Tại phiên làm việc sáng 17/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm nay.

Thay mặt Chính phủ đọc tờ trình, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đề xuất Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết bổ sung dự toán chi thường xuyên hơn 2.500 tỷ đồng, tại kỳ họp 6, khai mạc ngày 23/10. Trong đó, dành hơn 2.495 tỷ đồng chi thường xuyên cho 35 bộ, cơ quan Trung ương và gần 13 tỷ đồng cho 14 địa phương.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh - nói theo Nghị quyết số 70/2022, Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện để phân bổ số tiền hơn 70.700 tỷ đồng. Trong số này gồm hơn 57.800 tỷ chi cho địa phương thực hiện chế độ chính sách mới và thực hiện nhiệm vụ khác; khoảng 12.900 tỷ đồng chưa phân bổ chi tiết. Tuy nhiên, gần kết thúc năm ngân sách 2023, Chính phủ mới trình bổ sung dự toán khoảng 2.508 tỷ đồng (tương đương 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ) là "quá muộn so với quy định, gây lãng phí nguồn lực ngân sách".

Do đó, Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ chỉ đạo rút kinh nghiệm, không để tồn tại các khoản chi chưa xác định được nhiệm vụ, nội dung chi trong dự toán ngân sách hàng năm để chờ phân bổ.

Chính phủ được yêu cầu báo cáo rõ về số kinh phí còn lại chưa trình Ủy ban Thường vụ và Quốc hội, làm rõ về khả năng sử dụng khoản kinh phí này trong niên độ ngân sách nhà nước năm 2023; báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển cho các nhiệm vụ khác, tránh gây lãng phí nguồn lực.

Giải trình thêm, Bộ trưởng Tài chính cho rằng nguyên nhân phân bổ chậm do bộ ngành chậm trình cơ quan có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách. Như kinh phí thực hiện hỗ trợ cho sinh viên sư phạm theo Nghị định 116 chưa tổng hợp được; khoản chi đặt hàng cơ quan báo chí chậm được bộ chuyên ngành ban hành định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá.

Do nhiều khoản chưa được ban hành đầy đủ, khi phê duyệt định mức đơn giá thì đã quá niên độ nên không xử lý được. Ông Phớc cũng nhấn mạnh chỉ khi đầy đủ điều kiện mới được chi và "dứt khoát không hỗ trợ đột xuất". Điều hành dự phòng ngân sách chỉ dành cho công tác bão lụt và an ninh quốc phòng.

Theo quy định tại Luật Ngân sách Nhà nước và Nghị quyết số 70, Quốc hội không phân bổ chi tiết cho từng nhiệm vụ chi cụ thể của từng bộ, cơ quan Trung ương và địa phương. Để bảo đảm đủ căn cứ xem xét, quyết định, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ bổ sung thuyết minh chi tiết từng khoản chi.

Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tại Kỳ họp 6.

Kết luận nội dung này, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ, Bộ Tài chính nghiêm túc rút kinh nghiệm trong xây dựng dự toán, điều hành ngân sách, khắc phục tình trạng số kinh phí chưa phân bổ lớn.

Theo ông, gần hết năm, số ngân sách, kinh phí còn chưa có nhu cầu sử dụng, chưa đủ điều kiện phân bổ còn rất lớn, cần có giải pháp kịp thời tháo gỡ để đảm bảo sử dụng hợp lý các nguồn bố trí.

Phó chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ rà soát, trình Quốc hội và chịu trách nhiệm với từng khoản đề nghị bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2023 của các bộ, ngành, địa phương, về tính chính xác của số liệu, sự cần thiết, tính đầy đủ, hợp lệ theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và pháp luật có liên quan.

Sơn Hà