Ông Hòa, người nuôi tôm hùm bông ở Nha Trang, cho biết mặt hàng này giảm giá mạnh, hiện mỗi kg được bán 1-1,3 triệu đồng (loại có trọng lượng trên một kg mỗi con). Mức này giảm 45% so với cùng kỳ năm ngoái và giảm một nửa so với cách đây hai tháng.

Trong khi đó, ông Hùng - người gắn bó với nghề nuôi tôm hùm 20 năm nay - cũng cho hay thương lái chủ yếu mua tôm hùm xanh, hiếm người hỏi mua loại bông. "Giá tôm hùm bông đang ở mức thấp nên tôi chưa có ý định xuất bán mà nuôi thêm để thu hoạch vụ Tết", ông nói.

Theo các hộ nuôi tôm ở Khánh Hòa, giá tôm hùm bông đang thấp nhất hai năm qua. Với mức này, người nuôi lãi rất thấp. Do đó, hầu hết những người nuôi cho biết tiếp tục chăm sóc để chờ giá nhích lên vào dịp Tết Nguyên đán.

Giá tại các hộ nuôi đi xuống nên các cửa hàng kinh doanh hải sản ở TP HCM cũng giảm giá mạnh. Ghi nhận tại các cửa hàng này cho thấy tôm hùm bông có giá 1,4-1,7 triệu đồng một kg, giảm 30% so với cách đây 2 tháng.

Lý giải nguyên nhân giá xuống thấp, ông Tuấn - thương lái thu mua tôm hùm - cho biết sức tiêu thụ loại tôm này ở thị trường trong nước và xuất khẩu đều giảm mạnh.

Theo ông, năm trước, các nhà hàng tiêu thụ hàng tấn tôm mỗi đợt nhập, nay chỉ khoảng vài trăm kg. "Còn thị trường xuất khẩu dường như giảm tới 60%, Trung Quốc hiện chỉ chuộng tôm hùm xanh vì trọng lượng nhỏ, vừa túi tiền người tiêu dùng và dễ bán do giá thấp hơn so với tôm hùm bông", ông Tuấn nói.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Ân, Chủ tịch UBND xã Cam Bình, cho biết từ giữa năm đến nay, Việt Nam chỉ xuất được tôm hùm xanh sang thị trường Trung Quốc. Riêng tôm hùm bông, số lượng bán ra tại Cam Bình rất hạn chế vì nước bạn giảm mua.

"Giá loại tôm này đang cao hơn so với hàng Australia nên khó cạnh tranh tại Trung Quốc", ông Ân nói.

Báo cáo của Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản (VASEP) cho thấy 8 tháng đầu năm, tôm hùm của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 76 triệu USD, giảm 42% so với cùng kỳ 2022. Nước này đang dần áp dụng những điều kiện nghiêm ngặt về nhập khẩu nông, lâm, thủy sản nước ngoài. Họ ngày càng hạn chế nhập đường tiểu ngạch. Do đó, thay vì nhập nhiều từ Việt Nam như các năm trước, Trung Quốc thay thế bằng các nguồn hàng của Canada, Australia, Mỹ, New Zealand, Cuba, Ấn Độ, Brazil, Mexico....

Mới đây, Trung Quốc tiếp tục hạn chế nhập tôm hùm từ Việt Nam để kiểm soát dịch bệnh. Hôm 22/9, khoảng 6 tấn tôm hùm của các doanh nghiệp xuất qua cửa khẩu Móng Cái đã chết do việc hạn chế nhập này.

Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, để tôm hùm giảm tình trạng bấp bênh cần đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch. Tuy nhiên, để làm được điều này, doanh nghiệp phải có mã xuất khẩu do Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cấp; có chứng thư kiểm dịch của các chi nhánh thuộc Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường.

Ngoài ra, người nuôi cần tập trung chăm sóc và theo dõi sát diễn biến của thị trường, thả nuôi mật độ vừa phải và đúng quy hoạch, có đăng ký, kê khai đầy đủ với cơ quan quản lý nhà nước.

Trước đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã có đề án phát triển nuôi và xuất khẩu tôm hùm đến năm 2025, tổng sản lượng nuôi đạt 3.000 tấn một năm, giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt 200 triệu USD mỗi năm. Các tỉnh sản xuất tôm hùm lớn nhất cả nước là Phú Yên, Khánh Hòa, Kiên Giang. Hiện có hai loại được nuôi là tôm hùm bông và hùm xanh.

Thi Hà