Ngày 13-10, sau 4 ngày xét hỏi, luận tội, TAND tỉnh Thái Nguyên quyết định tạm dừng phiên xét xử 33 bị cáo trong vụ án khai thác than lậu, mua bán trái phép hóa đơn xảy ra tại Thái Nguyên.

Trong vụ án này, bị cáo Châu Thị Mỹ Linh (giám đốc Công ty Yên Phước) bị đưa ra xét xử về tội vi phạm quy định về khai thác tài nguyên và mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ. Bà Linh bị viện kiểm sát đề nghị mức án 21 - 23 năm tù.

Hai anh em song sinh Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang (cổ đông Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương) bị đưa ra xét xử về tội vi phạm quy định về khai thác tài nguyên và mua bán trái phép hóa đơn. Trong đó, Thanh bị viện kiểm sát đề nghị mức án 48 - 60 tháng tù, Giang bị đề nghị 60 - 72 tháng tù.

Thanh và Giang được biết đến là hai "đại gia" chơi lan đột biến ở Quảng Ninh, từng nổi tiếng trên mạng khi tổ chức giao dịch một cây lan đột biến với giá 250 tỉ đồng.

Ngoài các bị cáo thuộc các doanh nghiệp, hàng loạt quan chức, cán bộ của tỉnh Thái Nguyên cũng bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Khai thác "chui" 2,7 triệu tấn than

Theo cáo trạng, năm 2014, Công ty Yên Phước được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp giấy phép khai thác khoáng sản tại mỏ than Minh Tiến thuộc huyện Đại Từ, thời hạn khai thác đến năm 2031 với tổng trữ lượng được phép là hơn 136.000 tấn, công suất 8.500 tấn/năm.

Sau khi hoàn thành giải phóng mặt bằng, từ năm 2018, Công ty Yên Phước khai thác than bằng hình thức lộ thiên.

Chưa đầy một năm sau (đầu năm 2019), Châu Thị Mỹ Linh đã "bán cái" toàn bộ việc khai thác tại mỏ than Minh Tiến cho Công ty Đông Bắc Hải Dương của hai anh em Bùi Hữu Thanh và Bùi Hữu Giang.

Hai anh em song sinh này đã mua lại toàn bộ máy móc, thiết bị khai thác than của Công ty Yên Phước với giá 15 tỉ đồng.

Công ty Đông Bắc Hải Dương sẽ trực tiếp khai thác than tại mỏ với công suất tối thiểu 400.000 tấn/năm (gấp 47 lần trữ lượng được cấp phép), và trả lợi nhuận cho Công ty Yên Phước với mức giá 150.000 đồng/tấn than, 90.000 đồng/tấn bã sàng, 50.000 đồng/m³ đá đen.

Kết quả điều tra xác định từ tháng 7-2018 đến tháng 8-2021, nhóm của Thanh và Giang đã khai thác hơn 3 triệu tấn than lậu cùng khoáng sản đi kèm, trong đó có 2,7 triệu tấn than và 420.000m³ bã sàng cùng đá đen.

Kết quả điều tra xác định hai anh em Thanh và Giang cùng nhóm thành viên góp vốn của Công ty Đông Bắc Hải Dương đã thu lời bất chính hơn 213 tỉ đồng từ việc điều hành đường dây khai thác cả triệu tấn than lậu trên.

Tạm dừng phiên tòa để triệu tập những người tham gia tố tụng khác

Trong phiên tòa hôm nay (13-10), luật sư của bị cáo Châu Thị Mỹ Linh cho rằng viện kiểm sát cáo buộc thân chủ khai thác lậu 2,7 triệu tấn than là "không có căn cứ". Theo luật sư, theo kết luận của cơ quan nhà nước, mỏ than Minh Tiến thực tế có trữ lượng 136.000 tấn, đề nghị viện kiểm sát đưa căn cứ khoa học và pháp lý để chứng minh có tới 2,7 triệu tấn than trong mỏ.

Luật sư cũng đề nghị xem xét lại việc giám định, do phần lớn số than mà thân chủ bị cáo buộc khai thác lậu đều là đá xít, đá thải, không đủ tiêu chuẩn để nằm trong 4 loại than nằm trong quy chuẩn của than thương phẩm Việt Nam. Luật sư đề nghị HĐXX trả hồ sơ, giám định lại.

Đại diện viện kiểm sát sau đó đề nghị tạm ngừng phiên tòa để triệu tập thêm người tham gia tố tụng khác, thu thập, xác minh thêm tài liệu, chứng cứ, bảo đảm đủ cơ sở giải quyết vụ án. 

Sau khi xem xét ý kiến của viện kiểm sát và các luật sư, HĐXX quyết định tạm dừng phiên tòa, chưa ấn định ngày mở lại.