâm nhập của Hamas buộc nhóm chiến binh này “phải trả một cái giá khủng khiếp” .
Bên trong dải Gaza, người ta có thể nghe thấy tiếng gầm rú của máy bay chiến đấu Israel, tiếp theo là những tiếng nổ dữ dội và những cột khói đen bốc lên.
Người Palestine bị cấm vượt qua các trạm kiểm soát để vào Jerusalem từ Bờ Tây, trong khi Israel cho biết họ sẽ đóng cửa tất cả các cơ sở giáo dục vào ngày 8-10.
Vì sao hai bên lâm vào tình cảnh này?
Căng thẳng giữa Israel và người Palestine đã tồn tại từ trước khi Israel tuyên bố lập quốc vào năm 1948. Hàng nghìn người ở cả hai bên đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong cuộc xung đột âm ỉ kéo dài trong nhiều thập kỷ qua.
Bạo lực đặc biệt gia tăng trong năm nay. Số người Palestine - dân quân và dân thường - bị lực lượng Israel sát hại ở Bờ Tây đang ở mức cao nhất trong gần hai thập kỷ.
Tương ứng, nhiều người Israel và người nước ngoài, đa số là thường dân, đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của người Palestine.
Israel và lực lượng Hồi giáo Palestine Hamas đã tham gia vào xung đột vũ trang ngay từ cuộc nổi dậy Intifada đầu tiên của người Palestine năm 1987, chống lại việc Israel chiếm đóng dải Gaza và Bờ Tây.
Israel chiếm được Gaza từ Ai Cập trong một cuộc chiến năm 1967, sau đó rút lui vào năm 2005. Lãnh thổ này là nơi sinh sống của khoảng 2 triệu người Palestine và rơi vào sự kiểm soát của Hamas từ năm 2007.
Sau khi Hamas giành quyền kiểm soát Gaza, Israel và Ai Cập đã áp đặt một cuộc bao vây nghiêm ngặt lãnh thổ này cho đến ngày nay. Israel cũng duy trì phong tỏa trên không và trên biển đối với Gaza.
Hamas, tên gọi tắt của "Phong trào kháng chiến Hồi giáo", tuyên bố thành lập ngày 15-12-1987. Mục tiêu công khai không thay đổi của Hamas là giải phóng hoàn toàn "lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng", tiến tới xây dựng một chính thể Hồi giáo tại lãnh thổ này.
Theo quan điểm của Hamas, "lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng" là bao gồm toàn bộ lãnh thổ Israel hiện nay cùng với Gaza và Bờ Tây. Họ hoàn toàn bác bỏ việc thành lập nhà nước Israel năm 1948.
Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc kêu gọi chấm dứt bạo lực ở dải Gaza, sau khi Hamas phát động cuộc tấn công lớn nhất vào Israel sau nhiều năm.