Ông Nguyễn Tô An - phó cục trưởng Cục Đăng kiểm - cho biết như vậy tại hội nghị đánh giá tình hình hoạt động kiểm định xe cơ giới, đề xuất các giải pháp phòng ngừa nguy cơ ùn tắc phương tiện kiểm định vào chiều 19-10.
Theo ông An, hiện cả nước có 271/288 trung tâm đăng kiểm với 435/536 dây chuyền kiểm định đang hoạt động.
Các trung tâm đăng kiểm đang hoạt động có công suất phục vụ tối thiểu 626.400 xe/tháng. Trong khi tháng có nhu cầu kiểm định cao nhất trong thời gian tới là tháng 7-2024 với 503.276 xe.
Tuy nhiên, do việc phân bố trung tâm đăng kiểm không đều dẫn đến có chỗ thiếu, chỗ thừa. Dự báo trong thời gian tới khi các xe thuộc nhóm được gia hạn chu kỳ kiểm định 6 tháng đến hạn kiểm định trở lại, từ tháng 12-2023 tình trạng ùn tắc có nguy cơ tái diễn tại 11 địa phương như: Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên Huế, TP.HCM, Trà Vinh.
Theo ông An, trước khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án tiêu cực về đăng kiểm xe cơ giới có 2.014 đăng kiểm viên. Hiện có khoảng 700 đăng kiểm viên bị khởi tố và nhiều người bỏ việc nên số đăng kiểm viên hao hụt là 825 người.
Đến nay còn 1.784 đăng kiểm viên đang làm việc nhưng trong đó có 297 đăng kiểm viên bị khởi tố, đang được tại ngoại và làm việc tại 81 trung tâm đăng kiểm của 31 tỉnh, thành phố.
Khi 297 đăng kiểm viên được tại ngoại bị đưa ra xét xử sẽ có 21 trung tâm đăng kiểm ở 9 tỉnh, thành phố bị dừng hoạt động gồm: Bắc Kạn, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hòa Bình, Hưng Yên, Nghệ An, Thái Nguyên và TP.HCM.
Trong đó Bắc Kạn, Hòa Bình sẽ không còn trung tâm đăng kiểm hoạt động; đăng kiểm tại Hà Nội, Nghệ An, TP.HCM… sẽ không đáp ứng được nhu cầu kiểm định.
Trường hợp đăng kiểm viên đang tại ngoại bị kết án phải thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên thì trung tâm đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên trở lên sẽ bị thu hồi chứng chỉ 12 tháng liên tục sẽ bị tạm đình chỉ hoạt động trong thời gian 3 tháng.
Do đó, Cục Đăng kiểm tính toán sẽ có 69 trung tâm tại 24 tỉnh, thành phố buộc phải tạm dừng hoạt động và sẽ ùn tắc xe đến kiểm định tại các địa phương này nếu không có phương án chủ động sắp xếp.
Tổng hợp các nguyên nhân nêu trên, sẽ có 31 tỉnh, thành phố có nguy cơ bị ùn tắc xe đến kiểm định từ tháng 12-2023 và giữa năm 2024 gồm: Bắc Kạn, Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên Huế, TP.HCM, Trà Vinh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Đà Nẵng, Gia Lai, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Ngãi, Phú Yên, Quảng Nam, Sơn La, Thái Nguyên, Hải Dương, Đắk Lắk, Bình Định, Cần Thơ, Hòa Bình và Tuyên Quang. Trong đó, có những tỉnh không còn trung tâm đăng kiểm hoạt động như: Bắc Kạn, Hòa Bình và Thái Bình.
Ngoài ra, còn nhiều trung tâm đăng kiểm đang bị cơ quan công an điều tra nên có thể sẽ có thêm các lãnh đạo và đăng kiểm viên bị khởi tố, bị tạm giam khiến đăng kiểm viên tiếp tục thiếu hụt trong thời gian tới.
Năm 2023, Cục Đăng kiểm đã cấp giấy chứng nhận cho khoảng 300 đăng kiểm viên mới và đến đầu năm 2025 mới có thêm gần 350 đăng kiểm viên được công nhận. Như vậy, tới năm 2026 hệ thống đăng kiểm xe cơ giới vẫn chưa thể bù đắp được số lượng đăng kiểm viên đã bị thiếu hụt.
Để giảm thiếu hụt đăng kiểm viên, giảm nguy cơ ùn tắc, Cục Đăng kiểm đề nghị Bộ Giao thông vận tải báo cáo Chính phủ và các cấp có thẩm quyền xem xét:
Các trung tâm đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên bị tạm đình chỉ trong 3 tháng được phép tiếp tục hoạt động kiểm định lại ngay nếu có kết quả đánh giá đạt yêu cầu, để phục vụ nhu cầu kiểm định xe của người dân và doanh nghiệp.
Cho phép Cục Đăng kiểm chưa thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và cho phép tiếp tục làm việc đối với đăng kiểm viên bị tòa án xét xử nhưng cho hưởng án treo không bị nghiêm cấm hành nghề.
Báo cáo Chính phủ để sớm ban hành nghị định cho phép bộ ban hành giá dịch vụ kiểm định xe theo hình thức giá tối đa để sớm ban hành thông tư điều chỉnh mức giá dịch vụ kiểm định xe...
Tình hình đăng kiểm ở TP.HCM đang "nóng" dần trở lại. Các trung tâm có những cải tiến cho sự trở lại sau một năm nhiều thay đổi nhưng vẫn lo thiếu nhân lực khi nhu cầu đăng kiểm sẽ tăng cao vào dịp cuối năm.