Viện KSND tỉnh Lào Cai mới đây ban hành cáo trạng truy tố 16 bị can trong vụ án khai thác "chui" hàng triệu tấn quặng apatit, xảy ra trên địa bàn. Trong số này, ông Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai, bị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

BÁO LÀO CAI

Bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama, bị truy tố 2 tội "rửa tiền" và vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên.

Ngoài ra, hàng loạt bị can khác là cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc UBND tỉnh Lào Cai và Công ty Apatit Việt Nam cũng bị xác định có trách nhiệm liên quan.

Thu lợi trăm tỉ từ khai thác quặng trái phép

Hồ sơ vụ án cho thấy, năm 2009, Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2 (xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai, tỉnh Lào Cai) trên phần diện tích đất rộng 3,77 ha.

Quá trình san gạt, cơ quan chức năng xác định một phần diện tích của dự án trùng với khai trường số 18 thuộc quy hoạch quặng apatit. Vì vậy, UBND tỉnh Lào Cai quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với Công ty Lilama, giao diện tích đất 3,77 ha cho Công ty Apatit Việt Nam quản lý, sử dụng.

Tháng 4.2012, từ đề xuất của Công ty Apatit Việt Nam, UBND tỉnh Lào Cai giao công ty này cải tạo mặt bằng khu mỏ, nếu quá trình cải tạo mà có khoáng sản kèm theo thì được "thu hồi, vận chuyển để quản lý, sử dụng". Công ty Apatit Việt Nam sau đó thuê Công ty Lilama khai thác được hơn 167.000 tấn quặng.

Tháng 5.2012, Công ty Lilama có văn bản gửi UBND tỉnh, đề nghị giao lại diện tích đất 3,77 ha và cấp lại giấy chứng nhận đầu tư dự án nhà hàng, khách sạn. 3 tháng sau, UBND tỉnh Lào Cai ban hành văn bản yêu cầu Công ty Apatit Việt Nam bàn giao lại khu đất cho Công ty Lilama để lập dự án, quá trình thực hiện nếu còn khoáng sản thì Công ty Lilama được tận thu.

Từ chủ trương trên, Công ty Lilama lần lượt được cấp giấy chứng nhận đầu tư, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng. Giám đốc Nguyễn Mạnh Thừa sau đó chỉ đạo nhân viên, thuê các đơn vị khác đưa máy móc vào khu đất để khai thác quặng trái phép. Quặng khai thác được, Công ty Lilama bán lại cho Công ty Apatit Việt Nam và một số công ty hóa chất.

Chỉ trong 2 năm, số quặng apatit mà Công ty Lilama khai thác thuê cho Công ty Apatit Việt Nam và trực tiếp khai thác lên tới hơn 1,5 triệu tấn. Công ty Lilama hưởng lợi hơn 171 tỉ đồng, Công ty Apatit Việt Nam cũng thu về hơn 184 tỉ đồng.

CACC

"Quà tết" tặng bí thư 5 tỉ đồng

Vẫn theo cáo trạng, để hành vi sai phạm của Nguyễn Mạnh Thừa xảy ra trong thời gian dài, trách nhiệm liên đới thuộc về hàng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ tỉnh Lào Cai, trong đó có cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Vịnh.

Với cương vị Phó chủ tịch và Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai trong giai đoạn từ 2012 - 2015, ông Vịnh là người chịu trách nhiệm quản lý toàn diện các hoạt động của UBND tỉnh.

Ông còn là người trực tiếp chỉ đạo, điều hành công tác quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư các dự án.

Tuy nhiên, quá trình thực thi công vụ được giao, ông Vịnh đã không làm đúng các quy định của pháp luật trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Bị can ký hàng loạt văn bản của UBND tỉnh, cấp giấy chứng nhận đầu tư và có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan trái quy định của pháp luật, từ đó giúp Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam lợi dụng khai thác và tiêu thụ trái phép khoáng sản.

Cơ quan tố tụng xác định hành vi của ông Vịnh đã tạo điều kiện cho Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác, tiêu thụ trái phép gần 1 triệu tấn quặng apatit.

Đặc biệt, quá trình điều tra, cả ông Nguyễn Mạnh Thừa và ông Nguyễn Văn Vịnh đều khai nhận vào giáp tết Nguyên đán năm 2015, khi ông Vịnh làm Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai và sau khi Công ty Lilama đã san gạt xong mặt bằng dự án, khai thác và tiêu thụ trái phép xong quặng apaptit, bị can Thừa đã mang 5 tỉ đồng đến nhà ông Vịnh tặng "quà tết".

Sau khi nhận số tiền 5 tỉ đồng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh đã sử dụng chi tiêu cá nhân hết.